2. Выберыце з прапанаваных сказаў складаныя сказы з рознымі відамі сувязі: * а) Тут, дзе вучыўся і араць, і сеяць, адкуль панёс і песню ў свет сваю, я з пасівелай галавой стаю і слухаю асін журботны шэлест. б) Я прыйшоў да вас, каб сказаць, што няма на зямлі небыцця: будзе вечна пад сонцам граць залатое кола жыцця. (К.Цвірка) в) Спявайце, помнячы нязменна: пакуль паэты будуць пець – не быць Радзіме безыменнай, зямлі бацькоў не анямець! (Н. Гілевіч) г) Калі нехта хоча, каб яго лічылі добрым, хай робіць добрыя справы. (У.Караткевіч) д) І хістаецца асока, і шуміць высокі бор, а ў душы не замаўкае струн вясёлых перабор. 3. Адзначце складаныя сказы з рознымі відамі сувязі частак. * а) 3 адной вёскі людзей выселілі, а праз пяць-дзесяць кіламетраў людзі жывуць. б) Па радыё ўвесь дзень аб'яўлялі, каб рыхтаваліся да эвакуацыі: павядуць на тры дні. в) I раптам новае, нязвыклае пачуццё, што ў кожнага з нас ёсць сваё асабістае жыццё, да гэтага яно нібыта не патрэбна было. г) Палохаюць і палохаюць нас радыяцыяй, а нам пры радыяцыі стала лепш жыць.

Што ж такое Бацькаўшчына?  Гэта радзіма, родны край, краіна , горад ці вёска. Гэта месца, дзе ты нарадзіўся і вырас. Гэта месца, дзе прайшло тваё дзяцінства, дзе твае сябры, можа, і першае каханне.

Нішто на зямлі не можа быць бліжэй, мілей, чым Бацькаўшчына. У кожнага чалавека ёсць свая Бацькаўшчына. У адных — гэта вялікі горад, у іншых — маленькая вёсачка, але ўсе людзі любяць яе аднолькава. Для мяне слова «Бацькаўшчына » значыць нешта вельмі дарагое, любімае, каштоўнае, дзеля якога можна памерці!

Бацькаўшчына не абавязкова павінна быць вялікай. Гэта можа быць які-небудзь куток вашага горада, пасёлка. У мяне ёсць сваё упадабанае мястэчка. Гэта велічны лес. На ўсёй зямлі цяжка знайсці куток выдатней гэтага, таму што ўзімку лес зменьваецца, становіцца таямнічым, чароўным, казачным. Асабліва ён прыгожы ў маразы. Дрэвы  накрытыя цёплым інеем, здаецца, замерла ў чаканні цуду. Снег на сонейку пераліваецца  як быццам гара алмазаў. Калі ў гэты момант загадаць жаданне, яно абавязкова збудзецца. Улетку я люблю валяцца на зялёнай траўцы, грэючыся пад сонейкам на беразе рэчкі. Побач ціўкаюць птушачкі, і, здаецца, што час спыняецца. Жыццё замірае, і ты забываеш пра ўсе праблемы.

Блізкасць рэчкі, цішыня, у якой мноства гукаў : шолах дрэў, шамаценне чароту, сумны крык нейкі птушкі — усё гэта дапамагае мне ўбачыць і пачуць маю Бацькаўшчыну , адзіную і непаўторную.

Я люблю сваю Бацькаўшчыну. Люблю таму, што толькі тут самае яркае сонца, толькі тут самая зялёная трава, толькі тут самае блакітнае неба, толькі тут самыя лепшыя людзі. Люблю таму, што тут жывуць мае мама і тата, мая сям’я.

Хочацца, каб час спыніўся, але ён бязлітасна рухаецца наперад. Мы расцем, сталеем, але вось сваю Бацькаўшчыну мы ніколі не забудзем. Мы будзем любіць і шанаваць яе да апошніх дзён свайго жыцця.

Вобраз доктара Яраша ў рамане "Сэрца на далоні" пададзены ў развіцці: спачатку мы бачым яго маладым, у гады ВАвайны, а потым - сталым чалавекам пасля вайны. Гэта дазваляе нам ахарактарызаваць яго як цэльнага, гарманічнага чалавека, які ў гады вайны рызыкаваў сваім жыццём, з гонарам прайшоў праз усе выпрабаванні, здолеў у вельмі складаных умовах не толькі выканаць заданне, але і захаваць гонар чалавека і грамадзяніна . У пасляваенны час ён захаваў удзячнасць да людзей, якія выратавалі яму жыццё (доктара Савіча і яго дачкм Зосі) і палічыў справай гонару дапамагчы Зосі, спачатку як урач (робіць ёй складаную аперацыю) , а потым у бядзе, калі тая трапіла ў складаную сітуацыю. У яго высокае паняцце пра абавязак не толькі перад Радзімай, грамадствам, але і перад сябрамі. Ён вырасціў і выхаваў, як роднага, сына (Тараса) свайго баявога сябра, які загінуў. Гэта чалавек з высокімі маральна-этычнымі ўстоямі: ён адхіляе эратычныя прапановы сваёй калегі Тамары, чым выклікае помсту з яе боку.
Ён не баіцца у адзіночку выступіць супраць начальства, супраць агульнапрынятых поглядаў на "ворагаў народа", якімі лічаць загінуўшага доктара Савіча і яго дачку. Па сутнасці, Яраш выступае супраць таталітарнай сістэмы і ў рамане з'яўляецца першым веснікам "адлігі" 60-х гадоў. На гэтым вобразе І.Шамякін паказвае, як актыўны, нераўнадушны, дзейсны чалавек з высокім грамадзянскім і чалавечым сумленнем, знайшоўшы сабе верных сяброў і памочнікаў, можа перамагчы антыгу-манную сістэму . 23 Нравится