Бәйтерек - ежелгі таным бойынша тылсым қасиетке ие алып ағаш. Бәйтерек байырғы орта түсінігінде жердің дәл кіндігінде өсетін, тамыры жерасты, діңі адам әлемі, басы рухтар мекені болып табылатын көк тіреген алып ағаш. Мұндай ағаш үлгісі дәстүрлі қауымда мықан ағашы, мырзатерек, әулие ағаш, сетер тал делініп, пішіні мен мәніне қарай әртүрлі аталған. Бәйтерек ежелгі түркі сөзі, бәй «үлкен» деген сөз, «бай» сөзінің дыбыстық өзгеріске түскен түрі (бәйбіше, бәйшешек), үлкен, алғашқы деген ұғымдарды, ал терек (парсы тілінде - дарақ) «ағаш» деген ұғымды білдіреді. Демек Бәйтерек екі сөздің бірігуінен жасалып, «зәулім ағаш» дегенді танытады.
Бәйтерек туралы ұғым-түсініктер халық мифологиясында ерте заманнан бар. Кейбір халықтардың мифологиясында баяндалғандай, әлем моделі екі түрлі болады. Бірі - тік те, екіншісі, көлденең құрылым. Осының екеуі де қазақ мифологиясында бар. Көлденең модельдің көрінісі дүниенің төрт бұрышын кезген Қорқыт туралы әпсанада кездеседі. Өлімнен құтылу үшін батысқа, шығысқа, оңтүстікке, солтүстікке де барған Қорқыт барлық жерде өзіне қазылып жатқан көрді көріп, ең соңында Сырдарияның қақ ортасына келіп дамылдайды. Сырдария өзені бұл жерде тұтас әлемнің кіндігі болып көрсетіледі де, жартылай көлденең, жартылай тік модельдің бейнесі ретінде суреттеледі.
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Сочинение на тему: "17 слово абая кунанбаева" надо предложений 8-12
қайрат, ақыл, жүрек үшеуі бір- бірінің өнерлерін көрмекші болады да ғылымға жүгінеді. сол кезде қайрат айтыпты дүниеде ешкім де менсіз үйренбейді, тырыспайды, еңбек етпейді. мен қайта арам жолдан жақсы жолға түсіремін, маған жетер ештеңе жоқ-,депті.
ақыл айтты: мен болмасам олар неге жарайды, менсіз пайда таппайды, ғылым болмайды -, дейді. сол кезде жүрек: мен арқылы қан тарайды, жаны тыныш болады егер мен болмасам қайдағы ақыл, қайрат керек оған дейді жүрек.
осы үшеуін тыңдаған ғылым: сендердің айтқан создерің барлығы да дұрыс, бірақ осының барлығы бар болса сол құдайды жақтап , таза болсын депті.