yanermarina87
?>

1. “Терең”сөзінің ауыспалы мағынасын табыңыз.A) Терең білім.B) Терең су.C) Терең өзен.D) Терең көл.E) Терең құдық.2. Езулік дауыстылар қатарын толықтырыңыз:А, ә, е, э, ы, і, ...A) Ө.B) Ү.C) О.D) У.E) И.3. Соңы үнді дауыссызға аяқталатын сөзді көрсетіңіз.A) Міндет.B) Қозы.C) Ағаң.D) Көрпеш.E) Кенесары.4. Сөздің ең алғашқы мағыналық бөлшегін қалай атайтынын көрсетіңіз.A) Күрделі сөз.B) Қосарлама сөз.C) Біріккен сөз.D) Туынды сөз.E) Түбір сөз.5. Күрделі зат есімді табыңыз.A) Жұмысшы.B) Оқулық.C) Асхана.D) Өнеркәсіп.E) Басшы.6. Сан есімге қандай тыныс белгісі керек, анықтаңыз.Қапты 2 ден көтеріңдер.A) Үтір.B) Дефис.C) Қос нүкте.D) Нүкте.E) Тире.7. Заттың өзін де, белгісін де, санын да білдірмейтін, есім сөздер орнына жұмсалатын сөз табын көрсетіңіз.A) Етістік.B) Сын есім.C) Зат есім.D) Есімдік.E) Сан есім.8. Бұйрық райлы етістікті табыңыз.A) Барған.B) Барды.C) Бар.D) Бармақ.E) Барар.9. Сөйлемде неше еліктеу сөз барын белгілеңіз.Қарға қарқ етті, ірімшік жерге салп етті.A) 3.B) 2.C) 4.D) 1.E) 5.10. Омоним бола алмайтын сөзді белгілеңіз.A) Терезе.B) Өлең.C) Табыс.D) Отау.E) Орыс.11. Сөз арасындағы кейінді ықпалды табыңыз.A) Жүз сом.B) Салт-сана.C) Қара торы.D) Қол орақ.E) Тоғай іші.12. Салыстырмалы шырайды табыңыз.A) Сарғылт.B) Аса көп.C) Сап-сары.D) Өте сары.E) Сары.13. Себеп-салдар үстеулі тіркесті көрсетіңіз.A) Тез келді.B) Амалсыздан көнді.C) Дереу жетті.D) Етпетінен жығылды.E) Жорта сөйледі.14. Септеулік шылауды көрсетіңіз.A) Шынар-ай, ойымды дөп бастың, сәулем.B) Егер жолым болып кетсе, бәріңе жақсылық болады.C) Жұмыстан бұрын сенімен кездесу қиын боп кетті.D) Я ұл, я қыз болсын, ұрпақ болса болғаны.E) Көкірегі ашуға толып тұр, бірақ оны сыртқа шығармады.15. Жанаса байланысқан пысықтауыштық қатынасты табыңыз.A) Мәдимен кездесу.B) Мейірімді бала.C) Ақсақ құлан.D) Үздік оқу.E) Жолдассыз адам.16. Тура толықтауыш қатысқан сөйлемді табыңыз.A) Тек жүрсең, тоқ жүресің.B) Өтірікші өзін алдайды.C) Оқусыз білім жоқ.D) Әдеттің жөні-әдет.E) Қар жауды.17. Аралас құрмалас сөйлемнің арасына үтір мен сызықшаның қойылу себебін анықтаңыз.