Жазылым-тапсырма. «қазақ тілі» өлеңін талдау үшінмынадай сұрақтарға жауап жаз.1. өлең не туралы? 2. автор оны не үшін жазған? 3. автор өз ойын әсерлі жеткізу үшінқандай сөздерді қолданған? 4. өлеңді оқыған соң саған қандай ойкелді? 1-тақырып )​

Ата - ана! Бұл сөз жер бетіндегі әр елде бар. Ата - ана көркем, сүйкімді де ұлы сөз. Бесікте жатқан бала соны айтып былдырлайды. Оны жасөспірім мен қартайған шал да, боранмен алысып жүрген эвенк пен кепесінде отырған үндіс те қайталап айтады. Байлығы шалдыған үйден де, кедейдің лашығынан да осы сөз құдіретті естіледі.
Даңққа бөленген әртіс әр уақытта ата-анасын жадында сақтайды, ақын өлеңдері мен әндерінде жырлайды, суретші олардың бейнесін суретте мәңгі қалдырады. Мүсінші оны тастан қашайды. Ата-ана барлық адамның және бүкіл дүниенің символы.
Ата-ана баласын мейлі ол әйгілі немесе елеусіз болсын, мейлі ол білімсіз немесе білімді болсын, мейлі ол алжыған шал немесе жас болсын, король немесе қайыршы бодсын - бәрібір сүйеді, ата-ана үшін - бұл менің ұлым-қызым деген қарапайым да жоғары, қастерлі бір-ақ ұғым.
Ата-ана балаларын өсірді, оған өмір берді, өз өмірін де соған арнаған. Оар баласымен бірге күледі, сонымен бірге күреске шығады - бәрін де, барлық істе де олар сонымен бірге. Ата-ана махаббаты қандай ғажап еді! Ол көбімізді жігерлендіреді.

1. Сөйлемдегі сөз тізбектерінің жігін ажыратуға (акценттеуге) қатысатын компонент қандай?
В данном вопросе речь идет о том, какой компонент влияет на выделение ударной артикуляции (акцента) в предложении.

а) ырғақ
б) қарқын
в) әуез
г) үдемелік

Ответ: а) ырғақ

В сөйлем (предложении) ударение обычно падает на одну из составляющих: корень, суффикс или окончание. Однако, в данном случае, наличие ырғақа (уточнительного) компонента является решающим фактором для акцентирования в предложении.

2. Кідіріс нені білдіреді?
Кідіріс (вопрос) выражает интерес или неопределенность по поводу чего-либо.

а) акустикалық дыбысталудың тоқтағанын
б) ойдың аяқталғанын
в) келесі сөздің жалғасатынын
г) сөз тіркестерінің оқылуын

Ответ: г) сөз тіркестерінің оқылуын

Кідіріс (вопрос) предполагает получение информации или подтверждение факта. И чтобы задать вопрос, необходимо правильно расставить словесные компоненты, используя правильное склонение слов и порядок слов в предложении, что определяет правила чтения (оқылу) словосочетаний.

3. Интонацияның құрамдас бөлігі не үшін қажет?
Интонационные составляющие предложения нужны для следующих целей:

а) сөйлемнің мағыналы арі мәнді болуы үшін
б) сөздерді дұрыс жазу үшін
в) сөйлегенде дұрыс ойлау үшін
г) тіркестерді дұрыс орналастыру үшін

Ответ: а) сөйлемнің мағыналы арі мәнді болуы үшін

Интонация, выраженная интонационными составляющими, помогает передать эмоциональное и смысловое значение предложения. Она позволяет выделить главную мысль, подчеркнуть важность определенных слов или выразить эмоциональное отношение говорящего к высказыванию.

4. Әуезді өзгертуге бола ма?
Вопрос можно перефразировать как "Можно ли изменить голос (звуковую систему)?"

Ответ: Человек в состоянии некоторыми усилиями изменить свою фонетическую систему (голос) при помощи голосовых упражнений и тренировок. Однако, важно помнить, что изменение голоса и звуковой системы должно осуществляться под руководством квалифицированного специалиста (логопеда, педагога по голосу) для предотвращения возможных негативных последствий. В отличие от процессов, связанных с основными артикуляционными фонемами (звуками), изменение самих фонем (основного материала речи) обычно невозможно без изменения языковой системы в целом.