Төрт түлік – мал: түйе, жылқы, қой, сиыр. Қазақ халқы осы төртеуін төрт түлік деп атаған. Ауыз әдебиетінде “төрт түлік малды құрадың” деген тіркес жиі кездеседі. Бұл дәулетіне сәулеті сай адамдарға арналып айтылған. Мысалы, “Байбөрі деген бар екен, Байбөрі малға бай екен, Төрт түлігі сай екен...” (“Алпамыс батыр” жырынан). Халық төрт түліктің әрқайсысының сақтаушы иесі бар деп ұғынып, оларды ойсылқара, қамбар ата, шопан ата, зеңгі баба деп атаған. Төрт түлікті кейде жұп (аша, айыр) тұяқ, тақ (тік) тұяқ деп те атайды. Қазақ төрт түліктің ішінде түйе малын байлық ретінде де, көлік ретінде де, азық ретінде де қатты қастерлеген. “Нар жолында жүк қалмас” деген мәтел осының айғағы. “Ат – ердің қанаты”, “Мінсең – көлік, жесең – ет” деп жылқы малын да аса жоғары бағалаған. Сондай-ақ қой мен ешкі, сиыр малының да өзіне тән ерекше қасиеттері болатынын ұмытпаған.
Нұрәлі мен Кемел ата-әжесінен мол базар.Атамнан сыйға домбыра алдым,қараңыз,-деп мақтанды Кемел.Менің әжемнен сыйға алған тақиям қалай?сәнді мен?-деп мақтанды Нұрәлі.Бізге ештеңе жоқ па?-деп сұрады анасы балалардан нан алыңыз.Оларды қаладан табу қиын.Міне Әжемнен сізге базарлық бар.Қоржын айран, ірімшік құрт қаймақ бауырсақ деді Кемел әке, сіз торсықтан қымыз құйып ішіңіз, деді ата-аналары балаларына риза болды.Балаларымнан айналдым, мұндай балаларды әлемнен таппайсың деді аналары
қуанып.Нұрәлі же!
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Ағаштар ұзақ уақыт өседі. Әрбір ағаштың, гүлдің өз түрі бар. Олардың өзіне ғана сай түстері бар. Сондықтан оларды адамның көзін тартатындай етіп отырғыза білу – маңызды жұмыс. Қазір ірі қалалардың айналасында орман бақтары пайда бола бастады. Бұлар адам бармаған табиғи жерлер. Біздің елімізде көңілді аттракциондары, кинотеатрлары, кітап дүкендері, спорттық және балалар алаңдары бар ерекше бақтар да кездеседі. Олар мәдениет және демалыс саябақтары деп аталады. Қазақстанда жүздеген саябақ бар. Саябақтардың көп болуы табиғат ауасын сақтауға, жақсартуға көмектеседі. Алматыдағы Орталық мәдениет және демалыс саябағы да әсемдігі жағынан әдемі саябақтың бірі болып табылады.Мәтін бойынша тест тапсырмалары:Тестовые задания по содержанию текста:1. Сөйлемді толықтырыңыз.Дополните предложение.Үлкен қалалардың маңында қазір ... жасалуда.А) орман бақтары С) балалар алаңдары В) спорт алаңдары D) көңілді аттракциондар 2. Мәтінге сәйкес келмейтін ақпаратты таңдаңыз.Выберите информацию, не соответствующую тексту.А) Ағаштар мен бұталар кеш өсіп шығады. В) Еліміздегі саябақтарда әртүрлі алаңдар жасалынған. С) Орман бақтары қала орталықтарында салынып жатыр. D) Елімізде мәдениет, демалыс саябақтары жақсы дамыған.3. Мәтіндегі басты тірек сөздерді табыңыз.Найдите главные опорные слова текста.А) ағаш, гүл, табиғат С) саябақ, аттракцион, орман В) қала, демалыс, саябақ D) саябақ, орман бақтары, табиғат4. Мәтінге сәйкес ақпаратты таңдаңыз.Выберите информацию, соответствующую тексту. А) Гүлдер тек арнайы бақтарда өседі.В) Елімізде мәдениет саябақтары жаңа қалыптаса бастады.С) Алматыдағы орталық саябақ көркемдігімен көз тартады. D) Ағаштар мен гүлдердің өздеріне ғана тән формасы болады. 5. Мәтінде жауабы бар сұрақты таңдаңыз.Выберите во ответ на который присутствует в тексте.А) Саябақтар несімен пайдалы? В) Алматыда неше демалыс саябағы бар?С) Мәдениет пен демалыс саябақтары бір ме?D) Қазақстан ормандарында қандай ағаштар өседі?
1. Үлкен қалалардың маңында қазір орман бақтары жасалуда.
2.Ағаштар мен бұталар кеш өсіп шығады.
3.Қала,демалыс,саябақ,табиғат
4.Алматыдағы орталық саябақ көркемдігімен көз тартады.
5.Қазақстан ормандарында қандай ағаштар өседі?