Ссочинением по раскиданаму гнязду план: 1. раскиданае гняздо як зимбвол тагачаснай беларуси 2. идейны змест пьесы 3. реализм, рамантызм, симбвализм, у пьесе 4. вобразы старога и маладога пакалення

бацька не прыехаў яшчэ з палявання, і прадслава адзінока сядзела ў сваёй прасторнай, па-візантыйску абстаўленай свят-ліцы. яна сама абставіла яе так.

бацька ні ў чым ёй не пярэчыў — яму гэтая рас-коша, тонкі густ дачкі, якую ён паважаў, як раўню. нездарма ідзе па полацку слава пра яе. вялікім розумам і прыгажосцю i надзяліў яе бог. не было ў георгія і няма цяпер нікога больш i блізкага за прадславу.

старэйшая дачка ведала гэта, але не карысталася сваёй ула- i дай у доме. наадварот, усяляк выказвала сваю пакору бацьку. i вось і ўчора, калі папрасілі яе ў вялікую залу, дзе чакалі сва-1 ты, яна перш-наперш падышла да яго, нізка схілілася ў пакло-1 не. потым падышла да сватоў, што прыехалі ад тураўскага i гснязя рагвалода. двое — князі. астатнія ж, відаць, баяры. га-1 варылі з пыхаю, але ёй чамусьці не хацелася слухаць — як жа, i прыехалі купцы! а яна — тавар. добра хоць, што бацька дае 1 ёй поўную свабоду. таму, па звычаі абнёсшы гасцей чарамі з ві-| ном, яна, хаваючы ўсмешку, паставіла сваю чару, нават не паднёсшы яе да вуснаў, і з цікаўнасцю глянула на гасцей. яны пакрыўджана заміргалі, але сцярпелі адмову і пакланіліся на развітанне спакойна і ветліва.

князь георгій нічога не сказаў ёй. думаў, напэўна, што для яе і лепшыя жаніхі знойдуцца.

яна заўсёды была раўнадушная да лісліва-бойкіх гаворак i сватоў, да тых, хто хацеў з ёй звязаць сваё жыццё. не ў сямей-1 ным шчасці ўяўляўся лёс. яе павінна было чакаць наперадзе i нешта асаблівае, вялікае. i таму хітрыкі сватоў здаваліся паст-1 кай, у якую хочуць яе завабіць. яна адчула, што не можа жыць i так, як ёй хочацца.

«мне хацелася калісьці стаць бессмяротнай. хацелася вялі-кіх спраў, подзвігаў, — думала яна, стоячы на каленях. — я рыхтавала сябе з маладых гадоў да служэння вышэйшаму, што ёсць на зямлі, — богу. гэта тое, дзеля чаго я жыву. i калі мне цяпер цяжка — значыць, сапраўды нялёгка развітвацца са спакусамі жыцця. але інакш я ніколі не змагу ўзнесціся духам над шэрай будзённасцю зямных спраў. тым вышэй будзе маё адрачэнне ад зямнога. так, толькі »

а інакш нельга ў гэтым злым, несправядлівым свеце. вось бацька — як яму хочацца пры яе дапамозе дабіцца нечага свай-го! збавіць яе ў болын-менш прыстойныя рукі. а не захоча сама — прымусяць. гордая рагнеда не захацела аднойчы ра-зуць свайго нарачонага — прымусілі. i яе змогуць.

прадслава ўстала, доўгім позіркам абвяла ваколіцу. злева пачыналіся крывыя полацкія вуліцы. справа, ля самага бера-га, вілася вузкая сцяжынка. калі ісці па ёй гадзіны са дзве — можна было як найкарацей прыйсці да праабражэнскага мана-стыра. прадслава часта хадзіла туды і любіла прапахлыя лада-нам келлі , строгую ўдумлівую цішыню і нейкую асаблівую мудрасць гэтага манастыра. вось там яна можа знайсці спакой, павучыцца цішыніі развазе. там яна зможа стаць незалежнай, і ніякія зямныя турботы не змогуць крануць яе душу.