Егер мұғалім болғымыз келсе, жалдайтын ауыл да табылды, менің жалданғым да келді, - оған Баймағамбет болмады.A) Бірыңғай мүшеге.B) Қарама-қарсылық мәні болғандықтан.C) Күрделі сөз тіркестерінің арасына.D) Қалған сөйлемге басыңқы сыңар ұйытқы болғандықтан.E) Себеп мәнді мағыналы болғандықтан.18. «Біріншіден, екіншіден» деген қыстырма сөздердің мағынасын анықтаңыз.A) Көңіл-күй.B) Өкіну.C) Ой тәртібі.D) Сендіру.E) Мақұлдау.19. Сызықшаның қойылу себебін анықтаңыз.Абай операсы - қазақ музыкасын биік белге шығарған ірі туынды.A) Бастауыш - сан есім, баяндауыш - етістік.B) Қосарлы айқындауыш.C) Бастауыш - есім, баяндауыш - есім.D) Бастауыш сын есім, баяндауыш зат есім.E) Бастауыш та, баяндауыш та атау тұлғадағы зат есім.20. Грамматикалық тұлғаларында өзгерісі бар диалект сөзді табыңыз.A) Маңдай.B) Аласа.C) Көз.D) Пысқан.E) Қырағы.21. Түбір тұлғасы өзгеріске ұшырап біріккен сөзді табыңыз.A) Қырықаяқ.B) Саңырауқұлақ.C) Ақкенже.D) Түрегел.E) Ілімхан.22. Еркін сөз тіркесін табыңыз.A) Қоян жүрек.B) Су жүрек.C) Қалта сағат.D) Жүгіріп бара жатыр.E) Төбе шашы тік тұру.23. Жақсыз сөйлемді табыңыз.A) Ердостың атқа мінгісі келді.B) Абай шығармаларынан үзінді келтірді.C) Асанмен бес жыл бірге оқыдым.D) Қызықты кітап.E) Мөлдір бұлақ.24. Төлеу сөзді көрсетіңіз.A) – Айналайын, келінжан, өркенің өссін!B) Той да өтті, Ыбыштың есін алған көкпар да өтті.C) Артына қарап өкініш көрсе, алдына қарап үміт көреді.D) Тәуелсіз елдің тірегі – білімді ұрпақ.E) Сәбит Мұқанұлы бір кітапты бітіріп, екіншісін бастағанда, демалатынын айтты.25. Соңғы жылдары шешендік сөздерді жинап, зерттеп, танытуға үлес қосқан ғалымды табыңыз.A) Ә.Кекілбаев.B) М.Жұмабаев.C) А.Байтұрсынов.D) Б.Адамбаев.E) С.Сейфуллин.26.Орфографиялық нормаға сай жазылған түрін көрсетіңіз.А) ҚұтықтыуВ) ҚұтүқтауС) ҚұттықтауД) ҚуттықтауЕ) Күтыктау27. Жуан буынды сөзді табыңызА) ШағалаВ) КөбелекС) ЕңбекД) ӨсімдікЕ) Өндіріс28.Қарама – қарсы мағынада тұрған жұпты табыңызА) Әдемі-әдемілеуВ) Ұзын-биікС) Айдын-айқынД) Жоғары-төменЕ) Тамаша –әдемі29. Лексика нені зерттейді?А) Сөйлем мүшелерінВ) Сөз құрамынС) Сөз тіркесінД) Тіл дыбыстарынЕ) Сөз мағынасын30.Қате жазылған сөзді табыңызА) Үйді жабуВ) Көрпені қабуС) Өнерді игеруД) Көмірді тасыуЕ) Болашақ​

