Нужно найти определениеЭкологиялық төтенше жағдай — қоршаған ортаға әсерін тигізетін бір фактордың белгіленген мөлшерден тым ауытқып кетуі салдарынан организмдердің тіршілігіне туған апатты жағдай. Мысалы,  топырақтағытұздардың мөлшері көбейсе,  топырақ ерітіндісінің осмостық қысымы артады; бұдан физиологиялық құрғақшылық күшейеді де, ылғал жеткілікті болғанның өзінде өсімдіктің сумен қамтамасыз етілуі қиындайды. Осылайша топырақтатұздың шектен тыс жиналуы өсімдіктіңулануына және солып қалуына апарып соғады.​

Қазақ халқының ерте заманда жасаған мәдени мұрасының бір түрі – халықтың ауыз әдебиеті.

Жазу – сызу өнері болмаған ерте кезде-ақ қазақ халқы өзінің тұрмыс-тіршілігі, қоғамдық өмірі, шаруашылығы мен кәсібі, қуанышы мен күйініші, дүние танудағы көзқарасы т.б. жайында неше түрлі өлең-жыр, ертегі-әңгіме, мақал-мәтел, аңыздар ойлап шығарған және оларды ауызекі айту күйінде тудырған. Сондықтан да бұларды халықтың ауызша шығарған көркем шығармасы, даналық сөзі яғни ауыз әдебиеті деп атаймыз. Бұдан, әрине, ауыз әдебиетін көп адам бірлесіп отырып шығарған деген ұғым тумайды. Ауыз әдебиетінің қандай үлгілерін болса да әуел баста жеке адамдар шығарған. Бірақ ерте кезде, жазу өнері болмағандықтан, ауыз әдебиетін шығарушылардың аттары хатқа түспеген, сақталмаған.Кейіннен тек заман талабына сай жазу пайда болды.