19-20 ғасырдағы қазақ жерінің ахуалына сипаттама беріңізші, өтінем!

брат 53 беттегі 5-тапсырма қандай

Грек тілінен бастау алатын үш түбір: ГЕО/ЭКО/ЛОГ/ия сөзіне бірікті.

Сөздің түбірін түсінік білдіретін иероглиеф ретінде қарастыруға болады.

Ортасында гректің «ойкос» яғни үй деген мағынаны білдіретін түбір сөз

орналасқан. Бұл әр түрлі деңгейдегі тірі организмдердің мекені болып

табылады: экожүйенің, ірі кеңістіктік биологиялық жүйе ретінде биомалар

және Жердің биосферасын құрайтын тірі жиынтығы туындайтын түрлері,

олардың комбинациялары болып табылады. Бұл жағдайда қарым-қатынас

және «үйдің» іші аясында және «үй» және қоршаған әлем арасында өзара

байланыс жатады. Осыдан Геоэкологияға негіз болып табылатын: сөзсіз

табиғи және әлеуметтік ғылымдар бағыттарын араласып орналасқан

ғаламдық (әлемдік) мәселелері бойынша нақты қызығушылықпен Жерді

жүйе ретінде зерттеу.

Бұл адамзат қоғамының пайда болуынан бастап «үй» болып табылады.

Алайда, соңғы жылдары, әсіресе, соңғы онжылдықта, адамзат, бұл жай ғана

өз үйлерінде өмір сүріп емес, осындай қуатты, табиғи, жалпы дүниежүзілік

күшті қоғамға айналып, өз іс-әрекеттерімен оның жекелеген құрамдас

бөліктерін жоюға дейін өзгертті. «OIKOS» түбірінде тұрған түсініктер

маңыздылығы және адамзатпен байланысты уақыттың тарихи масштабында

экспоненциалды түрде шкаласы артады. Антропогендік әсер барған сайын

қайтымсыз болып, тіпті апатты күйге ұшырап отыр. «Экология» сөзі,

негізінен, адам мен табиғат арасындағы қарым-қатынас кешенін айқындауы

арта түсті. Эрнст Геккель1866 жылдан бастап пайдаланып жүрген бұл сөздің

тағы бір мағынасы, тірі заттар мен қоршаған орта арасындағы өзара

тәуелділікті зерттейтін, биология бөлімі болып табылады.

"Геоэкология" сөзіндегі «гео» түбірі Гео Жерінің грек құдайының есіміне

байланысты. Ол дәстүрлі түрде Жер туралы ғылымдарды баурап, олардың

біртұтастығы мен өзара тәуелділігін нақтылай түседі. «Гео» түбірі атап

айтқанда, өңірлер мен елді мекендерді немесе процестерге байланысты төмен

иерархиялық деңгейде, құбылыстар, ортақ жер үсті, жаһандық процестерді

негізге ала отырып, тұтастай алғанда, бірінші кезекте Жерді қояды.

«Эко» түбірі табиғаттың тірі бөлігіне жатса, ал қарапайым жағдайда,

«эко» түбірі жансыз табиғат болып табылады. Осы мағынада, "геоэко"

комбинациясы шын мәнінде тірі және өлі табиғат бірлігін көрсетеді.

"Геоэко" комбинациясы, сондай-ақ біздің «үйдің», яғни Жердің жағдайы

адам әрекетіне тәуелді екенін еске түсіреді

«Логос» түбірі ғылымды немесе белгілі бір затты табиғи және әлеуметтік

Қайырымдылық, адамзат бойындағы асыл қасиет. Ол кез келген адамнан табыла бермейді. Біреуге қайырымдылық жасасаң ол өзіңе әйтеуір бір күні қайтып оралады. Мен сіздерге бір кесе сүт туралы айтып бергім келеді. Бір кішкене бала анасы қатты ауырып, өзі тамақ табу үшін қолынан келген шаруаларын атқарып жүреді. Бір күні қатты шаршап, бір жұтым су болса,- деп армандайды. Сол оймен жақын жердегі есікті қағады, есікті ашқан жас әйелден ішетін су сұрайды, әйел бір кесе сүт әкеліп береді. Бала рахмет білдіреді. Арада жылдар өтеді, жас бала атақты дәрігер болады. Ауруханада ауыр науқасты әйел түседі. Дәрігер бір кездегі өзіне сүт берген кісін таниды. Науқас жазылғанда ем ақысы туралы қағаз ұсынылады, онда ем ақысы бір кесе сүтпен өтелген,- деген сөзді оқиды. Міне, жақсылық ешқашан ескерусіз қалмайды. Жақсылық жасауға, қайырымдылық көрсетуге ұмтылайық ағайын.