Монолог про казахский язык на казахском языке

Анамның тілі – ардақтым менің   анамыздың ақ сүтімен бойымызға дарыған тілімізді ұмыту – бүкіл ата-бабамызды, тарихымызды ұмыту.                                                                                     б.момышұлы   тіл – қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы. тіл болмаса сөз болмайды. 

                                                  мақалдарөнер алды қызыл тіл. тіземнен сүріндірсең, сүріндір, тілімнен сүріндірме.  тіл  - буынсыз, ой түпсіз.  тіл жүйрік емес, ой жүйрік.  тіл қаруы - сөз, сөз қаруы  - ой.  тіл – шекер, – кетер, байлық – бекер.  тіл жүйріктен де озады.  анам берген туған тілім, атам берген құрал тілім.  ана сүті бой өсіреді, ана тілі ой өсіреді.  тіл тас жарады, тас жармаса бас жарады.  шебердің қолы ортақ, шешеннің тілі ортақ.  ат жүйрігі айырады, тіл жүйрігі қайырады.  тіл – тиексіз.  басқа пәле – тілден.  ат жүйрігі асқа, тіл жүйрігі басқа.  піл көтермегенді, тіл көтереді.  сүңгінің жарасы бітер, тіл жарасы бітпес.                                              жұмбақтарбір отаудың ішінде отыз бөрі,  бар жалғыз қызметкері өте епті.  он жігіт алып барып тастағанда,  отаудың бүлкілдейді екі жері.       (тіл, тас, саусақ, ерін) мен жұмбақ айтайын табасын ба,  айналып ақ қаланы шабасын ба?   (тіл, тіс)екі тақта арасында  екі тақта арасында  қимылдайды қызыл тақта.   (тіл) жағалай-жағалай тас қойдым,  жирен атты бос қойдым. (тіс, тіл) үнемі ауызда бұлтыңдайды,  бірақ жұтылмайды.     (тіл)   

Татулық немесе бейбітшілік дегенде бірлігі жарасқан жандар мен ынтымағы биік, алауыздығы жоқ ел еске түседі. қай ұлт, қай ел болса да бейбітшілік пен ашық аспанды, бақытты елдер қатарында болуды аңсайды. қабан (қабылиса) жырау: – бақыт қайда барасың? – көршімен болған бірлігі, тағат, ғибадат тірлігі ұйымшыл елге барамын,– деп жырлапты. бүгінгі қазақ мемлекетінен тағат, ғибадатты табамыз, тәубе. көршілерін былай қойғанда, әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының басын бір үстелдің басына жинайтын да біздің мемлекет. жаһандық маңызы бар әлемдік және дәстүрлі діндер көш­басшыларының iv съезі жақында өткелі тұр. бұл қазақ елінің мәртебесі десек, екінші жағынан, қазаққа берілген бақыт деуге болады. себебі, өзіміздің бақытты, ынтымағы жарасқан, бейбіт ел екендігімізді екінші тараптан осылай көрсете аламыз. мақсаты кең, нәтижесі биік бұл съездің алдыңғы кездесулердегі ауқымды талқы­ланған мәселелері өз жемісін беріп жатыр деп білеміз. бірақ, биылғы iv съезге қойылған тақырыптың маңыздылығы да ерекше. «бейбітшілік және келісім – таңдауы» тақырыбының қарастырар талқысы мол. «тұрақты ға қол жеткізудегі дін лидерлерінің рөлі», «дін және мультикультурализм», «дін және әйел: рухани құндылықтар мен қазіргі заманғы сын-тегеуріндер», «дін және жастар» атты төрт секциялық отырыс жоспарланған. біздерді қызықтырып, тапқырлықпен таңдалған бүгінгі күннің өзекті мәселесінің бірі – жастар мәселесі. қай елде болса да діннің алар орны ерекше. әрі халық өзі ұстанған дініне мейлінше берік болуға тырысып, дін басшыларына ерекше орын берері хақ. олай болса, жастарды тәрбиелеу мәселесінде діндер көшбасшыларының алар орны өзгеше. астана төріне дін басшылары жәйдан-жай жиналмақ емес. елордадағы бейбітшілік және келісім сарайының көк шаңырағының астында ұйымшылдықпен талқыланатын өзекті мәселелер әр елдің игілігі үшін болмақ. міне, осыны татулық пен бейбітшіліктің нышаны деуге әбден негіз бар. бұл съездің қазақстанда өтуінің өзі тек беделімізді ғана емес, ата-тарихымызға сай қонақжайлылығымызды да айғақтайды. ауқымы кең, айтары мол, талқыланатын тақырыбы терең құрылтайдың алдында «егемен қазақстан» газетінің бетінде (№169-171, 20 сәуір 2012 ж.) басылым басшысы сауытбек абдрахмановтың бас мүфти, қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы хазрет әбсаттар қажы дербісәлімен «ислам – ң асыл тәжі» атты сұхбаты жарияланған-тын. оқып, ой түйіп, алған ерекше әсерімізбен бөлісу мақсатында қолға қалам алған едік. ғұламалардың «тақырыпты дұрыс түсіну, оқығалы жатқан дүниенің жартысын түсінгенмен тең» дегеніндей, дінбасының сөзінен алынып, «ислам – ң асыл тәжі» деп аталған бұл мағынасы терең сұхбаттың тақырыбының өзі маңыздылығы мен терең ой қалдыратынын айқындап тұрғандай.