Казахский язык

Ответы

Алексеевна_Валентиновна

10а

f-d-a-14
Лови (1845—1904)         Абай    Құнанбаев    1845      жылы   бұрыңғы   Семей   уезі, Шынғыс   болысында   (қазіргі       Шығыс   Қазақстан   облысы, Абай   ауданында)   дүниеге         келген. Абайдың әкесі Құнанбай   Қарқаралы   уезіне   аға сұлтан болған.Абай әуелі ауылда Ғабитхан деген татар молдасынан мұсылманша   хат   таниды.      Абайды   әкесі   он   жасында         Семей   қаласындағы   Ахмет  Ризаның   медресесіне   оқуға береді.   Ол   бос   уақытында Шығыстың ұлы ақындары Низами, Сағди, Қожа Хафиз, Навои, Физули, Фирдоуси шығармаларын өз бетімен оқып, ертегі, дастан, хисса сияқты әдеби мұралармен танысады.Абай медреседе небәрі үш-ақ жыл оқиды, соңғы жылдары өз бетімен «приходская школаға» түсіп, орысша да оқиды. Бірақ мұндағы оқу ұзаққа бармайды. Жасы 13-ке келіп, ерте есейіп, ақыл-ойы тола бастаған шақта өткір, зейінді Абайды әкесі Құнанбай ел билеу ісіне араластырып тәрбиелемек болып, оны оқудан елге алып кетеді.Әкесінің жұмсауымен Абай ел ішіндегі әр түрлі мәселелерге араласады. Ол көптеген ескі әңгімелерді, өлең-жырларды халық ішінен үйренеді.Қаладағы медреседе үш жыл діни оқу арқылы Абай араб, парсы, шағатай тілдерін жетік біліп, Шығыс ақындарының шығармаларымен танысуға мүмкіндік алды. Қазақтың халықтық өлең-жырларын, ертегі, қисса, аңыз-әңгімелерін  әжесі   Зере   бәйбішеден,   халық   ақындары   Шөже, Бөйкөкше, Балталардан естіп, жастай жадында сақтады.Абай арабтың классикалық шығармасы «Мың бір түн» ертегісінен «Әзім әңгімесін» поэма етіп жазып, Бағдатта бояушы, суретші, алхимик Әзім атты жігіттің басынан кешкен уақиғасын баяндайды.
Arutyunovich
Фараби, Әбу-Насыр (Әбу-Насыр Мұхаммед ибн Мұхаммед ибн Тархан ибн Ұзлақ әл-Фараби ат-Түрки) (870-950) - Аристотельден кейін дүниежүзі білімі мен мәдениетінің екінші ұстазы атанған данышпан, энциклопидист ғалым.
Туған жері Сырдария бойындағы ерте заманда түркі халықтарының орталығы болған Отырар қаласы. Отырарды арабтар «Фараб» деп атаған. Қай жерден шыққанын білдіру үшін аты жөніне өзінің туған мекенінің атауын тіркейтін сол заманның дәстүрімен ұлы ұстаз Фараби аталған. Махмұд Қашқари «Диуани лұғат ат түрк» атты еңбегінде Фараб қаласының түрікше аты «Қарышоқы» деп көрсетеді.
Әл Фараби заманында бүкіл ОртаАзия мен Түркістан Араб халифатының ықпалында болған. Соған байланысты қала халқы сауда саттық мәселесінде ислам қалыптасып, дамуына зор үлес қосқан араб, парсы, түркі тілдерін қатар қолданған. Соның ішінде рухани, ғылыми тіл араб тіл болған. Сондықтан осы қалада сауат ашып, осы қалада білімге, ғылымға деген құмарлығы оянған Әл Фарабидің осы үш тілді жетік білуі заңдылық еді. Ол кейін білім ғылым іздеп, көп жерді аралайды. Ақыры сол кезде әлемнің ғылым дүниесінің орталығы болған Бағдадқа келіп, сонда тұрақтап қалады. СОл кездің әйгілі ғалымдарымен кездесіп, олармен сырлас болады. Грек, латын, санскрит және басқа тілдерді үйренеді.
Ол өз заманындағы дамыған ғылым салаларының бәріне, өнеріне өзіндік үлес қосып, елеулі із қалдырады. Одан қалған ғылыми еңбектердің өзінің саны жүзден астам. Сол еңбектерді ғылым салаларына қарай бөлетін болсақ, олар мынандай: астрономия, астрология, математика, логика, музыка, медицина, табиғат ғылымдары, социология, лингвистика, поэзия риторика, философия болып келеді.
ХХ ғасырдың екінші жартысынан бері қарай Қазақстан ғалымдары да ұлы ұстаздың бай мұрасын жинап, зерттеп тануға өз үлестерін қоса бастады. Қазір Қазақстан Ғылым академиясының кітапханасында Әл Фарабидің елу шақты еңбегі бар. Олардың ішінде басқа тілге аударылмаған, ғалымдар арасында осы күнге дейін белгісіз болып келген: «Алмагеске түсініктеме», « Геометриялық сызықтар жасаудың әдістері», «Астрология», «Китаб әл мусики әл кабир» секілді әрқайсысы бір бір ғылымның шыңын көрсететін аса ірі туындылары бар. Мұның сыртында соңғы жылдары Қазақстанның Иранда алғашқы Төтенше және Өкілетті елшісі болған ғалым Мырзатай Жолдасбеков тауып әкеліп, Алматыдағы Әл Фараби атындағы ұлттық университеттің кітапханасына тапсырған Әл Фарабидің қолжазбалары өз алдына бір пара қазына. Олардың көшірмесі (он үш қолжазба) бүгінде Еуразия ұлттық университетінің Отырар кітапханасында сақтаулы.
Өмірінің соңына қарай Әл Фараби Мысыр, Шам, Халеб қалаларында болып, ақырында Шам шахарында келіп, сонда тұрақтайды. Осында қайтыс болады. Оның денесі Шам шахарының Кіші қақпа (Баб ас Сағир) жағындағы зиратқа қойылады.
Әл Фарабидің ісін жалғастырған, ғылымға берілген шәкірттері көп болған. Олардың ішінен, ең алдымен, Орта Азияның ұлы ғалымы Әбу Әли ибн Синаның (Авиценна) есімін атауға болады. Кейінгі кездегі шығыс ғалымдары оларды бөліп жармай «Қос Фараби» деп те атайды. Сондай ақ еңбектері ұлы ұстаз еңбектерімен сабақтасып жатқан ұлы ғалымдар Беруни, Бозжани, Омар Һайямдар да өздерін Әл Фарабидің шәкірттеріміз деп есептеген.

