Закончите предложения: 14. рост численности городского населения называется … 15. форма административно- территориального устройства, где существует единая для всей страны законодательная, исполнительная и судебная власть называется … 16. форма правления, в которой вся власть принадлежит одному человеку и передается по наследству …

1- урбанизация

2- унитарное

3- абсолютная монархия

Почитай ! ! ! удивительные явления можно видеть на берегу моря. дважды в сутки море то уходит от берега (отлив), то приходит к нему (прилив). в некоторых местах, как, например, у нас близ мурманска, разность в уровне между подъёмом и опусканием воды доходит до 4-х метров. во время отлива на десятки метров обнажается большая полоса дна моря у берега. там, где несколько часов перед этим бушевали волны, теперь бродят птицы, разыскивая рыб и морских животных, оставшихся в небольших ямках, наполненных водой. ещё большие приливы можно наблюдать в белом море, где в мезенском заливе разница между полной водой и малой водой бывает более семи метров. в заливе фенди (северная америка) наивысшие приливы. здесь разница между уровнем воды в полную и малую воду — более 16 метров! с другой стороны, есть моря, например, чёрное, каспийское, где приливов почти нет. величина и характер приливов в разных местах и в разное время бывают различны. обычно приливы бывают полусуточными, т. е. дважды в течение суток вода прибывает и дважды убывает. но в некоторых местах, например в южно-китайском море, бывают суточные приливы, — изменение уровня происходит один раз в сутки. приливо-отливные явления совершаются во всей толще океана, но особенно они заметны в береговой полосе. берег препятствует движению приливной волны и вот дважды в сутки вода атакует берег и дважды в сутки отступает от него. в узких местах, в проливах, приливо-отливные течения достигают огромной скорости. так в узкой части белого моря — в так называемом горле — приливо-отливные течения достигают скорости в 15 километров в час. каковы же причины этого явления? главным виновником приливов является луна и в меньшей степени — солнце. жители морского побережья давно уже заметили связь приливов с движением этих светил. каким образом воздействуют луна и солнце на движение вод в морях и океанах? а вот как. известно, что луна движется вокруг земли и что обе планеты движутся вокруг солнца. но так как луна во много раз ближе к земле, чем солнце, то и притягательное воздействие луны на землю оказывается гораздо сильнее, чем воздействие солнца. естественно, что это воздействие оказывает наиболее сильное и видимое влияние на жидкую оболочку нашей планеты, т. е. на океаны и моря. если бы на поверхности земли не было материков и островов и вся земля была бы покрыта водой (к тому же равной глубины), то воздействие луны на этот мировой океан сказалось бы следующим образом. в ближайшей к луне области океана в силу притяжения произойдёт подъём воды навстречу луне. одновременно, в противоположной части мирового океана центробежная сила вызовет тоже подъём воды. но так как поднятие воды не может произойти где-либо без падения уровня в другом месте, то это падение и произойдёт в полосе, перпендикулярной к линии воздействия луны. луна обходит земной шар в течение 24 часов 50 минут; таким образом, очевидно, дважды в течение суток произойдёт в мировом океане поднятие и опускание вод в результате следования приливной волны за движением луны. мы говорили, что солнце, ввиду своей удалённости оказывает меньшее воздействие на воды океана. однако, когда луна и солнце располагаются с землёй на одной прямой линии (в новолуние и полнолуние), то частицы воды будут находиться под воздействием обоих светил, и, естественно, это вызовет наибольший прилив. но может быть и противоположное явление, когда луна и солнце находятся на линиях, перпендикулярных друг к другу. при этом силы двух светил будут направлены в разные стороны и будут противодействовать друг другу. очевидно, и прилив будет в этот момент наименьший. всё это явление мы рассматривали сейчас в условиях безбрежного мирового океана, но на самом деле материки и острова разделяют мировой океан на отдельные океаны и различные моря. суша препятствует свободному распространению приливной волны и вносит большое разнообразие в характер этого явления.

География — өте ежелгі ілім. Сонау тас дәуірінің адамдары өздерін қоршаған орта элементтерінің екінші бір жермен ұқсамайтындығын, ондағы табиғи құбылыстардың әр түрлі екендігін байқап отырған. Көрген-білген жерлерін, көкжиектің өзі басып көрмеген арғы жағын ой өрісімен жалғастыра білген. Өз ортасын зерттеп, танып-біліп, салыстырып, тасқа, ағаштың қабығына, жерге сызып белгі салып отырған[7].

Географиялық алғашқы мағлұматтар Шығыстың жазба деректерінде кездеседі. Теңізде жүзу мен сауданың дамуы құрлық беті мен теңіз жағалауын сипаттап жазуды керек етті.

Б.з.б. 6 ғасырда географияда екі бағыт:

жалпы жертану (негізін Аристотель қалады) және
елтану (Геродот) айқындала бастады.
Содан бері География өзінің дамуында бірнеше сатыдан өтті.

