Составить диалог на казахском "мамандық"

-сәлем

-сәлем

-сенің болашақ мамандағым қандай?

-менің болашақ мамандығым есепші (бухгалтер)

-ал сендей қандай мамандығым болады?

-менің болашақ мамандығым муғалем! болашақта мен мектепте жұмыс істеймін! оқушыларға білім беремін.

-мен болашақта банкте жұмыс істеймін. қазіргі мен университте оқиймын!  

 

Он тоғызыншы ғасырдың екінші жартысында қазақ, елінің қоғамдық өміріне, мәдениеті мен өнерінде, ұлттық әдебиетінде аса игі жаңғырулар бой көрсетті десек, бұл тұстағы ұлы абай бастаған жаңашыл бағыттағы реалистік әдебиеттің қарқыны айрықша болды. халқымыздың аса көрнекті ақындарының бірі шәкәрім құдайбердіұлы да, міне, осынау өркенді ортада өсіп, ержетті. ол 1858 жылы ескіше жыл санау бойынша 11 шілдеде қазіргі семей облысының абай ауданында дүниеге келді. әкесі - құдайберді -абайдың ағасы, құнанбайдың күңке атты бәйбішесінен туған.шәкәрім бес жасында оқуға беріліп, екі жылдай оқиды. жеті жасқа келгенде, 1866 жылы әкесі құдайберді 37 жасында дүние салады да, шәкәрім бұдан былайғы уақытта құнанбайдың тәрбиесінде, тікелей абайдың қамқорлығында болады. шыққан ортасының аса бай дәстүрі мен ақын ағасының тағлымды тәрбиесі табиғатынан зерек те алғыр шәкәрімнің жетімдік, жоқшылық көрмей өсуіне ғана емес, оның талантты ақын, парасатты ой иесі ретінде қалыптасуына да айрықша ықпал жасайды.ұлы абайдың маңайына шоғырланған талантты жастар туралы айта келіп мұхтар әуезов былай деп жазады: " ондай ақын төртеу. оның екеуі ақылбай, мағауия - абайдың өз , мұның екеуі де 1904 жылы абай өлген жылы өлген. қалған екеуі көкбай, шәкәрім. осы төрт ақын абайдың толық мағыналы шәкірттері". шындығында да шәкәрім абайдың ең талантты шәкірттерінің бірі, әрі ең мол мұра қалдырған шәкірті.абай шәкірттерінің қай-қайсысы да ұлы ұстазының басқан ізін қайталамай, өнер көгінде өздерінше соқпақ салуға ұмтылды. абай өз шәкірттерінің өлеңдерін үнемі қадағалап отырған. өзі тақырып беріп жаздырғандары да аз емес. ұлы ақын жастардың туындыларына сын көзбен қарап, бағыт-бағдар беріп отырған.шәкәрімнің ақындық жолын айқындап берген де, міне, осындай ұлы мектеп, абайдың ақындық дәстүрі болды. шәкәрімнің терең мағыналы шығармашыл мұрасының өн бойынан абайдың реалистік сарыны, көркемдік, эстетикалық танымының әсері үнемі белгі беріп отырады.

су топыраққа нәр, ауаға ылғал беріп, жаратылыс әлеміне жан бітіретін тіршіліктің өзегі, алғашқы тіршілік суда пайда болып, жер бетіне тараған. тіршілік әлемі өзінің су дәуіріне қарай қажетті су мөлшерінен тұрақты нәр алып тұрмаса, тіршілік өзінің өсу дәуірін тоқтатып, өшу дәуіріне көшеді.

суды басқа ешқандай затпен алмастыруға немесе жасанды су жасауға болмайды. су бардаг жоқ, жоқтан бар болмайды. дүние жүзіндегі судың көлемі өзгермейді, тұрақты тепе-теңдік сақталады. дүние жүзіндегі су жер бетіндегі су, жер астындағы су, атмосферадағы су болып үшке бөлініп, өзінің түрін өзгертіп буға, бұлтқа, қар мен мұзға айналып, тұрақты табиғи айналымда жүреді.

жер жүзінің табиғи су айналымы төртке бөлінеді. мұхиттар үстіндегі су айналымы, құрлықтар үстіндегі су айналымы, мұхиттар мен құрлықтар аралық су айналымы болып келеді. 

дүние жүзіндегі барлық судың көлемі 1, 386 миллион текше шақырымға тең. оның ішінде топырақтың бестен бірі су, жер астында бір шақырымға дейінгі тереңдікте 4,0 миллион текше шақырым су болса, атмосферада жердің әр шаршы шақырымында 20 мың тоннадай келетін бу түрінде су бар.