Ар. Ор- Өзіңді тексердер.боун»1. Сойлеу ағынына сай сөйлем құрамындағы сөздердің бай-ланысын қамтамасыз етеді.A) ИнтонацияВ) СөйлемC) СөзD) Тіркесерінеңнің2. Жалқы есімге айналған эпитетті күрделі атауды анық-таңдар.А) Шапырашты НаурызбайВ) Қыз ЖібекC) Мұхтар ӘуезовD) Ойсылқара3. Интонацияның құрамдас бөліктері не үшін қажет?А) Сөйлемнің мағыналы әрі мәнді болуы үшінВ) Сөздерді дұрыс жазу үшінC) Сөйлегенде дұрыс ойлау үшінD) Тіркестерді дұрыс орналастыру үшін4. Жалқы есімдердің қайсысы бас әріппен жазылады?A) Сын есімдер кісі есімінің алдынан келіп жалқы есімболғанда, тіркескен сөздің барлығы бас әріппен жазы-лады.В) Сын есімдер кісі есімінің соңынан келіп жалқы есімболғанда, тіркескен сөздің барлығы бас әріппен жазы-лады.C) Кісі атынан соң үстеулер келіп жалқы есім болғанда, тіркескен сөздің барлығы бас әріппен жазылады.D) Кісі атынан соң есімдіктер келіп жалқы есім болғанда, тіркескен сөздің барлығы бас әріппен жазылады.5. Кідіріс нені білдіреді?А) Акустикалық дыбысталудың тоқтағанын білдіредіВ) Ойдың аяқталғанын білдіредіC) Келесі сөздің жалғасқанын білдіредіD) Сөз тіркестерінің оқылуын білдіреді​

Объяснение:

Қазақ халқының жазу мәдениетінің қалыптасуы тарихына.

Қазақтар өзінің халық, ұлт болып қалыптасу жолын көне түркілер заманынан бастаса, оның жазу

мәдениетінің тарихы да сол дәуірден бастау алады.

Ол кездегі түріктердің тілін қолданылу барысына қарай , әдетте, тіл мамандары үш кезеңге бөліп

қарастырады: а) тукю тілі қолданылған дәуір (V-VIII); ә) көне ұйғыр тілі қолданылған дәуір (VIII-

IX); б) көне қырғыз тілі қолданылған дәуір (X-XI). Осы кезеңдер ішінде Орхон-Енисей жазу

ескерткіштері жазылған, ежелгі ұйғыр жазуының үлгілері пайда болып, оғыздар мен

қыпшақтардың аралас әдеби тілі жасала бастаған. (1)

Орхон-Енисей жазуы Қытай іргесінен бастап Орта Азия, одан әрі Венгрия жеріне дейін тарап, кең

жайылған. Оның қолданылу тарихы V және IX-X ғасырлар аралығын қамтиды. ТекX-XI ғасырдан

бастап, Орхон-Енисей жазуының орнына біртіндеп ұйғыр жазуы, кейін түгелдей араб жазуы

қолданылатын болды.

X-XI ғасырлардан бастап қолданыла бастаған араб жазуы түркі халықтары тілдерінің

ерекшеліктеріне сәйкестендірілмей, арабтарда қалай қолданылса, сол қалпында өзгеріссіз түркі

тілдерінде де қолданылды. Бірақ соған қарамастан ол оншақты ғасыр бойы түркі халықтарының,

соның ішінде, қазақ халқының да мәдени-рухани дамуына қызмет еттіп келді.

Латыннан кирилл жазуына көшу. (2)

Араб графикасының қазақтың дыбыстық жүйесіне сай еместігін турколог ғалымдар ХІХ ғасырдың

ІІ жартысында-ақ байқаған. Осыған байланысты Ш. Уәлиханов, Ы.Алтынсарин, А. Ильминский, П.

Милиоранский сияқты ғалымдар араб графикасын тастап, орыс графикасын алуды ұсынған.

Жазу мәдениетіне байланысты бірқатар пікір “Дала уалаяты” газеті бетінде де жарияланды: “Араб

әліпбиінде әуезбенен келетін жұмсақ әріп аз. Алайда болса араб әліпбиіменен қазақтар һәм басқа

мұсылман халықтары пайдаланып хат жазады. Ләкін қазақ сөздерінде жұмсақ әріптерменен

жазылатын әр түрлі әуездер көп”,- деп жазады Д.Сұлтанғазин. (3)

Байтұрсынов та атсалысып, араб графикасын қазақ тілі жүйесіне сәйкестендіруде зор еңбек етті.

Ол 1912 жылғы жарияланған мақаласында балалардың оқу саласында тез өсіп жетілуінің бір кілті

жүрген жазуымызды өз тіліміздің дыбыстық жүйесіне сәйкестендіру, оны сәйкестендіру үшін

тілімізде қандай және қанша дыбыстар бар екенін ашып, соларға үйлесімді әріпті айқындау қажет

деп есептеді. А.Байтұрсынов араб графикасын реформа жасап, дүниеге өзінің “төте жазуын” алып

келді.

Күн дақтары, көбінесе, қара қоңыр түсті ядролар мен оларды қоршаған шала көлеңкелерден тұрады. Олардың диаметрі 200 мың км-ге дейін жетеді. Дақтардың температурасы 4500°С-қа жуық, яғни өздерін қоршаған фотосфераның температурасынан төмен. Дақтардың жарықтылығы фотосфераның жарықтылығынан 2 – 5 есе төмен, сондықтан олар қарапайым көрінеді. Күн дақтары гелиографиялық ендіктің 45°-ына дейінгі аймақта ғана кездеседі және олар бірнеше күннен бірнеше айға дейін өмір сүреді.
көртышқандардың көздері жарық көрмейді