Одна из причин городских восстаний против ордынского владычества в 1250-1260-е гг.

организация переписи населения с целью систематизации сбора дани

во время грозы:

- если во время грозы вы находитесь в помещении, то закройте окна, двери, дымоходы и вентиляционные отверстия; не разговаривайте по телефону;

- во время ударов молнии не подходите близко к электропроводке, молниеотводу, водостокам с крыш, антенне; не стойте рядом с окном, выключите телевизор и другие электробытовые приборы;

- если гроза застала вас в лесу, то укройтесь на низкорослом участке леса; не подходите к высоким деревьям;

- при нахождении в водоеме выйдите из воды, отойдите подальше от берега; не укрывайтесь в пойменных кустах, спуститесь с возвышенного места в низину;

- в поле или при отсутствии укрытия не ложитесь на землю, подставляя электрическому току все тело, а сядьте на корточки в ложбине, овраге, обхватив ноги руками;

- если гроза застала вас в автомобиле, не покидайте его, при этом закройте окна и опустите антенну радиоприемника; не следует дотрагиваться до ручек дверей и других металлических деталей.

при граде:

- по возможности не выходите из дома. находясь в помещении, держитесь как можно дальше от окон. не пользуйтесь электроприборами, т.к. град обычно сопровождается грозовой деятельностью;

- находясь на улице, постарайтесь выбрать укрытие. если это невозможно, защитите голову от ударов градин (прикройте голову руками, сумкой, одеждой);

- не пытайтесь найти укрытие под деревьями, т.к. велик риск не только попадания в них молний, но и того, что крупные градины и сильный ветер могут сломать ветви деревьев.

- если вы перемещаетесь на автомобиле, то прекратите движение.

- находясь в автомобиле, держитесь дальше от стекол. желательно развернуться к ним спиной (лицом к центру салона) и прикрыть глаза руками или одеждой. если позволяют габариты салона – лучше всего лечь на пол;

-помните, что средняя продолжительность града составляет примерно 6 минут, и редко он продолжается дольше 15 мин

«Қазақ ертегілері», Мұхтар Әуезовтің Е. Ысмайыловпен бірге жазған мақаласы. Қазақ КСР ғылым академиясының Тіл мен әдебиет институты әзірлеген «Қазақ ертегілері» жинағының 1-томына жазылған алғы сөз. Кітап Қазақстан мемлекеттік көркем әдебиет ба ж. шыққан (7-36-беттер). Әуезов бұрынғы ойларын дамыта отырып, ертегілердің туу тарихына шолу жасаған, зерттелуі, жиналуы, түрлері, көркемдік қасиеттері жайында жан-жақты талдау жүргізген. Ертегілердің турлерін зерттеген белімде көптеген халықтардың туыстық, тілдік жақындықтары, шаруашылығында, тұрмысында ұқсастықтар болғандықтан ертектері де болған ұқсас дейді. Тіпті қазақ, қырғыз, өзбек, түрікмен халықтарының көптеген ертегілерінің ортақ екенін көрсеткен. Орыс ғалымдарының ертек жанрын зерттеу, жүйелеу жолдарын қарастыра келе қазақ ертегілерін баспаға дайындаумен байланысты оның өзін терт салаға беледі:

1) қиял-ғажайып ертегілер,2) сыншыл ертегі,3) кұлық-күлкі ертегі,4) өтірік ертегілер.

Алайда қазақ әдебиеті тарихының 1-томын жазумен байланысты ертегілеріміздің ерекшелігі кеңірек тексерілді, оны жіктеуді негізінен үшке беледі:

1) қиял-ғажайып ертегі,2) хайуанаттар жайындағы ертегі,3) сыншыл ертегілер.