Ответить на вопрос

Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:

1. “Терең”сөзінің ауыспалы мағынасын табыңыз.A) Терең білім.B) Терең су.C) Терең өзен.D) Терең көл.E) Терең құдық.2. Езулік дауыстылар қатарын толықтырыңыз:А, ә, е, э, ы, і, ...A) Ө.B) Ү.C) О.D) У.E) И.3. Соңы үнді дауыссызға аяқталатын сөзді көрсетіңіз.A) Міндет.B) Қозы.C) Ағаң.D) Көрпеш.E) Кенесары.4. Сөздің ең алғашқы мағыналық бөлшегін қалай атайтынын көрсетіңіз.A) Күрделі сөз.B) Қосарлама сөз.C) Біріккен сөз.D) Туынды сөз.E) Түбір сөз.5. Күрделі зат есімді табыңыз.A) Жұмысшы.B) Оқулық.C) Асхана.D) Өнеркәсіп.E) Басшы.6. Сан есімге қандай тыныс белгісі керек, анықтаңыз.Қапты 2 ден көтеріңдер.A) Үтір.B) Дефис.C) Қос нүкте.D) Нүкте.E) Тире.7. Заттың өзін де, белгісін де, санын да білдірмейтін, есім сөздер орнына жұмсалатын сөз табын көрсетіңіз.A) Етістік.B) Сын есім.C) Зат есім.D) Есімдік.E) Сан есім.8. Бұйрық райлы етістікті табыңыз.A) Барған.B) Барды.C) Бар.D) Бармақ.E) Барар.9. Сөйлемде неше еліктеу сөз барын белгілеңіз.Қарға қарқ етті, ірімшік жерге салп етті.A) 3.B) 2.C) 4.D) 1.E) 5.10. Омоним бола алмайтын сөзді белгілеңіз.A) Терезе.B) Өлең.C) Табыс.D) Отау.E) Орыс.11. Сөз арасындағы кейінді ықпалды табыңыз.A) Жүз сом.B) Салт-сана.C) Қара торы.D) Қол орақ.E) Тоғай іші.12. Салыстырмалы шырайды табыңыз.A) Сарғылт.B) Аса көп.C) Сап-сары.D) Өте сары.E) Сары.13. Себеп-салдар үстеулі тіркесті көрсетіңіз.A) Тез келді.B) Амалсыздан көнді.C) Дереу жетті.D) Етпетінен жығылды.E) Жорта сөйледі.14. Септеулік шылауды көрсетіңіз.A) Шынар-ай, ойымды дөп бастың, сәулем.B) Егер жолым болып кетсе, бәріңе жақсылық болады.C) Жұмыстан бұрын сенімен кездесу қиын боп кетті.D) Я ұл, я қыз болсын, ұрпақ болса болғаны.E) Көкірегі ашуға толып тұр, бірақ оны сыртқа шығармады.15. Жанаса байланысқан пысықтауыштық қатынасты табыңыз.A) Мәдимен кездесу.B) Мейірімді бала.C) Ақсақ құлан.D) Үздік оқу.E) Жолдассыз адам.16. Тура толықтауыш қатысқан сөйлемді табыңыз.A) Тек жүрсең, тоқ жүресің.B) Өтірікші өзін алдайды.C) Оқусыз білім жоқ.D) Әдеттің жөні-әдет.E) Қар жауды.17. Аралас құрмалас сөйлемнің арасына үтір мен сызықшаның қойылу себебін анықтаңыз.