. Әнші немесе Айғай құм Шежірелі ШерқалаМәтіннің соңғы бөлігіндегі негізгі ой не туралы?Алтынемел құмдарындағы Әнші құм немесе Айғайқұм – танымал жерлердің бірі. Оның алыпжатқан жерінің үлкен болуы сонша, ұзындығы екі-үш километрге дейін, ал биіктігі шамамен 120метрге жетеді. Бұл құмның ерекшелігі – құрғақ күндері әуенді дыбыстар шығарады. Оның әуенібірнеше шақырымдарға жайылып, алыстан да естіліп тұрады. Кейбір пікірлерге сүйенсек, құмның ұсақ бөлшектері бір-біріне үйкелген кезде осындай әуенді дыбыстар шығады екен:жеңіл самал жел шиқылдаған дыбыстар шығарса, қатты жел орган дыбысына ұқсас әуеншығарады. Алайда, желсіз күнде де құмның әуенін тыңдауға болады. Осы сиқырынабайланысты, құм жайында көптеген аңыздар пайда болған.Құмның бір ерекшелігі – ол басқа құмдар сияқты орнын ауыстырып, көшіп жүрмейді, керісінше, мыңдаған жылдар бойы Алтынемел аумағында бір орында тұр. Осы жерде тұратын адамдарайтатын аңыздарға сүйенсек, дәл осы құмның астында Шыңғысхан және оның сенімдіжауынгерлері жерленген екен. Ал сиқырлы құмның әуендететіні – ханның рухы ұрпағына өзжеңістері жайында сыр шерткені.хAҚұмның астында Шыңғысхан және оның сенімді жауынгерлері жерленгені туралыҚұмның басқа құмдар сияқты орнын ауыстырмайтыны туралыӘншіқұмнан шыққан дыбыстың мәнін түсіндіру туралы2- Арта​