1-тапсырма. Көне түркі ескерткіштері туралы не білесіңдер? Баяндаңдар. Мәтінді оқыңдар. Мәтіннің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы анықтаңдар. Енисей өзені аңғарынан құпия жазуы бар ескерткіштер табылғаны туралы алғашқы хабарды Н.К.Видзен, С.У.Ремезов, сондай-ақ Сібірде айдауда жүрген швед офицері И.Т.Страленберг пен немістің белгілі 11

 Алдар-Көсе мен оның досы дьявола саяхат аттанды. Құрметті Алдар-Көсе былай деді:Сіз мені бойынша жұлын қойсам Енді, мен сізге ән еді chg-. Және жақын арада ән менің соңы болып табылады, сіз менің артындағы төмен отыруға болар еді, ал мен сені зардап шеккен.Ібіліс келісті. Алдар досы төбесі отырды және ақыл келді сүйреп. Олар жүріп ұзақ уақыт, Алдар-Көсе үшін оның барлық әнді ілестірген. Шаршаған және шайтан былай дейді:- Ал, сіздің ән көп ұзамай, астам Алдар-Көсе болады?- Иә, мен әлі күнге дейін шамалы ғана үшінші қалдым, - Dodger деді
ПЕРЕВОД:
Песня Алдара-Косе
  Алдар-Косе и его друг дьявол отправились путешествовать. Дорогой Алдар-Косе говорит:чг- Вот если б ты посадил меня к себе на спину, то я спел бы тебе песенку. А как только песня моя   кончится,  то   ты  сел  бы   ко мне на спину, и я понес бы тебя.Дьявол согласился. Сел Алдар верхом на своего друга и затянул, что на ум пришло. Долго они так шли, Алдар-Косе все тянул свою песенку. Утомился дьявол и говорит:—  Ну что, скоро кончится твоя песенка, Алдар-Косе?—  Да  я только   еще третью   часть   пропел,—  ответил хитрец.

Айлакер Алдар-ораққа бір ауылда тұрды. Көздер бас оның өткір болды, аяқ аспа-жалап, қолдар қағілез, ал ақыл тағы қағілез. Алдар-ораққа және күлкіге айналдыр- сүйді, айрықшамақұлықпен және бақылдармен. Байлық бас оның болма-, бірақ айламен ол емес ретті себе майлы қойдың түскі асына шығарды.
Жатыр-бай адаммен қызғаншақ және ақылсыз болды. Стада бас оның кесек-кесек: баста таң болды есептеу баста-, ал зауалды аяқтайды. Әлдеқандай Алдар-ораққа және: оған деген келді айт-
- абзал бай, екі рубля бас менің болады, ал әмиян бол-. Аралаймын, ұста- ақшалар қолда - қол шаршады. Мен осы ақшалардан серпіл- қалаймын. Ма сен маған көмектеспейсің?көмектесемін! - бай қуантты. - ғана айт. маған үшін какого-нибудь кері козленка екі рубля сат-, - Алдар-ораққа айтады.
Ойланды, бай: "ал не ж ойланды, сату" болады. Арық хроменького козленка стаде аулаған, сәл тірі, нешінші всего-то екі күн өлерше қалды, қарамастан және Алдару ораққа :әпереді
- міне ал-, тым және обал арзан тапсыр-. Жақсы козленок. Давай екі рубля! 
ВОТ НЕ ЗНАЮ,ВРОДЕ БЫ ПРАВИЛЬНО)))