Күй құдіреті мен күйші шеберлігі эссе

Музыка аспаптарында орындалатын шығармаларды аспаптық музыка деп атайды. Қазақтың домбыра, қобыз, сыбызғы, шертер сияқты ұлттық музыкалық аспаптарында орындалатын әуен-саз күй деп аталады. Бізге жеткен ең көне күйлер – күй атасы Қорқыттың шығармалары. Күй – бағдарлы мазмұны бар, көркемдігі жоғары аспаптық жанр. Онда табиғат құбылыстары («Алатау», «Саржайлау», «Көбік шашқан»), тарихи оқиғалар («Ел айырылған», «Жеңіс»), халық мерекелері («Тойбастар», «Балбырауын»), жан-жануарлар («Аққу», «Қоңыр қаз», «Көкала ат»), аңыз-ертегілер («Мұңлық-Зарлық», «Қос мүйізді Ескендір»), жеке адамдар («Байжұма», «Абыл»), адам сезімдері («Қуаныш», «Сағыныш»), т.б. түрлі оқиғалар мен құбылыстар суреттеледі. Күйлер тақырыбы мен мазмұнына қарай аңыз-күйлер, тартыс күйлер, тарихи күйлер, арнау күйлер, лирикалық күйлер, психологиялық күйлер болып жіктеледі. Қазақтың аспаптық музыкасы ХVІІІ ғасырдың соңында жоғары деңгейге көтерілді. Бұл кезде Байжұма, Баламайсан, Есжан, Байжігіт, Ұзақ, Боғда, Махамбет сияқты күйшілердің атағы халыққа кеңінен мәлім болды. ХІХ ғасырда ежелгі күйшілік өнердің одан әрі өрістеп дамуына Құрманғазы, Дәулеткерей, Тәттімбет, Тоқа, Абыл, Есір, Ықылас, Байсерке, Қазанғап, Сейтек, Дина, Сүгір сияқты күйшілік өнердегі ірі тұлғалар елеулі үлес қосты. Домбыра күйлері орындалу мәндері мен құрылымдылық ерекшеліктеріне қарай төкпе және шертпе деп аталатын екі үлкен түрге бөлінеді. Төкпе күйлер тұрақты екпін мен өлшемде, оң қолдың тұтас сілтенуімен орындалады. Ал шертпе күйлер көбінесе жалғыс дауысты болып, оң қол саусақтарының ұшымен орындалады.

Тәуелсіз қазақ елінің ақордадай «астана» атты рухани тұғыры бар. ол бірлігімізді, тірлігімізді әлемге айшықты айғақтап тұр. астана- тәуелсіздіктің тақ- тұғыры. қазақ елінің дербес ел болуына орай байтақ та бағалы елден бата алған нұрсұлтан әбішұлындай елбасының ел билігін ұстауы, біз сияқты ұрпақтарының бағы деп білемін. тәуелсіздік тұғырын тарихи ерлікке жалғастырған елбасымыздың парасаттылығы, ойшылдығы деп түсінемін. елорда бірліктің, ерліктің арқасында қарыштап ң айқын дәлелін көрсетті, әрі бүкіл әлем назарын өзіне аударды. сондықтан тұғырлы тәуелсіздік елдің тұғыры биік,бірлігі бекем, ерлігі ерен болуына тамшыдай болса да өз мүмкіндігімше үлес қосу үшін, білімді терең меңгеруге ұ. санам- сақ, халқымның- жақ боларына сенемін. өйткені, мен тұғырлы тәуелсіз елдің тұяғымын.

Баскетбол баскетболдың отаны америка құрама штаттары болып есептелінеді. алғашқы ойын 1891 жылы массачусетс штатының спрингфилд қаласында құрылған христиан жастар қауымдастығының оқу жаттығу орталығында ұйымдастырылған. сол кезде канададан қоныс тепкен жас мұғалім, доктор джеймс нейсмит гимнастика түрін ары қарай жетілдіру мақсатында жаңа ойын түрін ойлап тауыпты деседі. баскетболдың этимологиясы (basket – себет, boll -доп) деп жіктеледі. алғашында ойынды футбол добымен өткізген. арада бір жыл өткен соң джеймс нейсмит арнайы доппен қоса, баскетболдың алғашқы 13 ережесін ойлап тапқан шахматы шахмат екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойналады. ойын тақтасы 64 шаршыдан тұрады. ойының басында әрбір ойыншының иелігінде ақ немесе қара түсті он алты тас (шахмат фигурасы) болады: бір патша, бір уәзір, екі піл, екі ат, екі тура және сегіз пешка. ойынның мақсаты қарсыластың тастарын шабуылдай отырып, патшаға мат   қою.