1. Сұрақтарға жауап беріңіз. а) Қысым деген не? (Катты дене үшін) Б) Қатты дене үшін кысым калай аныкталады? Қысымды калай азайтуға болады? ​

ғаламшар немесе планета (көне лат. planeta, грек. aster planetеs — кезбе жұлдыздар) — өз орбитасы бойынша күнді не басқа жұлдызды айнала қозғалатын, гравитациялық өріс жасауға өз салмағы жеткілікті, соның нәтижесінде шар тәріздес орбитаға ие аспан денесі.

уран (солда), нептун (оңда), жер (төменгі солда), сириус b (төменгі ортада) және шолпан (төменгі оңда).

ғаламшар — өздігінен жарық шығармайтын, жұлдызды айнала қозғалатын, орталық жарық көзімен салыстырғандағы массасы шағын аспан денесі. күн жүйесінде 9 үлкен планета, 43 планета серіктері, бірнеше ондаған мың кіші планеталар (астероидтар) белгілі. үлкен планеталардың пішіні сфера тәрізді, соған жақынырақ болады. күн жүйесіндегі планеталар күн жарығын шағылдырғандықтан көрінеді. кейбір жақын жұлдыздың айналасындағы планета осы жүйенің масса центрінің түзу сызықты қозғалыс траектория маңайында тербелуін бақылау арқылы анықталады. қазіргі космогон. теория бойынша планеталық жүйелер галактикада кеңінен тараған құбылыс болып табылады.