Географияның эллиндік дәуірдегі дамуы Өңдеу
Эллиндік дәуірде Эратосфен өзінің «География» атты еңбегінде табиғатты зерттеулердің барлық бағыттарын біріктірмек болды[8].[9] Б.з.б. 1—2 ғасырдағы күрделі географиялық еңбектерге Страбонның «Географиясы» (ел тануы), Птолемейдің «География жөніндегі нұсқауы» (географиялық координаттары көрсетілген елді мекендер тізімі) жатады.

Орта ғасырларда география Қытайда, Парсыда, Орталық Азияда және Араб елдерінде жақсы дамиды.

Ұлы географиялық ашылулар Өңдеу
Толық мақаласы: Ұлы географиялық ашылулар
ХVI ғасырдан бастап география аса маңызды ғылымға айналып, жеке салаларға бөліне бастады. Осы кезеңдерге географияның ерекше ғылыми тілі картография қалыптасты. Ұлы географиялық ашылулардың ғылыми қорытындылары голланд ғалымы Бернхардус Варениустың “«Жалпы география»” атты еңбегінде (1650 ж.) жинақталды.

Экспедициялар кезеңі Өңдеу
XVII — XVIII ғасырларда түрлі елдердің табиғат жағдайларын зерттеуге және оларда өтіп жатқан табиғи процестерді түсіндіруге қызығушылық арта түсті (Г. Лейбниц, Ж. Бюффон, М. В. Ломоносов). Ресейде экономикалық географияның қалыптасуына И. К. Кирилов, В. Н. Татищев, М. В. Ломоносов зор үлес қосты. Жаратылыстану ғылымының XVIII — XIX ғасырлардың I жартысындағы аса көрнекті жетістіктері бұрынғы натурфилософиялық жорамалдардан бас тартуға, "табиғаттағы процестердің бәрінің өзіне тән себептері бар" деген ғылыми тұжырым жасауға мүмкіндік берді. Бұл кезеңде география жөнінде екі түрлі пікір туды: XIX ғасырда неміс саяхатшысы А. Гумбольдт өзінің “Космос” (1845—1862) атты еңбегінде "Физикалық географияның міндеті — табиғат құбылыстарының жалпы заңдарын және олардың ішкі өзара байланыстарын зерттеу", — десе,[10] неміс географы Карл Риттер өзінің “«Dіe Erdkunde іm Verhalt-nіs zur Natus und zur Geoschhіchte des Menschen»” (1822 — 1859) еңбегінде "Географияның басты міндеті — табиғаттың адамға тигізер әсерін зерттеу ғана", — деп түсіндірді.

XIX ғасырдың соңы - XX ғасырдың басындағы ғылыми экспедициялар мен теориялық ашылулар Өңдеу
XIX ғасырдың аяғында Ресейде B.В. Докучаев комплексті физгеографиялық зерттеулердің негізін қалап, бұл зерттеулердің міндетін халық шаруашылығы мәселелерін шешумен байланыстырды.[11] География өзара байланыстылықты тануға А. И. Воейков зор үлес қосты. XX ғасырдың басында Л. С. Бергтің, А. А. Борзовтың т. б. еңбектерінде ландшафт туралы ұғым қалыптастырылды. Географиялық ғылыми зерттеулердің дамуына Орыс географиялық қоғамы (1845) үлкен еңбек сіңірді. 19 ғасырдағы және 20 ғасырдың басындағы экспедициялар Азияның бұрыннан беймәлім ішкі аймақтарын (П. П. Семенов-Тян- Шанский, Н. М. Пржевальский, Г. Н. Потанин), Жаңа Гвинеяны (Н. Н. Миклухо-Маклай) зерттеді, Антарктиданы (Ф. Ф. Беллинсгаузен, М. П. Лазарев) ашты.

География өзінің одан әрі даму сатысында (XVIII ғ.) геологияға, XIX ғасырдың I жартысында экономикалық (алғашында “статистикалық”) және физикалық географияларға жіктелді. Географияның зерттеу объектілері мен тәсілдері күрделене түсіп, XX ғасырдың басында география ғылымдарының жүйесін қалыптастырды.

Бүгінгі таңда Жер шарында ашылмаған жер жоқ деуге де болады, бірақ онымен географиялық ашулар тоқтады деген ұғым тумау керек. Жаңа географиялық зерттеулерде ғылым мен техниканың соңғы жетістіктері: ғарыштық және аэро кескіндеулер, геофизикалық зерттеулер, ақпаратты компьютерлік өңдеу және т.б.пайдаланылады. Қазіргі заманғы география ғылымы табиғи ортаны қорғау мен табиғат қорларын тиімді пайдалану, мұхит табиғатын жаңа құралдар мен әдістер көмегімен танып-білу, адамзат пен табиғат арасындағы байланыс, табиғат апаттарын болжау және оларды болдырмау бағытында зерттеулер жүргізуде.[12]