1.Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беріңіз.Ағасы Айдынғали не деді?​

Ағасы Айдынғали вот это сказал.

Объяснение:

Если Ты в 5 классе и утебя учебник бәйшешек то на странице 129 есть текст.

Перевод задания.

По тексту ответь на вопросы.

Брат Айдыншали что сказал?

1. Енді естияр азамат болдың... Мына таяқты қолыңа ал, Осы ауылдың сиырын енді сен бағасың!

Объяснение:

Қазіргі уақытта негізгі энергия көздері ретінде көмір, мұнай және табиғи газ сияқты табиғи ресурстар қолданылады. энергияның өсіп келе жатқан қажеттілігі табиғатта шектеулі мөлшерде табылған осы қорлардың резервтерін азайтуға алып келеді. егер осы табиғи ресурстарды тұтыну сол мөлшерде жалғасатын болса, олар көп ұзамай қалады. бұл шектеусіз, жаңартылатын энергия көздерінің құнының өсуіне әкеледі. жаңартылатын энергия көздерінің тағы бір маңызды ерекшелігі - олардың тазалығы. мұнай мен көмір тәрізді қазба отыны, зиянды газдардың пайда болуына алып келеді, қоршаған ортаның ластануына әкеледі. қазіргі кездегі ластануды азайтуға болмайтын ауқымда, әлемнің болашағына қауіп төндіреді. қазіргі жағдайды түзетудің ең тиімді тәсілі жаңартылатын энергия көздеріне көшу болуы мүмкін. күн, жел және толқын сияқты шексіз энергия көздері қоршаған ортаға зиян келтірместен энергияны алуға мүмкіндік береді. жаңартылатын энергия көздерінің бірі - жел қуаты. жел энергиясы әртүрлі мақсатта мыңдаған жыл бойы қолданылған. дән тегістеу және желкенді кемелер тарихында қолданылатын жел күші электр энергиясын өндіру үшін де қолданылады. теңіз жағалауында, теңізде, алқапта және қатты жел бар басқа жерлерде орналасқан жел турбиналары кинетикалық энергияны электр энергиясына айналдырады. шикізат пен материалдарға жұмсалатын шығынсыз осы әдіс арзан және таза электр энергиясын қамтамасыз етеді. жел турбиналары аймақтық және жеке пайдалануға жарамды түрлі өлшемдерде жасалуы мүмкін. электр қуатымен қамтамасыз ету қиын және қымбат тұратын жерлерде осындай турбиналарды пайдалану ыңғайлы. бұл ыңғайлы әдіс әлемде де, біздің елімізде де кеңінен таралған. жел энергиясын пайдалану - ең тиімді жолдардың бірі.

Әнші құм

Қазақстанның кең байтақ дархан даласы әлі күнге дейін толық зерттелмеген, сыры ашылмаған құпияларға толы. Кең байтақ жеріміздің аумағында табиғаттың көз тартар небір құбылыстары мен қайталанбас өзіне тән ерекшеліктері бар. Солардың бірі «әнші құм» (кейбір деректерде Айғай құм) – Алматы облысы Кербұлақ ауданы жеріндегі Іле өзенінің аңғарын бойлай орналасқан Үлкен Қалқан тауы және Кіші Қалқан тауы етегіндегі құмды төбе, Алматы қаласынан 250 шақырым қашықтықта орналасқан. Биіктігі 150 м-дей, ұзындығы 8 км, ені 3 км-ге дейін жетеді. Қалқан тауларынан соғатын желдің бағыты үнемі өзгеріп отыруы нәтижесінде құм түйіршіктері електеніп, бірегей құм қо тұратын төбеге айналған.

«Алтынемел» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі «Айғай құм немесе Әнші құм» атты құмды төбені өз қамқорлығына алған. Кейбір деректерге сүйенсек, «Алтынемел» ұлттық қорығы кезінде Шоқан Уәлихановтың Қашқарияға сапарында пана болған деседі.

Ал енді бұл өңір неліктен «әнші құм» атанып кетті екен? Осыған тоқталып көрейік. Бұл құмның бір ерекшелігі – құрғақ күндері әуенді дыбыстар шығарады. Оның әуені бірнеше шақырымдарға жайылып, алыстан да естіліп тұрады.

Кейбір пікірлерге сүйенсек, құмның ұсақ бөлшектері бір-біріне үйкелген кезде осындай әуенді дыбыстар шығады екен: жеңіл самал жел шиқылдаған дыбыстар шығарса, қатты жел орган дыбысына ұқсас әуен шығарады. Алайда, желсіз күнде де құмның әуенін тыңдауға болады. Осы сиқырына байланысты, құм жайында көптеген аңыздар пайда болған. Құмның тағы бір ерекшелігі – ол басқа құмдар сияқты орнын ауыстырып, көшіп жүрмейді, керісінше, мыңдаған жылдар бойы Алтынемел аумағында, бір орында тұр.

Осындай табиғи ерекшелік әлемнің басқа жерінде жоқ деп айтсақ та болатын шығар. Тіпті кезінде Ұлы Жібек жолы бойында орналасқан бұл табиғат ескерткішіне жолаушылар әдейілеп ат басын бұрған деседі.