OKOM5-тапсырма. Мәтінді бірнеше бөлікке бөліп, тақырып қой. Мәтін бойынша бірнеше сұрақ дайындап, диалог құра. Шылауларды теріп жазыпшылаудың қай түріне жататынын айт.Мұсылман халықтары түс жору туралы мәселеге ерте замандадан бастап кең мән берген. Ғасырлар бойы жинақталған тәжірибелербасқа ұлт өкілдері өз тілдеріне аударып, мұсылман әлемінің тылсыммен ұдайы таныстырып отырған. Мәселен, 1902 жылы Н.Г. Маллкийдің «Мұсылмандық түс жору» деген кітабы жарық көрді. Мұхвтор парсы тілінде шыққан мұсылман энциклопедиясының түс көны жоруға арналған бір тарауын орысша аударып ұсынғанын айтан екі тарау тұтастай түс жоруға бағытталыпты.Қимыл, әрекет үстінде кім-кімнің де күш-жігері нақтылыналады, ал ұйқы барысында сыртқы сезінулеріміз тынышталІ кезде түске әлденелердің ену себептерін ғұлама бабаларымыі түсіндірген? Бірінші себебі: ұйқы барысында қиял керемеқтайтын көрінеді. Қым-қуыт күйбіңнен мүлдем алыстап, ішкіандықтарының кілті кенеттен ашылады. Соның тікелей ықпа​

Сөйлем мүшелері сөйлемдегі маңызына, қызметіне қарай тұрлаулы мүшелер жәнетұрлаусыз мүшелер болып екі топқа бөлінеді.

Сөйлемде сөздер бір-бірімен грамматикалық байланысқа түсіп, белгілі мағынаны, ұғымды білдіріп, ой білдіруге себебін тигізіп тұрады. Сөйлем ішінде басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түсіп, белгілі бір сұраққа жауап бере алатын мағыналы сөзді я сөз тізбегін сөйлем мүшесі дейміз. Сөйлем мүшелері атқаратын қызметі жағынан бастауыш, баяндауыш, толықтауыш, анықтауыш, пысықтауыш болып беске бөлінеді. Олар сөйлем құрай алу қасиетіне байланысты тұрлаулы мүше және тұрлаусыз мүше болады. Бастауыш пен баяндауышты тұрлаулы мүшелер, ал анықтауышты, толықтауышты, пысықтауышты тұрлаусыз мүшелер дейміз Бастауыш - сөйлемде атау септігінде тұрып, ойдың кім, не жайында екенін білдіріп, баяндауышпен қиыса байланысатын тұрлаулы мүше. *Бастауыш* кім? не? кімдер? нелер? кімім? нем? кімі? несі? және басқа сөз топтарының заттанып, атау септігіндегі сұрақтарына жауап береді. Бастауыш атау септігінде зат есім мен есімдіктен болады: Бәйге бригадаға берілді. Сіз өз басыңызды ғана ойламаңыз. (Ғ. Мұст) Атау септігінде тұрып заттанған басқа сөз топтары да (сын есім, зат есім, етістіктің есімше, тұйық етістік түрлері т.б.) бастауыш қызметін атқарады.

*Баяндауыш* - сөйлемде жіктеліп келіп бастауыштың қимылын іс-әрекетін, кім екенін білдіріп, онымен жақ жағынан, кейде жекеше, көпше (1-2 жақта) түрде қиыса байланысын қолданылатын тұрлаулы мүше. Баяндауыш не істеді? қайтті? неғылды? деген сұрақтарға жауап береді. Кейде сөйлемде бастауыш тасаланып жасырын да тұрады, ал оның қай сөз екенін баяндауыштан анықтауға болады.

На казахском "Тұрлаулы мүшелер "- на русском "Главные члены предложения "

Желаю удачи ! Сәттілік тілеймін ))

Қыс келді. Әр мезгілдің өзінің ерекшелігі бар. Қыс аппақ қарымен, көк айдын мұзымен сәнді. Күн бірде жылынып, бірде суытып тұр. Көлде мұз қатты. Қыстың таңғы салқын ауасы керемет күйге бөлейді. Қарға күн сәулесі түсіп, көз тоймайтындай жарқырайды. Ағаш жапырақтарынан айрылған, аянышты күйге түскен. Одан самал желдің әсерімен ғажап музыка ойнап тұрғандай дыбыс шығады. Дала – тынық, тып-тыныш. Кешке таман жел күшейіп, боран басталды. Суретші аяз терезеге әсем суретін салды. Осының бәрі көзге ыстық көрінеді.