50 " шоқанның арманы" эссе 100-120 сөз болсын. зат есім, сын есім, сан есім сөздерді қолдан. 50 ​

Қазақ халқының ежелгі ұлттық спортының бірі – тоғызқұмалақ. зерттеушілердің пайымдауынша, бұл ойынның пайда болуы шамамен 4 мың жылдық кезеңді қамтитын көрінеді. алайда, өкінішке қарай, елімізде тоғызқұмалақ ойыны туралы білетін жандар өте аз. осыған орай, бүгінгі тақырыбымызда оқырмандарымызды аталмыш ойынмен таныстырсақ дейміз. бүгінде тоғызқұмалақ ойынының әлемде әртүрлі үлгілері бар. мәселен, египетте осыған ұқсас ойынды «калах» деп атаса, шри-ланкада «олинда калия» , қырғыздарда «тогузкоргоол» , африкалықтарда «манкала» , «габата» , «абапа» , «нам-нам» , «бао» , «тамподуо» , «омвесо» , «маработ» деп аталады екен. сол сияқты америкалықтарда да тоғызқұмалақтың өз үлгілері бар. олар оны «аджи-бото» немесе «варри роунд» деп атайды. ал қазақстанда алғаш рет 1974 жылы тоғызқұмалақтан республика біріншілігі өткен. содан бері ел чемпионаты жыл сайын тұрақты түрде ұйымдастырылып келеді. 2001 жылы қазақстан республикасы тоғызқұмалақ федерациясы құрылған. президенті – әлихан байменов. ұлттық құрамамыздың бас бапкері – айнұр жақыпбаева. тоғызқұмалақ ойынының негізгі ережелері: тоғызқұмалақ ойыны арнайы тақтада екі арасында ойналады. ойын тақтасы 2 қазан, 18 отау, 162 құмалақтан тұрады. ойын басында әр ойыншыға бір қазан, тоғыз отауға тоғыз-тоғыздан салынған 81 құмалақ тиесілі. алғашқы жүріс жасаған ойыншыны бастаушы, екінші жүріс жасаған ойыншыны қостаушы деп атайды. жүріс жасау үшін өз жағыңыздағы отаулардың бірінен сегізін алып, біреуін орнында қалдырып, қалған құмалақтарды қолға алып, солдан оңға қарай бір-бірлеп таратамыз. тарату сәтінде құмалақтар өз отауларымыздан асып кететін болса, қарсыластың отауына таратамыз. егер соңғы құмалақ қарсыластың тақ санды құмалағы бар отауына түсіп, ондағы құмалақтарды жұп қылса (2, 4, 6, 10, 12), сол отаудағы құмалақтар ұтып алынып, өз қазанымызға салынады. егер соңғы құмалақ қарсыластың жұп санды құмалағы бар отауына түсіп (3 құмалақтан басқа) , тақ қылса немесе өз отауымызға түссе, құмалақ ұтып алынбайды. отаудағы жалғыз құмалақ көрші отауға жүргенде, орны бос қалады. жүріс жасаған кезде отауларға құмалақ салмай немесе екі-үш құмалақ бөліп алып жүруге болмайды.

Внаше время на телевидении достаточно много различных телепередач и шоу. их разнообразие удовлетворит даже самых телезрителей. радует то, что все большую популярность завоевывают образовательно-развлекательные проекты, заменяя собой сериалы и криминально-правовые передачи. одним из таких образовательных проектов является тележурнал «галилео» — моя любимая телепередача. она названа в честь известного ученого галилео галилея, который любил проводить интересные опыты для объяснения непонятных явлений. впервые передача вышла на экраны в 2007 году. изначально ее длительность была около получаса. однако с 2009 года после реконструкции студии и декораций она увеличилась вдвое. ведущий «галилео» — александр пушной. мне кажется, что никто лучшего его не смог бы вести этот проект. этот человек с несколькими высшими образованиями может доказать зрителям «галилео», что наука, учеба и образование – это не так занудно и скучно, как многие привыкли думать. посещая различные производства и лаборатории, создатели «галилео» не вникают в суть проблемы, а просто немного раскрывают тайны обычных на первый взгляд профессий и вещей. каждый выпуск программы это: — несколько научно-популярных сюжетов из различных областей науки. — доступные и ясные ответы на «детские» вопросы: «как зубную пасту делают разноцветной, и почему ее нельзя есть? », » почему трава зеленая, а небо голубое? », «почему сахар сладкий, а не соленый? », «как делают сыр? », «из чего делают крабовые палочки? », «как делают конфеты? »,»почему птицы летают, а люди — нет? »,»почему в микроволновую печь нельзя класть столовые приборы? » и так далее. — различные эксперименты, которые прямо в студии проводит ведущий. сюжеты для этой телепередачи снимаются в россии, в европе, в японии, в америке, в африке, в антарктиде и еще во многих странах по всему миру. этого проекта – преподнести зрителю кучу научной информации в удивительной форме, которая позволит эту информацию легко усвоить и не заставит заснуть с первых минут эфира. просматривая эту передачу вместе с детьми, взрослые, наконец-то, смогут не только доступно ответить на бесконечные детские «почему? », но и существенно расширить свой кругозор и узнать много интересного и до сих пор неизвестного. обстоятельно, интересно и подробно, но совсем не скучно, без особого употребления научных терминов, понятным для основной аудитории языком и доступными примерами авторы «галилео» стараются рассказать и показать, как устроен окружающий мир. причем не в общих чертах, а на примере совершенно конкретных явлений и вещей, встречающихся в повседневной жизни. потому что совершенно неожиданные вопросы могут вызывать самые привычные предметы. девиз «галилео», который звучит в конце каждого эфира: «этот мир интереснее, чем вам кажется! ».я хочу,чтобы моя семья и все мои друзья смотрели эту передачу и узнавали много нового о мире,в котором мы живем,о вещах, которые нас окружают.