янарашуча пачала спускаццаз высокага

вострае лязо каля шыі. нізка, ля самых каленяў ігуменні — схіленая галава. а зверху голас — затоена-радасны:

— пастрыгаем цябе, сястра, пад іменем ефрасі

                камедыя «паўлінка», напісаная ў 1912 годзе, займае сталае месца ў рэпертуары беларускага нацыянальнага тэатра імя янкі купалы. за час свайго існавання цікавасць да гэтага твора не паменшылася, наадварот, ён стаў тэатральнай класікай. шмат гадоў запар спектаклем «паўлінка» адкрываўся театральны сезон.            у чым прычына такога поспеху? безумоўна, у таленце аўтара камедыі янкі купалы. гэты твор стаў першым драматычным творам пісьменніка. яго з'яўленне нарадзіла купалу-драматурга.            «паўлінка» — глыбока нацыянальная камедыя, непаўторна самабытная па абмалёўцы характараў герояў, завостраная па народнаму шчырым высмейванием законаў грамадства, у якім топчацца самае высакароднае чалавечае пачуццё — каханне. адзін з найболып яркіх вобразаў камедыі — паўлінка. яна галоўная гераіня твора. янка купала так апісвае сваю дзевятнаццацігадовую гераіню: «стройная і досыць прыгожая дзяўчынка», апранаецца яна чысценька, у недарагую крамніну. паўлінка пакахала настаўніка якіма сароку і марыць звязаць з ім свой лёс. але бацька жадае ёй іншай долі. якіма бацька не любіць, «жыўцом бы з'еў», і ганяецца за багатым жаніхом.            усе падзеі ў камедыі вядуцца вакол змагання паўлінкі за сваё шчасце.            усе намеры, думкі, імкненні, спадзяванні паўлінкі адкрытыя. самае складанае пытанне свайго жыцця — падпарадкавацца волі бацькоў або без іх дазволу і бласлаўлення згадзіцца на тайны шлюб з якімам, яна вырашае на людзях. здаецца, чаго прасцей — кахаеш, не звяртай увагі ні на якія перашкоды, дабівайся свайго. так, напэўна, зрабіла б сучасная дзяўчына. але паўлінка — дзіця свайго часу. i таму яна не можа не прыслухоўвацца да бацькоў. за імі традыцыя: бацькі замуж сваіх дачок за таго, каго палічаць лепшым жаніхом, багатым. беспрасветнае жыццё, вечная нястача падказалі ім гэта рашэнне. паўлінцы складана яшчэ і таму, што перад вачамі прыклад маці, якая па волі сваіх бацькоў выйшла замуж. нават незайздроснае жыццё агаты пустарэвіч не выклікае ў яе пратэсту, яна ўшчувае паўлінку:             «мала што, дзеткі, тудэма-сюдэма, любіш яго, але калі бацька не хоча, дык падумай, што людзі скажуць, як і волі старых пойдзеш».            з другога боку, прапанова якіма на тайны шлюб выклікае страх перад тым, што зловяць: «не выжыву з сораму, людзі вочы выберуць, нельга будзе на свет паказацца».           у такі складаны час выбару паўлінка рашуча змагаецца за свой лёс: «а няхай сабе будзе, што мае быць, я свайго такі даб'юся, або загіну, каб і следу не засталося». выбар гераіні ўскладняецца і заляцаннем пыхлівага адольфа быкоўскага, за якога бацька мае намер выдаць яе замуж.            духоўнае пасталенне дзяўчыны прыводзіць яе да трагічнага фіналу, калі бацька пра арышт якіма.            на гэтым аўтар закончыў свой твор. што чакае далей гераіню? ці не зробіць яна памылку і не здзейсніць таго, што абяцала цётцы агаце пустарэвіч? пра гэта можна толькі здагадвацца, але хочацца верыць, што знойдзе паўлінка іншае выйсце за права быць шчасліваю.