Шамамен VI ғасырдың орта кезінде Жетісу, Алтай, Орталық Азияны мекен еткен түрлі ру-тайпалар бірігіп «Түрік қағанаты» деп аталатынмемлекет құрғаны тарихтан жақсы мәлім.Міне, сол ежелгі түркі дәуірінің қоғамдық, әдеби-мәдени өмірін жыреткен ғажайып дастандар бар. Олар - «Күлтегін», «Білге қаған» және«Тоныкөк» жырлары. Бұдан 1250 жыл бұрын үлкен құлпытастарғақашап жазылған осы әдеби ескерткіштер идеялық мазмұны жағынанда, көркемдік шеберлігі тұрғысынан да күні бүгінге дейін оқушысынтаңдандырып, тамсандырып келеді...Қазақтың «Қозы Көрпеш-Баян сұлу», «Алпамыс», «Қобыланды»төрізді әйгілі жырларында кездесетін өлең арасындағы әлқисса-түсіндірме көркем қарасөздер мұнда да кездесіп, араласып отырады.Көне түркі авторлары, өзімізге әбден қанық қазақтың батырларжырларындағыдай, болашақ жорықтарды немесе өткен оқиғаныақындық тәсілмен, үлкен пафоспен баяндай отырып, өздеріне елеусіздеп есептеген сәттерді жыр арасында қарасөзбен де жеткізіп отырған.Осы заңдылықты Күлтегін, Білге қаған, Тоныкөктерге арналған үшшығарманың үшеуінен де кездестіреміз. Өз кейіпкерін дәріптеуде, оныңжойқын соғыстарда көрсеткен есепсіз ерліктерін суреттеуде сан түрлібояуды, бейнелеу тәсілін мол пайдалана отырып, шабытпен жырлағанавтор бір сәт прозалық баяндауды да қолданады.​

Ұстаның бізі сүйкімді,Жақсының сөзі сүйкімді.
 
Ұстаның өрісі көрігінен төсіне дейін.

 Алтын менен күмістіЗергер үшін жаратқан.

Арқар менен құлжаныМерген үшін жаратқан.

 Шебердің инесі де алтын,Соққан күймесі де алтын.

 Шеберді саусағы асырайды.

 Еріншектің ертеңі бітпес.

 Жатқанға жан жуымас,Жалқауға мал құралмас.

Еңбек, еңбекқорлық
Құс қонбаған көл жетім,
Ел қонбаған жер жетім.

 Еңбексіз өмір жоқ,Ауырсыз жеңіл жоқ.

 Қойшыны таяғы асырайды,Қасқырды аяғы асырайды.

 Атан түйе жүк астында қартаяр.

Түйір нан – тамшы тер. 

Сен істі сүйсең, іс саған бас 

Туловище обтекаемой формы. Передние конечности преобразованы в орган полета — крылья, задние конечности служат опорой туловищу и для передвижения.
Кожа тонкая, сухая, лишенная желез. Единственная копчиковая железа расположена в хвостовом отделе. Кожа имеет роговые образования в виде перьев, создающих летательные поверхности и защищающих тело от потерь тепла.
Кости скелета тонкие, прочные, в трубчатых костях имеются воздушные полости, облегчающие их массу. Череп образован полностью срощенными, без швов, костями. Все отделы позвоночника (кроме шейного) неподвижны. Грудина у летающих птиц с выступом впереди — килем, к которому прикрепляются мощные летательные мышцы. В скелете задних конечностей развита длинная цевка, увеличивающая длину шага птицы.
Мышечная система сильно дифференцирована. Самые крупные мышцы — грудные, опускающие крыло. Хорошо развитыподключичные, межреберные, шейные, подкожные и мышцы ног. Движения птиц быстрые и разнообразные: ходьба, бег, прыжки, лазание, плавание. Виды полета —машущий и парящий. Птицы многих видов совершать дальние перелеты.
Особенности строения пищеварительной системы связаны с необходимостью быстрого расщепления больших объемов пищи и облегчения массы пищеварительного тракта. Это достигается благодаря отсутствию зубов, участию клюва и языка в добывании пищи, размягчению ее в расширенной части пищевода —зобе, смешиванию пищи с пищеварительными соками железистого отдела желудка и перетиранию ее, как на жерновах, в мышечном отделе желудка, и укорочению задней кишки, заканчивающейся клоакой. Строение клюва и языка у птиц разнообразное и отражает их пищевую специализацию.
Органы дыхания —легкие. У летящей птицы дыхание двойное: газообмен в легких осуществляется как при вдохе, так и при выдохе, когда атмосферный воздух из воздушных мешков поступает в легкие. Благодаря двойному дыханию птица во время полета не задыхается.
Сердце четырехкамерное, все органы и ткани снабжаются чистой артериальной кровью. В результате интенсивного процесса жизнедеятельности вырабатывается много тепла, которое удерживается перьевым покровом. Поэтому все птицы — теплокровныеживотные с постоянной температурой тела.Птицы —высокоорганизованные теплокровные животные, при к полету. Благодаря большой численности и широкому распространению наЗемле они играют исключительно важную и многообразную роль в природе и хозяйственной деятельности человека. Известно свыше 9 тыс. современных видов птиц. В фауне Беларуси насчитывается 305 видов.Общими чертами организации птиц в связи с их при к полету являются следующие: