Орында Мәтінді оқып, тапсырмаларды орындаңызжазбаша) Энергетикалық төңкеріс –экономикалық дағдарысты жоюдың жолыЖаһандық энергетикалық тоқырау соңғы жылдары жиі-жиі бой көтере бастаған экономикалық дағдарыстардың негізгі себебіне айналды. Дүниежүзілік дағдарыстардың созылмалы сырқаттары қолданыстағы энергетиканың мүмкіндіктерінің сарқылып бара жатқандығын байқатады. Енді ол тауардың өзіндік құнын арзандатып, экономикалық өсімге қол жеткізуге тиімді жағдай жасай алмайды. Энергетикалық қуат көздерін игерудің күннен-күнге қиындауы және оның бағасының қымбаттауы экономикалық дамудың болашағын тығырыққа тіреді. Осыған байланысты бүгінгі таңда адамзаттың алдыңғы қатарлы ақыл-ойы «энергетикалық тоқырау», «энергетикалық қатер», «энергетикалық төңкеріс» атты ұғымдар төңірегінде толғануда. Тоқырау Жаһандық энергетикалық тоқырау нышандары алғаш рет ХХ ғасырдың 70-жылдарында орын ала бастады. Әлемде мұнай бағасының тұңғыш рет күрт көтерілуі энергетикалық дағдарыс туғызып, бүкіл дүние жүзінің экономикасына әсерін тигізді. Көп ұзамай мұнай бағасы тұрақтап, энергетикалық даму қайтадан қарқын алды. Бірақ осы бір оқиға арзан да мол мұнай дәуірінің аяқталып келе жатқандығын аңғартты. Жаһандық энергетика дағдарысының болмай қоймайтынын бүгінде барша жұрт толық түсінеді, сондықтан да техника мен ғылым үшін қуат проблемасы алдыңғы қатарға шығып отыр.Оқылымнан кейінгі тапсырма1.Мәтіннен берілген сөздердің синонимін табыңыз.Дами бастадынауқастарытаусылып бара жатырбағасынқұнының өсуіадамдардыңтұңғыш реттез дамыдыбарлықДескрипторлар• Сөздердің мағынасын ажыратады.• Мәтіннен сөздердің синонимдерін табады.​

бауыржан момышулы[вариация написания фамилии: момыш-улы) (каз. бауыржан момышұлы; 1910—1982) — участник великой отечественной войны, герой советского союза, панфиловец, участник битвы за москву, писатель.

бауыржан момышулы (момыш-улы)

каз. бауыржан момышұлы

прозвище-шан-тимес

(в маленьком возрасте; в переводе с казахского — «пыль не тронет»)[1]

дата рождения-24 декабря 1910 (6 января 1911)

место рождения-колбастау, сырдарьинская область, российская империя

дата смерти-10 июня 1982 (71 год)

место смерти-алма-ата, казахская сср,

звание-гвардии полковник полковник вс

сражения/войны-великая отечественная война

награды и премии-герой советского союза — 1990 звезда народного героя.svg

орден ленина — 1990 орден красного знамени — 1945 орден красного знамени — 1942 орден отечественной войны i степени— 1945

орден трудового красного знамени орден дружбы народов орден красной звезды

медаль «за боевые заслуги» юбилейная медаль «за доблестный труд (за воинскую доблесть). в ознаменование 100-летия со дня рождения владимира ильича ленина» 《за победу над германией в великой отечественной войне》т.д.

қазақстанның көрікті жерлері

менің кіндік қаным тамып, алғаш тәй-тәй басқан, алғаш «ана» деп күлім қаққан, киелі жерім, атамекенім бар, ол – тәуелсіз қазақстан. мен өз басым қарағанды облысына қарасты жаңаарқа ауданында тұрамын. ұлан байтақ еліміздің ірі қалаларын аралау - менің арманым, себебі қазақстанда көрікті жерлер жетерлік. әзірге осы арманымды ата - анамның арқасында ақырындап жүзеге асырып келемін. жазғы демалыста отбасымызбен демалуға бір қаланы таңдап, сонда жол жүреміз. әзірше біз киелі түркістан, жер жәннаты жетісудың орталығы - талдықорған, оңтүстік астанамыз алматы және еліміздің бас қаласы нұр - сұлтанға сапар шектік. әр қаланың өзіндік қайталанбас ерекшеліктері бар. мысалы, түркістанда біз киелі жерлерді аралап, аптап ыстықта жер асты құдығының суын ішіп, бұрынғы заманның сәулет өнері туындыларына тамсандық. ал жетісу өңірінде таудан сырқырап аққан қаратал өзенінің бойында серуендеп, таза ауада демалып, табиғаттың сұлулығына тәнті болдық. оңтүстік астанамыз аталып кеткен алматыда серуендеп қыдыру мен аты әлемге әйгілі алматы апортын татып көрудің өзі арман ғой, алматыны тіпті өлең - жырға қосқан ақын - жазушылар қаншама десеңші алматыда серуендейтін жерлер өте көп. солардың ішінде біз көктебеге көтеріліп, әсем алматыны жоғарыдан алақанымыздағыдай көріп таң қалдық. аты әлемге әйгілі медеу мұз айдынында коньки тептік, абай атындағы ұлттық опера және теартының кезекті қойылымын тамашалап, ә.қастеев атындағы сурет галереясына да барып үлгердік. еліміздің жүрегі – нұр – сұлтан қаласының да көрікті жерлері аз емес, жыл сайын олардың қатары толықтырылып келеді. тәуелсіз қазақстанның сәулеттік символына айналған «бәйтерек» монументі, «хан-шатыр» сауда және ойын-сауық орталығы және «думан» ойын-сауық кешені біздің отбасымыздың сүйікті демалу орындары.

келешекте қазақстанның қостанай, павлодар, қарт каспийдің жағасында орналасқан ақтау, атырау, сонымен қатар шырайлы шымкент қалаларын аралағым келеді.

перевод:

достопримечательности казахстана

у меня есть святая земля, родина, это независимый казахстан. я живу в жанааркинском районе карагандинской области. посещение крупных городов нашей огромной страны-моя мечта, потому что в казахстане есть достопримечательности. пока я постепенно реализую эту мечту родителям. на летних каникулах мы выбираем город для отдыха с семьей и идем туда. пока мы пребывали в центр сакрального туркестана, земли и семиречья - талдыкорган, южную столицу алматы и главного города страны нур - султана. каждый город имеет свои неповторимые особенности. к примеру, в туркестане мы посетили святые места, пили воду из подземных колодцев в жару и поселились в архитектурных произведениях бывшего времени. а в жетысуском регионе, по горе аккан, по реке каратал, отдохнувшись на свежем воздухе, были восхищены красотой природы. в алматы, названном южной столицей, есть мечта совершить прогулку в алматы и попробовать всемирно известный алматинский апорт, сколько поэтов и писателей, внесших алматы в стихи и в алматы много мест для прогулок. среди них мы поднялись на газету и удивились прекрасным алматы, как на ладони. на всемирно известном ледовом катке медеу состоялся очередной спектакль коньки, национального театра оперы и им.абая.мы успели посетить картинную галерею им. кастеева. не менее красивых мест в сердце нашей страны – городе нур – султан, с каждым годом их пополняется. монумент «байтерек», торгово-развлекательный центр «хан-шатыр» и развлекательный комплекс «думан», ставший архитектурным символом независимого казахстана, являются любимыми достопримечательностями нашей семьи.

в будущем хочу посетить города актау, атырау, а также шырайлы шымкент, расположенные на берегу казахстана кустаная, павлодара, картинного каспия.