Сұрау есімдігінің соңғы қосымшасы қандай? Қонақты сағат нешеге шақырдың? А) Көптік жалғау. В) Жұрнақ . С) Септік жалғау. Д) Тәуелдік жалғау. Е) Жіктік жалғау. 17. Сілтеу есімдіктерін көрсетіңіз. А) Қашан, қалай. В) Міне, әне. С) Бәрі, бүтін. Д) Біздер, сіздер. Е) Біреу, кейбіреу. 18. Ілік септік тұлғасындағы сұрау есімдігін табыңыз. А) Нешеуінің? В) Қайсын? С) Кімсіздер? Д) Неңіз? Е) Кіміңіз? 19. Бастауыш қай сөз табынан екенін табыңыз. Жиналыста ешкім сөйлемеді. А) Есімдік. В) Етістік. С) Зат есім. Д) Сын есім. Е) Үстеу. 20. Нақ осы шақтағы етістікті табыңыз. А) Келіп қалдым. В) Тыңдап отыр. С) Шыдамайды. Д) Келген жоқ. Е) Ұнамайды. 21. Ауыспалы осы шақта тұрған етістікті белгілеңіз. А) Билейді. В) Биледі. С) Биле. Д) Билеу. Е) Билеген. 22. Тұйық етістікті анықтаңыз. А) Ұнау. В) Айтыс. С) Жу. Д) Көрсет. Е) Қу. 23. Бірыңғай болымсыз етістіктер қатарын көрсетіңіз. А) Қашты, жазба, ойна. В) Бергенбіз, ойнасам, тістеме. С) Келіпті, тыңда, оқысын. Д) Отырма, сөйлес, біл. Е) Барған жоқ, келме, қайтатын емес. 24. Салаластың түрін ажыратыңыз. Ән басылып қалды, бірақ гитара сазы тоқталған жоқ . А) Ыңғайлас. В) Қарсылықты. С) Түсіндірмелі. Д) Кезектес. Е) Талғаулы. 25. Кезектес салаласты табыңыз. А) Күн сайынғы бір жаңалық ананы бұрынғыдай онша мазасыздандырмайды. В) Жайлаудың көлдеріне сене беруге болмайды, құрғақшылық жылы тартылып қалады. С) Қалада жаңа үйлер салынды. Д) Машина жүрісін бірде шапшандатады, бірде баяулатып жүреді. Е) Біз асыға кірдік. 26. «Әлде» жалғаулық шылауына тән құрмаластың түрін анықтаңыз. А) Кезектес салалас. В) Себеп-салдар салалас. С) Ыңғайлас салалас. Д) Талғаулы салалас. Е) Қарсылықты салалас. 27.Шартты бағыныңқы сөйлемді табыңыз. А) Жақсы ұстаздық етсең, болашақтан еңбегіңнің жемісін көресің. В) Мысық ұйықтап жатқанда, тынышын алма. С) Басқа пәле тілден деген, байқап сөйлескен дұрыс қой. Д) Биылғы қыс суық болған жоқ . Е) «Бұның дұрыс болмайды», -деп әкесі ренжіді. 28. Құрмалас сөйлемдерден қарсылықты салалас түрін табыңыз. А) Таңат біресе сұрланды, біресе бозарды. В) Үлкендер төрде отыр, жастар босағада. С) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарнын тіленбей. Д) Жазира осы жұмысқа орналасты, себебі мамандығына сәйкес еді. Е) Өлең жазуға ыңғайландым, бірақ шабытым келмеді. 29. Септеулік шылауы бар сөз тіркесін көрсетіңіз. А) Жол арқылы В) Астана туралы С) Айтты ма? Д) Қала түгіл Е) Бірде дұрыс 30. Жұмбақ құрамындағы қай сөз шылау екенін көрсетіңіз. Таңертең бар, кешке жоқ, Кеш түгілі, түсте жоқ. Мен әдемі моншақпын, Ірі емеспін ұсақпын. А) түгілі. В) емеспін. С) кеш. Д) мен. Е) жоқ.

16-В

17-В

18-А

19-А

20-В

21-С

22-

23-Е

24-

Объяснение:

Объяснение:

Судың адам өміріне маңызы. Су — керемет, сирек кездесетiн минерал! Ол қатты, сұйық және газ сияқты күйде болатын жалғыз минералдардын бірі.

Су — жақсы энергия ақпараттық сақтаушыларының бiрi. Ол адам бойындағы энергияны өзіне сіңріп алатындығы ғылыммен дәлелденді.

Барлық малдар және өсiмдiтер, жанды заттар заттар сулардан тұрады: малдар — 75%ке, балық — 75%ке, медуза — 99%ке, картоп — 76%ке, алмалар — 85%ке, қызанақтар — 90%ке, қиярлар — 95%ке, қарбыздар — 96%ке.

