мәтіндегі зат есімдерді мағынасына қарай мына кесте бойынша топтап жазыңдар. Жалпы, Жалқы, Лара, Күрделі, Деректі, Дерексіз.​

Мамандық туралы диалог.

- Әне – міне дегенше, оқу жылы да аяқталып, ұлттық бірыңғай тестілеуге де санаулы күн қалыпты...

- Соны айтсай, өз басымда аздап қорқыныш пен қобалжу бар. Сенің дайындығың қалай?

- Жалпы, жаман емес десем де болады. Негізгі пәндер бойынша өз бетіммен дайындалып, ал бейіндік пән бойынша мұғаліммен қосымша дайындалдым. Өз біліміме сенімдімін.

- Ал сен қандай мамандық таңдап едің?

- Мен болашық дәрігер болуды армандаймын. Адамдардың өміріне араша түсіп, бар білімімді медицина саласына арнағым келеді.

- Бәрекелді, ал сен неліктен бұл мамандықты таңдадың?

- Әр азаматтың өзінің жүрегі қалаған мамандығы бар ғой. Қайбір мамандық болмасын өз маңыздылығы, пайдасы мен ерекшеліктері болады. Ал менің бала күннен арманым – дәрігер болу, себебі дәрігер ол өзінің адамдарға берген шипасы, адамды сауықтырып, адамдарды өмір сүруге күш салатын жандар!

- Дұрыс айтасың. «Ақ халатты абзал жандар!» -деп халқымыз жәй айтпаған. Адам өміріне деген жауапкершілік, адалдық және үлкен жүрек керектігі сөзсіз.

- Адамдарға менің көмегім тисе, мен өзімді бақытты жанмын деп бағалар едім.

- Жақсы, досым. Ендеше саған тек сәттілік тілеймін, ұлттық тестілеуден сүрінбей өтіп, арманыңа қол жеткіз!

- Көп рахмет!

П

айдасын атап өтейік:

- Кез келген құжатты басып, шығару мүмкіндігі.

- Интернет желісі арқылы қалаған ақпаратты іздеп табу мүмкіндігі.

- Сонымен қатар Интернет арқылы әлеуметтік желіде жаңа достар/сырластар/сыныптастарды табу мүмкіндігі.

- Әлемнің түкпір түкпіріндегі ағайын - бауыр, достармен сөйлесу мүмкіндігі.

Енді зиян жағына келер болсақ:

- Ең бастысы көп қолданса, денсаулыққа зиян, әсіресе көз бен арқаға көп зиян.

- Тым көп пайдалану компьютер мен ғаламторға тәуелділікке әкеліп соғады.

- Уақытты тиімді пайдаланбай, қалай өтіп кеткенін байқамайсың.

сындай келеңсіздіктер орын алмауы үшін, компьютерді тек керек кезінде немесе күніне 1 - 1,5 сағаттан аспайтын уақыт қолдану керек .