"жер ананын жанашырымын" эссе

"Жер ананың жанашырымын"

Қазақ халқы -ескі наным-сенімдері бойынша дүиені үшке бөлген.Олар : Жоғары дүние,ортаңғы дүние,жер асты дүниесі. Жер астының патшасы- Жер Ана деп, оған табынған. Үлкендер , "жерге зияның тиетін болса Жер Ана сені жазалайды,ал пайдаң тисе, сені жамандықтан қорғап жүреді",-дейтін. Бұрындары ауырған балақайларды күн батарда жер ұшық беріп,жер анаға маңдайларын тигізетін. Тіпті бұл сенім ауылдық жерлерде әлі сақталған екен. Жер ана дегенде көзіңе - жазық дала,сарқырап аққан бұлақ, көкпен тірескен таулар елестейді.Бұлда бір Жер ананың құреті болар.Мен қазір есейіп үлкен азамат болып келе жатқандықтан,барлығына көмектескім келеді.Көктем келе салысымен, аулаға жеміс ағаштарын егіп, тазалық жұмыстарын жүргізіп,ауылға тасып келе жатқан суды да бөгеуге көмектестім. Менің ойымша, Жер Ана жанашыры болу- елімнің жанашыры болғанмен тең.

1.Синоним — тұлғалары әр түрлі, мағынасы жақын сөздер. Тілдердің дамып жетілуі, оның сөз байлығынан, оралымдағы синонимдерінің молдығынан көрінеді. Синоним ретінде жұмсалатын мәндес сөздер тобы синонимдік қатар немесе синонимдік  ұя  деп аталады.  Синонимдік қатар  құрамындағы мағыналық тұрғыдан ұйыстырып тұрған сөзді тірек сөз не доминант дейміз. 2. Антоним — мән-мағынасы бір-біріне қарама-қарсы қолданылатын сөздер.  Лексикологияда  құбылыстың (күн — түн), ұғымның (бақ — сор, жақсылық — жамандық), сапаның (жаңа — ескі), қимылдың (кіру — шығу) т.б. қарсы мәндегі сөздердің мағыналары  антонимдік жұп  құрайды. Заттың атауын білдіретін сөздердің антоним дік жұбы болмайды. Сонымен қатар антоним қарама-қарсы мағына арқылы сөздердің  мағыналық  тұтастығы мен біртектілігін де білдіреді. Антоним сөздің дәл, нақты мағынасын салыстыру тәсілі арқылы айқындап,  стилистикалық қызмет атқарады. Әсіресе, мақал-мәтелдерде жиі қолданылады. Мысалы, “Көз — қорқақ, қол — батыр“, “Өтірік — қаңбақ, шын — салмақ“. Қазақ тілінде фразеологиялық антонимдер көп кездеседі: аты шықты — аты өшті, жүрек жұтқан — су жүрек, соры қайнады — көзі ашылды. 3.Омонимдер— шығуы жағынан да, мағына жағынан да басқа-басқа, айтылуы және жазылуы бірдей сөздер. 4. Мектепте орындықтар, парталар, кітаптар, сыныптар бар. 5. Мектепте қазақ тілі кабинеті бар, математика кабинеті бар, сурет салу кабинеті бар және тағы басқа пәндереге арналған кабинеттер бар. 6. Мұражайда өткен замандардын ыдыс-аяқ, ата-бабаларымыздың киімдер, олардың заттары бар. 7. Өмір – үлкен мектеп. Мектеп-кеме, білім-теңіз 8. Шеберханада оқушылар бұйымдар істейді. 9.Оқушылар асханада тамақ ішеді 10.Оқушылар кітапханада кітап алады немесе оқиды 11.Оқушылар спортзалда жүгіреді,секіреді, ойнайды 12.Менің мұғалімім өте жақсы адам

1) Жылқының еті жесең – тісіне кіреді, жемесең – түсіңе кіреді.
(Конину поешь – остается в зубах, а не поешь – будешь видеть во снах).
2)Аштық ас талғатпайды.
(Голод еду не выбирает).
3)  Еттен дәм кетсе, ұрлықтын мәні кетер.
(Если мясо вкус потеряет, скотокрадство смысл утеряет).
4) Ақ қар көп болса – ақ нан көп.
(Много белого снега – много белого хлеба).
5) Шегірткеден қорыққан егін екпес.
(Саранчи бояться – хлеб не растить).
6)Аштың ақылы астан әрі аспайды.
(Все мысли голодного вокруг еды вращаются).
7) Ас – адамның арқауы.
(Еда человеку силу даёт).