Мұхиттардың ашылуына не үшін теңізші-зерттеушілер себеп болған?

эмнеее

Өткен шақ — іс-әрекет, қимылдың сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болып өткенін білдіретін етістіктің шақтарының бір түрі.

Өткен шақ 3 топқа бөлінеді:

1) Жедел өткен шақ “-ды, -ді”, “-ты, -ті” жұрнақтары арқылы жасалып, іс-әрекеттің жуық арада ғана болып өткенін, аяқталғанын көрсетеді. Мысалы: “келдім”, “таптыңдар”.

2)Бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөз болып отырған уақыттан көп бұрын іске асқанын білдіріп, айғақты түрі есімшенің “-ған, -ген”, айғақсыз түрі көсемшенің “-п”, “-ып”, “-іп” тұлғаларындағы етістіктің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: “барған”, “айтқан”, “барыпты”.

3) Ауыспалы өткен шақ — іс-әрекеттің бірнеше дүркін болып өткенін білдіреді. Есімшенің “-атын, -етін”, “-йтін” формалары арқылы жасалады. Мысалы, “тыңдайтынбыз”, “көретінсіңдер”. Келер шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәттен кейін болатынын білдіретін етістіктің бір шағы.

4. тұрған, баратын, келген, бітетін

Вот. 

"Тігіншіні инесі асырайды". Иголка кормилица портного. 

"МЕЗГІЛ ЖЕТСЕ МУЗ ДА ЕРІР". Придет время и лед растает. 

Жақсы сөз, жарым ырыс ---хорошее слово, пол удачи (дела) . 

Адам итті жұмсаса, ит итті жұмсайды ---стоит ли довериться кому-то, который перепоручает третьему. 

Жынды бас, екі айаққа тыным бермейді ---дурная голова, ногам покоя не даёт. 

Жаман иттін атын бөрбасар деп қояды (плохого пса, волкодавом величать, непозаслугам) ---бывает и недостойного великим называют. 

Говоря о парне : Жеті қырлы, бір сырлы ---загадочный красавец-удалец. 

"Туған жерге туыңды тік" - Водрузи свой флаг на родной земле. 

"Жері байдың елі бай" - Кто богат землей, у того богатая страна. 

"Ер туған жеріне, ит тойған жеріне" - Джигита тянет туда, где он родился, собаку тянет туда, где она наелась. 

"Бейнет қыл да зейнет қыл" - Потрудись, а потом и требуй. 

"Еңбектің көзін тапқан, байлықтың өзін табады" - Кто найдет источник труда, тот найдет само богатство. 

"Жас келсе іске - кәрі келсе асқа" - Молодому дело - старому угощение. 

"Малы бірдің жаны бір" - У кого скот общий, у того и душа едина. 

"Мал ашуы - жан ашуы" - Боль за скот - боль души. 

"Бірінші байлық - денсаулық, екінші байлық - ақ жаулық, үшінші байлық - бес саулық" - Первое богатство - здоровье, второе богатство - семья, третье богатство - наличие скота. 

"Қонақ келмеген үй - мола" - Дом, в который не приходит гость, подобен могиле. 

"Қонаққа кел демек бар да, кет демек жоқ" - Гостю можно говорить "приходи", "уходи" говорить нельзя. 

"Таспен ұрғанды аспен ұр" - На удар камня отвечай угощением.