Рассказ на тему ң табиғатсыз кyнi жоқ, оны айтуға табиғаттың тiлi жоқ

Табигатсыз омир суре алмайды, алайды оны олар али де тусинбейди. жеримиздин букил аймагы кокыстарга толы. ол бириншиден озимиз демалып жаткан ауага асерин тигизсе, екинши жагынан ишип жаткан озен суларымызды ластап, топырагымызды уландырып жатыр. ал ол азык-туликтеримиздин осуине орасан зор асерин тигизеди. мындаган агаштар кесилип, ортелип жатыр. табишатымызды коргап, аялаудын орнына биз тек кана оган зиянын келтирип жатырмыз. табигатымыз таза болу ушин колынан келетин коптеген мумкиндиктер бар: жиі-жиі сенбіліктерге шыгару керек оларга асем жерлерди корсетип, табигатымыз таза болса, кориктене тусетинин тусиндируимиз керек. кокыстарды сорттап откизу керек,ойткени оларды кадеге жаратуга болады. сонда табигатымыздын 4 тен 1 болиги бусанып калады. ар турли агаш-гулдерди коктем кезинде отыргызу кажет. осы айтылгандарды орындайтын болсак, казакстаннын жери кен, асем, ауасы таза жане халкы аман, денсаулыгы мыкты болып оседи!

Аллам ең бірінші табиғатты оған қарасын деп жаратқан. табиғаттағы барлық тіршілік иесін қорғау біздің міндетіміз. біздің табиғаттан аларымыз өте көп. жесек жеміс жақсақ отын жылу бірақ оны аялауды әлпештеуді ұмытпайық.

*бақыт деген не өзі? "бақыт деген не өзі" деп бастады топ таласты. біреуі оңы үйден іздеп, бірі қырдан әрі асты. бірі айтады: бақыт деген барлық байлық емес пе, керегінше киіп ішсең бақыттысың де емес пе? бірі айтады: жоқ, бақыт деген қолың жетпес маңсап қой, жұрттан көрі жүрсен ирек, соның өзі жақсы атты ғой. бірі айтады: бақыт деген, бақыт деген, жүйрік мініп, той тойлау, ісің болмай күйбеменен, қарын тойса қарт ойнау. бірі айтады: бақыт деген адал жар мен перзент қой, ынтымаққа ырыс келген ол да соған келмек қой. пікірлердің таласына солай мен жолықтым. бақыт басалына келмес оңай, соңы ұқтым. безбеймін мен да, байлықтан да, жардан да, маңсап жетпес бар ға үлістіріп алғанда, үміт үзбей зейтұлар, таңдап сол бір жақұтты, оңы алыстан іздемегін, жүректен тап - бақ мұқағали мақатаев*

Киіз үй - тарихымыздағы ең алғашқы сәулеттік құрылыс. көшіп қонуға ыңғайлы, жер сілкінісіне төтеп беретін ең қолайлы жәдігер. киіз үйдің жалпы салмағы жиһаздарымен қосқанда 300-400 келіге жуық. бұл салмақты бір түйе еркін көтере алады. кереге, шаңырақ, уық, сырқырлауық – киіз үйдің негізгі бөлшектері. соның ішінде — кереге киіз үйдің негізгі қаңқасы болып есептеледі. ол — талдан, жіңішке қайыңнан жасалады. кереге санына қарай киіз үй 4,6, 8, 12 қанат етіп тұрғызылады. ал, хан ордасының кереге саны 30-ға дейін жетеді. ал шаңырақ болса – киіз үйдің еңсесін құрап, тұтастырып тұратын күмбез. қазақы нанымда шаңырақты ешуақытта төңкеріп қоюға болмайды. тіпті шаңырақ көтеріліп жатқанда ешкімнің сөйлеуіне болмайды екен. «жетi уық шаншылғанша жетесiз ғана сөйлейдi» деген сөз осының дәлелі болмақ. ал, уық кереге мен шыңырақты жалғап тұрады. сықырлауық болса кереге шеңберін тұйықтап, киіз үйге кіріп – шығатын есік қызметін атқарады. ағашы толығымен құрылып болған соң — киізі жабылады. сөйтіп, дайын үйге еңкейіп кіреді қазақ . киіз үйді әдетте 3-4 1 сағаттың ішінде құра алады. ең қызығы, әлемде киіз үйге ұқсас аралдар мен таулар бар екен.