Шығарманың бас кейіпкері - Ұлпан, ол шын мәнінде өмірде болған тарихи тұлға. Романның екінші бас кейіпкері Есенейден қырық жасқа кіші бола отырып, тұлымы желбіреген жас қыздан бір рулы елдің басын біріктіріп, атын шығаратын ұлы тұлғаға дейін қөтеріле білген қайраткер жан. Романның мазмұнына орай, Керей-Уақтың Сибан елінің билігін қолына ұстап тұрған әйгілі биі, «мың жылқылы» байы Есеней жер дауы мәселесімен өз алдына жігіт кейпінде келген Ұлпанмен кездейсоқ ұшырасады. Оның қалың жылқысы аз үйлі кірме Күрлеуіттің жеріне түсіп кетеді де, сол елдің уәжін айта келген топтың басшысы бір кездері өзімен үзеңгілес жүрген және де өмірін сақтап қалған ескі досы Артықбайдың қызы болып шығады. Бес жасында Есенейдің арқасына мініп, «Мен түйеге мініп кеттім! Әке, сен үйде қалдың!» деп маза бермейтін қара қыз, енді ел сөзін сөйлеп, ат құлағында ойнайтын батыр қызға айналғанын көрген Есеней жас алшақтығына қарамастан, Ұлпанға деген көңілі оянып араға өзінің әрі досы, әрі ағайындасы «Түрікпен» Мүсірепті салады. Аздап сыбызғы тартып, серілік құрып жүретін «Түрікпен» Мүсіреп, Есеней досының емеурінін шебер жеткізе отырып, Ұлпанға қолқа салады. Ұлпан болса, Есенейдің сөз салысын алғашында есеңгірей тыңдағанымен де, «Есенейдің құрығы мойныма түсе қалса, оны алып кететін күш біздің аз ғана ауыл кірме Күрлеуітте жоқ.
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Алматы – Қазақстанның оңтүстік-шығысында орналасқан алып шаһар. Медеу – жасанды мұз айдыны бар дүние жүзіндегі ең ірі спорт кешені. Медеу мұз айдыны Алматыдан 18 шақырым жерде орналасқан. Сәулет өнерінің ерекшелігі мен табиғи ерекшелігінің арқасында Медеу мұз айдыны әлемге танымал. 2510 метр биіктікте орналасқан Шымбұлақ тау-шаңғылық курорты – Алматының інжу-маржаны. Бұл жерде таудың таза ауасымен тыныстаумен қатар шаңғы тебуге болады. Көктөбе – Алматының оңтүстік-шығысында орналасқан төбе. Биіктігі – 1070 метр. «Көктөбе» телемұнарасы түрлі-түсті жарықпен қала тұрғындары мен қонақтарын өзіне тартып тұрады. Көктөбеден Алматының сұлулығын тамашалауға әбден болады. А) Мәтіннен күрделі сөздерді (біріккен, қос сөз, тіркес сөздерді) тауып жазыңыз. В) Күрделі сөздерді қатыстырып, «Отбасылық құндылық» тақырыбына 30-40 сөз көлемінде мәтін жазыңыз.
Әрине, еңбексіз ер де, жер де көгермейді. Биыл, несін айтасың, егіннің шығымы өте жақсы! Егіс биыл, біздің бақытымызға қарай, тамаша жеңіспен аяқталды. Қазақстан қазір, қысқасы, дүние жүзі түгел таныған ел болды. Меніңше, бұл – өте мықты адам.
(Оқшау сөздердің асты сызылған.)
2-тапсырма. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді тауып қойып, оны тыныс белгісімен толықтыр.
1. Біз, өкінішке қарай, байқамай қалыппыз. 2. Қалай екені белгісіз, Сара мәреге бірінші боп жетеді. 3. Мұражайға, мүмкін, ертең барармыз. 4. Әлбетте, өзім де осылай болар деп ойлап ем.