6. Адзначце сказы, у якіх на месцы пропускаў абавязкова ставіцца працяжнік: 1) Беларуская народная творчасць _ гэта паэма народа, люстра яго душы. 2) Лічыцца, што пасля мовы адзенне _ найважнейшая этнічная прымета народа. 3) Вада ў моры _ як шкло, аж відаць на дне пясок. 4) Увосень ночы _ доўгія. 5) Маѐ вялікае жаданне _ ва ўсім будзѐнным бачыць урачыстасць. 7. Адзначце сказы, у якіх правільна падкрэслены галоўныя члены сказа: 1) Нашы дзяды і бацькі ўмелі шанаваць хлеб. 2) Язэп Драздовіч – постаць незвычайная ў гісторыі мастацтва. 3) І расказаў дзед Талаш пра свае прыгоды. 4) На той хутар начальнік з байцамі трапіў другі раз. 5) У паветры сыра. 8. Адзначце сказы з недапасаванымі азначэннямі: 1) Пасля пацягнуўся поплаў з празрыстаю сінізною далечы. 2) Паляванне на грыбы – прыемнае правядзенне часу. 3) Прайшлі цѐплыя дажджы, сонца дорыць зямлі невычарпальную ласку. 4) Жаданне пайсці на рыбалку не пакідала да самага вечара. 5) Тонкія серабрыстыя валаконцы асядаюць на зямлю. 9. Вызначце від выказніка ў сказе: То там, то тут былі бачны зубры дзеяслоўны; 2) састаўны дзеяслоўны; 3) састаўны іменны. 10. Адзначце сказы, у якіх выказнік ужыты ў няправільнай форме: 1) Усе прысутныя бачылі, што старшыня нечым усхваляваны. 2) Тры высокія дубы ўзвышалася над хатай. 3) Частка студэнтаў адмовілася ад экскурсіі. 4) Мала хто з прысутных падтрымалі дырэктара. 5) Пяцѐра малых сядзела на беразе рэчкі.

Зiма скавала рэчак бег,

Iльдом пакрыла лужыны старанна.

Цалуя дрэў ласкава раны,

схавала iх у iскрысты снег.

У новай вопратцы абшар

працягвае да сонца голле.

И раптам стала наваколле

адлюстраваннем нашых мар.

Цудоўныя насталi днi,

i знiкла з сэрца злая скруха.

I льецца зiмнi звон у вуха

чароўнай гэтай цiшынi.

Выпаў у полi чысты снег,

радуюць нас сонцам днi.

Тройкi ў санях хуткi бег

не парушыць цiшынi.

Бьецца ветрык у мае вуха,

слепiць вочы наваколле,

ўляцела з душы скруха,

iнеем заззяла голле.

Ў срэбра з iскрами абшар

апрануў мароз старанна.

Кругам галава ад мар,

загаiлiсь у сэрцы раны.

6 столбиков пойдет?

Для обозначения жанровых вариаций произведений лирического рода используются понятия ода, элегия, сатира. Напомним, что в лирике основную содержательную нагрузку несет на себе раздумье-переживание, характер которого зависит от источника, то есть объекта раздумий, и от эмоционального восприятия его лирическим героем. Ода всегда откликается на материал, достойный героизации и воспевания. Таким материалом могут быть отдельные личности, совершившие что-то значительное и высоко ценимое обществом («Ода на восшествие на престол Елизаветы Петровны» М.В. Ломоносова), исторические события национального масштаба («Ода на взятие Хотина» того же автора), даже какие-то качества людей или особенности их мироощущения – храбрость, мужество, достоинство, свобода, стремление к соблюдению законов («Вольность» А.Н. Радищева и «Вольность» А.С. Пушкина). Сатира, как показывает ее название, рождается в результате критического осмысления тех или иных сторон жизни, выливающегося в эмоциональное размышление по поводу каких-то конкретных недостатков в жизни общества или отдельных его членов. Сатиры писали в XVIII веке А. Кантемир, А. Сумароков, В. Капнист и другие.