Егер мұғалім болғымыз келсе, жалдайтын ауыл да табылды, менің жалданғым да келді, - оған Баймағамбет болмады.A) Бірыңғай мүшеге.B) Қарама-қарсылық мәні болғандықтан.C) Күрделі сөз тіркестерінің арасына.D) Қалған сөйлемге басыңқы сыңар ұйытқы болғандықтан.E) Себеп мәнді мағыналы болғандықтан.18. «Біріншіден, екіншіден» деген қыстырма сөздердің мағынасын анықтаңыз.A) Көңіл-күй.B) Өкіну.C) Ой тәртібі.D) Сендіру.E) Мақұлдау.19. Сызықшаның қойылу себебін анықтаңыз.Абай операсы - қазақ музыкасын биік белге шығарған ірі туынды.A) Бастауыш - сан есім, баяндауыш - етістік.B) Қосарлы айқындауыш.C) Бастауыш - есім, баяндауыш - есім.D) Бастауыш сын есім, баяндауыш зат есім.E) Бастауыш та, баяндауыш та атау тұлғадағы зат есім.20. Грамматикалық тұлғаларында өзгерісі бар диалект сөзді табыңыз.A) Маңдай.B) Аласа.C) Көз.D) Пысқан.E) Қырағы.21. Түбір тұлғасы өзгеріске ұшырап біріккен сөзді табыңыз.A) Қырықаяқ.B) Саңырауқұлақ.C) Ақкенже.D) Түрегел.E) Ілімхан.22. Еркін сөз тіркесін табыңыз.A) Қоян жүрек.B) Су жүрек.C) Қалта сағат.D) Жүгіріп бара жатыр.E) Төбе шашы тік тұру.23. Жақсыз сөйлемді табыңыз.A) Ердостың атқа мінгісі келді.B) Абай шығармаларынан үзінді келтірді.C) Асанмен бес жыл бірге оқыдым.D) Қызықты кітап.E) Мөлдір бұлақ.24. Төлеу сөзді көрсетіңіз.A) – Айналайын, келінжан, өркенің өссін!B) Той да өтті, Ыбыштың есін алған көкпар да өтті.C) Артына қарап өкініш көрсе, алдына қарап үміт көреді.D) Тәуелсіз елдің тірегі – білімді ұрпақ.E) Сәбит Мұқанұлы бір кітапты бітіріп, екіншісін бастағанда, демалатынын айтты.25. Соңғы жылдары шешендік сөздерді жинап, зерттеп, танытуға үлес қосқан ғалымды табыңыз.A) Ә.Кекілбаев.B) М.Жұмабаев.C) А.Байтұрсынов.D) Б.Адамбаев.E) С.Сейфуллин.26.Орфографиялық нормаға сай жазылған түрін көрсетіңіз.А) ҚұтықтыуВ) ҚұтүқтауС) ҚұттықтауД) ҚуттықтауЕ) Күтыктау27. Жуан буынды сөзді табыңызА) ШағалаВ) КөбелекС) ЕңбекД) ӨсімдікЕ) Өндіріс28.Қарама – қарсы мағынада тұрған жұпты табыңызА) Әдемі-әдемілеуВ) Ұзын-биікС) Айдын-айқынД) Жоғары-төменЕ) Тамаша –әдемі29. Лексика нені зерттейді?А) Сөйлем мүшелерінВ) Сөз құрамынС) Сөз тіркесінД) Тіл дыбыстарынЕ) Сөз мағынасын30.Қате жазылған сөзді табыңызА) Үйді жабуВ) Көрпені қабуС) Өнерді игеруД) Көмірді тасыуЕ) Болашақ​
Ваше имя (никнейм)*
Email*
Комментарий*

Популярные вопросы в разделе

rsksnb
innavinogradova1385
Pirogovskii695
Gennadevich Aleksandr
kotocafe45
larson96
Vladimirovna Dmitrieva
dmitrij-sp7
Postnikova-StreltsovaKyulbyakova
1тапсырма комектесесиздер ме? ​
vsnimschikov391
npprang21
v89167233402
madina27821667
slavutich-plus2
dzo-dzo