Адам организм 86%сдуан тұрады. Су мөлшерi әр түрлi мүшеде, әр түрлі көлеиде болады:

бауыр — 69%ке дейiн бұлшық еттер — 70%ке дейiн ми — 75%ке дейiн бүйректер — 82%ке дейiн қан — 85%ке дейiн.

А ң бас экологиялық мәселелерi:

экологиялық таза азықтар жоқ

төмен сапалы ауыз сулар, тұрғынның денсаулық жағдайының негiзгi белгiсi,

дәрiгерлiк және әлеуметтiк сипаттың мәселелерiнiң аласа шешiмi.

85% барлық аурулардың әлемiнде сумен берiледi. Жыл сайын 25 миллион адам сумен тараланатын аурулардан өледі. Адам күнделікті өмірде суды пайдаланады. Ол iшу және азық үшiн оны қолданады, жуыну үшiн, қыстыгүнi — жылыту үшiн.

Бiз судан 80%ке тұрамыз. Су — бiздiң дене құрастырылған бас материал.

Суы адамы үшiн алмастырылмайтын, темiр, газ, көмiр, мұнайға қарағанда бағалырақ жаратылыс байлығы болып табылады,

Адам организмдағы судын пайдалылығы:

Энергия айналымын өзгертуге көмектеседі,

организмға нәрлi затты сiңiруге көмектеседi,

тыныс үшiн оттектi дымдайды

дене ыстығын реттейдi

зат алмасуда қатысады

тiршiлiк маңызды органдарды қорғайды

буындар жағады

организмнан әр түрлi қалдықтарын шығарады

Микроскоппен қанның көп жылдық зерттеулерi организмның құрғатуы, сусыздануы және қанның келесi ашуы қазiргi ауруларды көпшiлiктiң себеі екені дәлелденді. Су буындарды тазарту үшiн қажеттi, барлық органдар мен жүйелер құрылысын маңызды болып келеді

Бiздiң өмiр барлық процесс — бұл кеуiп кетудi процесс: сақтаудың парыздың жанында кез келген көкөнiс және жемiс өз сырт пiшiнi жоғалтатын адам тыржиған да қағырланады. Омыртқаның остеохондрозы — ғажайып мысал, кеуiп қалу омыртқа аралық дисктiң сүйек нәзiк пластинкасының құрғақ сүйекке айналуы.

Судағы ересек адамның тәулiктiк қажеттiгi — дене салмақты 1 кг-ға 30-40 грамм. Судағы организмның күн сайынғы қажеттiгi 40% шақты азықпен қанағаттанады, бiз өңге әр түрлi сусындардың түрiнде қабылдауымыз керек. 50% шақтыдан нанда ботқалардағы 80% суға дейiн болатынын көңiл қоймастай емес, етте — 58-67%, көкөнiстер және жемiстердегi — 90% суға дейiн, яғни қурап қалған тағам судаң тұрады.

Адам күніне суды 1, 5-2 литр жоғалтады. Демек соншама оған су iшуi керек.

Сонымен қатар суды тек қайнаған түрде ішу керек. Өйткені суда әр түлі зиянды микроорганизмдер болуы мүмкін.

1. Б)

2.зиянды-пайдалы

3.қиыншылығын- қиындығын

4.Б)

5.А)

6.  “Өнер – таусылмас азық, жұтамас байлық” – деген халық даналығы. Әр халықтың өзіндік ұлттық өнері болады.

Өнер адамның дүниетанымына, сеніміне, адамгершілік – моральдық қасиеттердің қалыптасуына, эстетикалық сезімдерінің тұрақтылығына, алдына қойған мақсатының айқындала түсуіне игілікті әсер етеді. Сол себепті де халық өз ұрпағының өнердің сан – саласынан толық мағлұматы болуын аңсап, бұған қатты көңіл бөлген. Осыған орай мақал – мәтелдер “Жігітке жетпіс өнер де аз”, “Өнер таусылмас азық, жұтылмас байлық” – деп өнерді құдіретті күш, адамның жан серігі, ертенгі күнгі жейтін тамағы ішетін сусыны, рухани байлығы деп бағалаған.

Қазақтың ән өнері, қолөнері, зергерлік өнері өзінің төлтума бітім қасиетімен, көркемдік мән мағынасымен шын мәніндегі халқымыздың ғасырлар тағылымынан өткен асыл қазынасы.  Осы асыл қазынаны жоғалпай, әрі қарай дамыту біздің болашақ жастарымыздың міндеті.

Қолөнер қолмен жасалатын жұмыс. Халық тұрмысында өру, ою, зергерлік, тігу, тоқу, жону, құрастыру бәрі де халықтың қолөнеріне жатады. Ғасырлар бойы ұрпақтан – ұрпаққа көбірек таралған қолөнерінің бір түрі ою — өрнек.

Қазақтың қол өнерін дамыту, біздердің яғни жастардың қолында.