50 ! 1. рассмотрите выданный вам цветок. укажите, какому растению он принадлежит 2. найдите цветоножку, цветоложе, чашечку, венчик, тычинки и пестик. пользуясь пинцетом и препаровальной иглой, расчлените цветок. подсчитайте число чашелистиков, лепестков, тычинок, пестиков 3. определите, какой околоцветник у данного цветка — двойной или простой 4. выясните, какая чашечка — раздельнолистная или сростнолистная, какой венчик — раздельнолепестный или сростнолепестный 5. рассмотрите строение тычинки. найдите тычиночную нить и расположенный на ней пыльник. рассмотрите пыльник под лупой. сделайте рисунок тычинки 6. рассмотрите пестик и найдите рыльце, столбик и завязь. зарисуйте. разрежьте завязь поперёк и рассмотрите под лупой. найдите семязачаток (семяпочку)

брюхоногие моллюски (характеристика, строение, процессы жизнедеятельности)

наибольшее количество видов моллюсков относится к классу брюхо­ногие (более 90 тыс. видов), поскольку они освоили не только водоемы, но и различные участки суши.

на влажных участках суши можно встретить виноградную улитку. она питается мягкими частями растений и плодовыми телами шляпочных грибов. много видов наземных моллюсков обитает в почве и подстилке, питаясь остатками организмов. в пресных водоемах можно найти различные виды катушек и прудовиков. много видов брюхоногих обитает в черном и азовском морях. напри­мер, раковина самого крупного вида нашей фауны — рапаны — достигает в длину до 12 см.

но наиболее разнообразный видовой состав брюхоногих моллюсков в тропических морях. раковины многих видов имеют пеструю окраску (например, виды родов конус, раковина которого достигает в длину до 60 см.

особенности строения и процессов жизнедеятельности брюхоногих моллюсков. у брюхоногих хорошо развиты все отделы тела: голова, ту­ловище и нога. на голове есть одна или две пары щупалец. туловище находится внутри цельной, обычно спирально закрученной, раковины. через ее отверстие — устье — втягиваются внутрь раковины голова и нога. устье многих обитателей водоемов (например, рапаны) в случае опасности закрывается плотной крышечкой из рогового вещест­ва. эта крышечка служит для защиты от врагов. у некоторых брюхоно­гих (например, голых слизней) раковина отсутствует или находится под кожей. нога имеет плоскую ползательную поверхность.

большинство брюхоногих моллюсков питается клетками бактерий или водорослей, соскребая их с подводных предметов с челюсти и терки. наземные виды часто употребляют в пищу ткани живых растений или их отмерших частей. среди брюхоногих моллюс­ков известны и хищники. у некоторых морских хищных брюхоногих, питающихся другими моллюсками, в состав слюны входят серная кис­лота, растворяющая раковину добычи, или яд, ее убивающий.

наземные и некоторые пресноводные брюхоногие моллюски дышат с легкого. у морских и части пресноводных видов органы дыхания — жабры.

у брюхоногих моллюсков хорошо развиты органы чувств. кроме пары глаз и органов осязания — щупалец, имеются органы обоняния, вкуса, равновесия и т.д.

размножение и развитие. среди брюхоногих встречаются как гер­мафродиты, так и раздельнополые виды. оплодотворение чаще всего внутреннее. у наземных и пресноводных видов развитие прямое. у большинства морских видов развитие непрямое: из яйца выходит личинка, плавающая в толще воды и обеспечивающая расселение вида.

Ақ аю дене ұзындығы 2-2,5 м, кейде 3 м жетеді, биіктігі 1,5 м, салмағы 800 кг бір тоннаға барады. Оны басқа түрлерінен ұзын мойыны, жайпақ басы арқылы ажыратады. Терісі қара, ол ақтан сарғышқа дейін, жазда күн сәулесі тұрақты әсер ететіндіктен үлбірі сарғаяды. Табаны мұзда таймай, тоңбау үшін түкпен қапталған. Саусақтарының арасында жүзу жарғағы болады, ал аяғының алдыңғы бөлімі қатты қылдармен әдіптелген. Ірі тырнақтары өте күшті олжаны ұстап тұра алады. Қалқып жүзіп бағытынан ауытқыған, жабысқан теңіз мұзжарын мекендейді, онда өзінің негізгі олжаларын теңіз жануарларын: буылтық нерпа, теңіз қояны, сойдақ тістілер-морждар, басқаларды аулайды. Ұзақтығы 50-80 күндік қысқы ұйқыға, көбінесе буаз аналықтар жатады. Аталықтар мен бойдақ аналықтардың қысқы ұйқысы қысқа, әрі жыл сайын жатпайды. Қарағанда икемсіз болғанымен ақ аюлар құрлықта өте жылдам, епті, ал суда жеңіл жүзіп, сүңгиді. Оның көбею потенциалы төмен, аналығы алғаш ұрпағын 4-8 жасында әкеледі, 2-3 жылда бір рет туады, ұясында 1-3 қонжығы болады, тіршілігінің ең ұзақтығы 25-30 жыл. 1956 жылдан бастап, ТМД аулауға тиым салынған. 1976 жылдан ХТҚО, КСРО Қызыл кітабына енгізілген.

Кәдімгі қоныр аю дала, шөл, субтропикалық орман, тайга, тундра және теңіз жағалауларын, немесе барлық жер үстін мекендейді. Оның кейпі аю тұқымдастары өкілдеріне тән. Денесі зор, шоқтығы биік, басы үлкен, құлақтары мен көздері кішкене келеді. Құйрығы, түктерінен әрең көрінетін, қысқа 65-210 мм. Мықты тартуы аз тырнақты табандарының ұзындығы 8-10 см, бес саусақты, табанымен жүреді. Түгі қалың, біркелкі боялған. Оның түсі, тек әр таралу аймағы бөлімдерінде емес, тіпті бір аудан аймағында өте құбылмалы. Үлбірінің түсі ақшыл-қуқыл-сұрғылттан көкке тіпті қараға дейін түрленеді. Ең кәдімгі түрі қоңыр. Оның буаздығы жасырын кезеңді, ұрығы қараша айынан бұрын дамымайды. Буаздық мерзімі 190-200 сөткеден аспайды. Аналығы 2-4 жылда бір рет қонжық әкеледі. Күйлеуі мамырдан шілдеге шейін, 10-30 күнге созылады. Қонжықтар апанда қаңтар-ақпан айларында туады, қаңтардың алғашқы жартысына келеді.