Абай шығармаларындағы ілік мәселесі

Сол малды сарып кылып

Қызы бардың ізі бар, яғни, қыз болашақ ана, өмірге ұрпақ әкеледі, із деп отырғаны, ұрпағы.

Әйел үйдің сәні, себебі, ер адам табыс тапқанымен үйдің барлық жағдайын жасайтын әйел, тазалығын, бірлігін сақтайды, балаларын тәрбиелейді.
Әйелдің жолы үлкен, бұл жерде тек ана болғандығынан жолы үлкен.
Жақсы әйел жарының жақсысын асырар, жаманын жасырар. Мақалда айтылғандай, ер адамда жағымсыз әрекеттер болса жақсы әйел елге жария етпей өзінің жақсы мінезімен жөндейді, жаман әйел күнде ұрыс шығарып, елге жаяды. Жақсы әйел ерінің жақсылықтарын мақтаныш етіп, ерінің мерейін үстем етеді.
Әке көрген оқ жонар- яғни әке тәрбиесін көрген ер бала ер адамға лайық істердің бәрін әкеден үйреніп, өмірге дайын болады. Шеше көрген тон пішер- шеше тәрбиесін көрген қыз, анасынан көргенін өмірде қолданып, ісімен де сөзімен де алған тәрбиесін көрсетеді.
Ұяда не көрсең ұшқанда соны ілерсің- бұл мақалда отбасында көрген тәрбиең қандай болса, өмірде сен де сондай болатының туралы. Мақалдардың бәрі тәрбие туралы.

Тойдың болғанынан боладысы қызық.

Қой жүрген жер береке,
Қыз жүрген жер мереке.

Батыл жігіт жол бастар,
Ақын жігіт той бастар.

Берекесіздің аулы мерекесіз.

Шақырусыз тойға барғанша,
Таяқ ал да қойға бар.

Гүлсіз болса жер мұңды,
Күлкісіз болса — ел мұңды.

Күлкі ашылған гүл,
Көңіл — шашылған нұр.

Той дегенде қу бас домалайды.

Тойға барсаң тойып бар,
Қомағайлықты қойып бар.

Тойға барсаң тойып бар,
Торқа тоның киіп бар.

Тойға барсаң бұрын бар,
Бұрын барсаң орын бар.

Сұлулық тойда керек,
Махаббат күнде керек.

Көппен көрген ұлы той.

Әшейінде ауыз жаппас,
Той дегенде өлең таппас.