1-тапсырма. Мәтіндерді оқып, оларды тақырыбы, құрылымы, стилі, мақсатты диториясы, тілдік ереркелігі тұрғысынан салыстырыңыз, 1- мәтінБұл экспериментке 150 адам қатысқан. Олар 1000 сөзден тұратын мәтінді оқуы керекболган. Қатысушылардың жартысына кейіпкердің Дәмханаға кіріп адамдарменәңгімелесетінін, оның хаты жергілікті газетке қалай жарық көргені туралы әңгіме берілді. Алекінші жартысы окиға орны өзгерген ғылыми-фантастикалық нұсқадағы әңгімені оқуы керек:ғарыш кемесінде жүрген кейіпкер. бетен адамдар, андроидтар жат ғаламшарлықтар. Біріншімәтінде «есік» деген сөз кездессе, ғылыми-фантастикалық шығармада ол сөз «шлюзкамерасына» ауыстырылады. Сөздері өзгерсе де екі әңгіменің де оқиғасы бірдей болған.Экспериментке қатысушылар әңгімені оқып шыққан соң шығармадағы бас кейіпкердіңбаяндауы мен оның жай-күйін қалай қабылдағаны туралы баяндауы керек.Зерттеушілер сюжет желісінің ғылыми фантастикаға ауысуы катысушылардың көркем тілдітүсінуін бірден төмендеткенін айтады. Олардың айтуынша, ғылыми фантастикаоқырмандары кейіпкердің күйін сезінбейді.Екінші мәтінді талдағандардың көпшілігі ғылыми фантастикадағы оқиғалар назар аударуғатұрмайды және терең ойланып оқуды қажет етпейді деп санаған.2- мәтін.Курчатов қаласындағы ядролық зерттеу орталығы. Аса қауіпті радиоактивті заттарменжұмыс істеуге арналған зертхана. Жердіңастында бункерде орналасқан. Бункер екі аймаққақалындығы 20 сантӀӀметр қорғасын тотығы қосылған радиоактивті сәуле өткізбейтіншынымен бөлінген.Орындық үстінде отырған ғалымдар шынтақтарын төбеден түскен білектей жуанбуындары бар ілмектерге креслоның қанаттарына тіреп отырғандай, Ілмектер қолдыңбуындарының қимылына сәйкес дәлме-дәл қозғалады. Әр ілмек басында қайшыныңкөмек керек ​