Небольшой текст на тему "қазақстанның қорықтары"

қорық – ерекше қорғауды қажет ететін тұқымы құрып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін табиғи күйінде сақтайтын жер. мысалы, барсакелмес қорығы – құланды, қорғалжын қорығы – қоқиқазды, үстірт қорығы – дала қойын, алматы қорығы - тянь-шань шыршасын сақтап, көбейту мақсатында құрылған.

көптеген ғалымдардың еңбектерінде vі-vп ғасырларда қазақ жерінде ерекше қорғалатын жерлер болғанын жазады. мысалы, в.в.бартольд еңбектерінде "жер жанаты - жетісу" аталған мекенде өмір сүрген үйсін тайпалары шұрайлы, көк шалғынды, бау-бақшалы салқын жерлерді қорыққа айналдырып, ретсіз мал жаймағандығын, мезгілсіз аң ауламағандығын жазған. бұдан ерте кезде-ақ келешек ұрпақ үшін туған табиғаттың әсем жерлерін аялай білгенін байқаймыз.

ал ұлттық парктердің қорықтардан айырмасы бар. ұлттық парктерде өсімдіктер мен жануарлардың сирек кездесетін әрі бағалы түрін сақтаумен қатар, ң мәдени демалысын ұйымдастыратын, туризммен шұғылдануға мүмкіндік жасайтын орындар бар.

қазақстанда алғаш рет ұлттық парк баянауыл таулы орман алқабында ұйымдастырылды. мұнда 40-қа тарта аңдардың, 50-ден аса құстардың түрлері қорғалады. олардың көпшілігі "қызыл кітапқа" енген.

табиғат ескерткіштері деп сирек, құрып бара жатқан, желдің, судың әрекетінен мүжіліп, бұзылып жатқан ғылыми, тарихи және мәдени жағынан құнды табиғат обьектілерін айтады.

табиғат ескерткіштерін қорғау – бұл жанды табиғатқа тән затты қорғау деген сөз. табиғат ескерткіштері дүние жүзінің көптеген елдерінде бар. қазақстанда қазір 24 табиғат ескерткіші бар. олардың ішіндегі аса маңыздыларына "жетісу маржаны", "шың түрген" шыршасы, павлодардағы "жыл құстары" табиғат ескерткіштерін жатқызуға болады.

Ағза немесе Организм (гр. organon және лат. organіzo – келісті түрге келтіру) – белгілі ортаға өз бетімен тіршілік етуге бейімделген, тірі және тарихи қалыптасқан біртұтас жүйе. Тұқым қуалаушылық қасиеттеріне сәйкес өзіне тән құрылысы мен даму ерекшелігі бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) және

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) жәнебайланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) жәнебайланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.Құрылысына байланысты органдардың:

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) жәнебайланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.Құрылысына байланысты органдардың:қабатты (тері),

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) жәнебайланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.Құрылысына байланысты органдардың:қабатты (тері),түтікше (ішкі мүшелер) және

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) жәнебайланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.Құрылысына байланысты органдардың:қабатты (тері),түтікше (ішкі мүшелер) жәнепаренхималы түрлері болады.

бар.Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:дене (сомалық),ішкі органдар (висцералды) жәнебайланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.Құрылысына байланысты органдардың:қабатты (тері),түтікше (ішкі мүшелер) жәнепаренхималы түрлері болады.Организмнің құрылым бірліктері – жасушалар, ұлпалар (тіндер), мүшелер. Организмдер бір жасушалы және көп жасушалы болып бөлінеді. Бір жасушалы Организмдердің ішінде колониялы (шоғырлы) түрлері де бар. Мысалы, вольвокс, т.б. Әрбір жеке дарабастар да өз алдына жеке ағза болып саналады.

Ирония (гр. еіrоnеіа - келемеж,кекесін) - адамға зат пен құбылысқа сырттай жақсы баға берсе де, ішкі мағынасы қарсы келіп, келекеге айналдыратын құбылту (троп) құралы, болмысты жоққа шығарудың бір түрі. Иронияға астарлы сықақ, іштей мазақ жатады (мысалы, қара кісіні "аппағым", пұшық адамды "қоңқағым" деу). Ирония 18 ғасырдың аяғында барынша дамыды. Еуропада - Вольтер, Г.Гейне, Ф.Франс, Б.Шоу, Ресейде Н.В. Гоголь, М.Е. Салтыков-Щедрин, В.В. Маяковский, А.Т. Твардовский, т.б. шығармаларында кеңінен қолданылды. Ирония қазақ әдебиетінде де көп кездеседі. Мысалы, "Айман-Шолпан" жырында Айманның Әлібекті, "Біржан - Сара" айтысында Сараның Жиенқұлды "Мақтауы". Абай иронияны әлеуметтік өмірдегі кемшіліктерді мінеп, шенеуге арнады ("Болыс болдым мінеки", "Қайтсе жеңіл болады жұрт билемек", т.б.). С.Дөнентаев, С.Торайғыров, А.Тоқмағамбетов, О.Әубәкіров, Ш.Смаханұлы, Ғ.Қабышев, С.Адамбеков, т.б. Иронияға толы көптеген шығармалар жазды. М.Әуезовтің, Ғ.Мүсіреповтің, Ғ.Мұстафиннің прозалық туындыларында ирония молынан кездеседі.[1]

Ирония — риторикалық тәсіл, көп мағыналы металогиканың түрі. Мақсаты - сұхбаттасқан адамның әңгімесін жоққа шығару, теріс айналдыру. Мұндай жағдайда әңгіме мен оның астары сәйкес келмейді. Ирония сөйлемнің логикалық мағынасын өзгертеді және тілден тыс тірлікке де берекесіздік әкеледі, сондықтан ежелден бері ирония өмір сүрудің амалы ретінде пайымдалады. Аристотель "Үлкен этика" деген еңбегінде жорта сөйлеуші өзіндегі барды аз ғып көрсетіп, білген нәрсесін аитпайды дейді. Жорта сөйлеушінің үлгісі ретінде Сократты атауға болады. Ол өзін жорта төмендетіп, жүрттың басын айналдыратын еді, сөйтсе де, оның әңгімелерінде өз-өзін төмендеткен ұсқынсыздықпен қатар Құдайға тән мазмұн болатын. Кьеркегордың айтуынша, сократтық ирония дегеніміз - дағдылы өмір тәртібін жоқққа шығару, себебі ол өзінің идеясына сәйкес емес.[2]

Объяснение: