даю 100 былловы баспаналары тас үңгірлер болғаны белгілі. Сол үңгірлерді жарықтандыру үшін төбе тұстарын тесіп, саңылау жасайтын болған. 1. Ерекшеленген күрделі сөздің түрін жаз 2. Ерекшеленген сөздің түбірлерін бөлек жазып көрсет

Бір ғана түбірден тұратын негізгі және туынды түбір сөзді дара сөз дейді. Мысалы: әке, жолдас, ауыл, аялдама сияқты сөздер дара болып есептеледі. Себебі, бұл сөздер бір ғана негізгі (әке, ауыл) немесе туынды түбірден (жол-дас:түбірі -жол, -дас - жұрнақ; аялда-ма: түбірі - аялда, -ма - жұрнақ) тұрады.

Екі немесе одан да көп түбірден құралған сөзді күрделі сөз дейді. Мысалы, әке - шеше, ауыл -аймақ, ашудас, Қостұра, боз торғай, қара торы, он үш сияқты сөздер күрделі болып табылады. Себебі бұлар кемінде екі түбірден құралған: әке-шеше (әке және шеше), ауыл - аймақ (ауыл және аймақ), ашудас (ашу немесе ащы және тас), бозторғай (боз және торғай), қара торы (қара және торы), он үш (он және үш), Қостұра (қос-екі, тұра-тау). Күрделі сөздер жасалу жолына қарай төрт түрлі болады: біріккен сөздер (бүгін, жаздыгүні), қос сөздер(үлкен - кіші, аяқ-табақ), қысқарған сөздер (АҚШ,БҰҰ), тіркесті сөздер (шұбар ат, қара көк, жүз бес). Сөйтіп күрделі сөздер, бір жағынан, сөз тудырудың (сөзжасамның) белгілі жолдары (біріктіру, қосарлау, тіркестіру) арқылы жасалған жаңа сөздер болса, екінші жағынан, күрделі түбір, яғни түбірдің өзінше бір түрі болып табылады.

Объяснение:

Это?

Білімділік мақсаты:Тақырып мазмұнын ғылыми негізін меңгерту.

Ереже,қорытынды жасай білуге дағдыландыру.

Тәрбиелік мақсаты:Сабақ мазмұны арқылы патриоттық,адамгершілік тәрбие беру.

 

Дамытушылық мақсаты:Жаттығу жұмыстары арқылы оқушылардың таным

қабілетін дамыту.Өзіндік ой-пікірін қалыптастыру.

Сабақтың типі:  Аралас сабақ

 

Әдістері:сұрақ-жауап,баяндау,Венн диаграммасы т.б

 

Формасы:ұжымдық,жұптық,жеке.

 

Көрнекілігі:Плакат,суреттер,интерактивті тақта т.б

 

Сабақ барысы:Ұйымдастыру

1.Оқушылардың сабаққа қатысымын тексеру;

2.Сабақтың мақсаты мен кезеңдерімен таныстыру.

1-кезең.Өткенге шолу немесе сөз сыры

2-кезең.Білгенге маржан.

3-кезең.Ізден,тап

4-кезең.Не білдім?Не үйрендім?

 

1-кезеңде оқушылар үйге берілген тапсырма бойынша тест сұрақтарына жауап береді

Тест 9 сұрақтан тұрады тұрады.Тестті дұрыс шешкенде ҚАЗАҚСТАН сөзі шығады.

ҚАЗАҚСТАН сөзін толық тапқан оқушыны жетон беру арқылы бағалау

.

Сұрақ:—Қазақстанда қандай ұлт өкілдері тұрады?

            -Біз қандай мемлекетпіз?

            -16 желтоқсан қандай мейрам?

            -Елбасымыз өз жолдауында: «Біз өткенімізді ұмытпай,келешегімізді ойлауымыз керек.Бүгінімізді бағдарлап,жастарымызға өнегелі тәрбие мен сапалы білім беруіміз керек»деген еді.Осы сөздегі өткеніміз,келешегіміз,бүгінгіміз деп қай кезеңдерді айтып отыр?

 

(Оқушылар сұраққа жауап берген соң,жаңа сабақтың тақырыбын хабарлайды)

 

 

 

 

Жаңа сабақ:

 

Осы шақ оның түрлері(2-кезең.   Білгенге маржан)

         Осы шақ

 

Ауыспалы осы шақ-а,-е,-й  тұлғалы көсемшенің жіктелуі арқылы жасалады, сөйлемде екі түрлі мәнде қолданылады.Мен Шалқарда тұрамын

Мен болашақта Шалқарда тұрамын

   Нақ осы шақЖалаңКүрделіОтыр

Тұр

Жүр

Жатыр

 

ОтырмынОқып отырмын

-ып,-іп,-п,-а,-е,-й

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Біз тәуелсіз мемлекетте өмір сүріп жатырмыз.(Нақ осы шақ,күрделі түрі)

Мен достарыммен тәуелсіздік монументінің қасында тұрмын.(Нақ осы шақ)

Біз,қазақ жастары,өміріміздің жақсы болатынына сенеміз.(Ауыспалы осы шақ)

Жоғарыдағы сөйлемдерді оқушылармен бірлесе отырып,талдайды.Жақсы араласып отырған оқушыға жетон беріледі.

3-кезең. «Ізден,тап»

Оқушылар,сіздер алған білімдеріңіздің мына жаттығу арқылы тексергім келеді.Ол үшін мына берілген парақшаларға оқылған сөйлемдердің қай шақта тұрғанын жазып отырыңдар.Кітап жабылады.128-жаттығу оқылады.Оқып болған соң, оқушылар бір- бірін тексереді.

Жұптық тексеру.

Жаттығудың дұрыс жауаптары:

1-сөйлем (н.о.ш)

2-сөйлем (н.о.ш)

3-сөйлем (а.о.ш.)

4-сөйлем (ж.ө.ш)

5-сөйлем (а.о.ш)

6-сөйлем (а.о.ш)

7-сөйлем (а.о.ш)

Нәтижесінде: «4» пен «5» алған оқушыларға жетон беріледі.

Келесі тапсырма:129-жаттығу.Шығармашылық тапсырма.Берілген қалып етістіктерді қатыстыра отырып,сөйлемдер немесе мәтін құрастыру.Мысалы:

Үкімет үйінің үстінде Республиканың туы желбіреп тұр.Көк аспанда бейбітшілік символы ақ көгершіндер ұшып жүр.Алаңда жастар Қазақстан жұлдыздарының өнерін тамашалап тұр.Ардагер қарттар алдыңғы қатарда отыр.Мен осындай мемлекетте өмір сүргенімді мақтан етемін.

Балалар,сендер бұл кезең бойынша да өз білімдеріңді көрсете білдіңдер. «Іздеген жетер мұратқа»дегендей әрқашан ізденуден шаршамаңдар.(Жетон беріледі)

4-кезең. «Не білдім?Не үйрендім?»кезеңі

Бұл кезеңнен өту үшін мына тапсымалар орындалады.

Венн диаграммасы:Не білдім?Не үйрендім?

      Нақ осы шақ                                                    Ауыспалы осы шақ

Petra: Hallo, Birgit!Birgit: Hallo, Petra! Wie geht es dir?Petra: Gut. Ich gehe jetzt in unsere Kantine. Bist du schon dort gewesen?Birgit: Noch nicht. Gehen wir zusammen hin. Dort können wir in Ruhe plaudern.Petra: OK. Also, was wollen wir heute essen… Ich möchte unbedingt eine Suppe nehmen. Meine Lieblingssuppen sind Pilz- und Gulaschsuppe.Birgit: Ich esse sehr gerne Hühnerbrühe mit Gemüse und Nudeln und auch kalte italienische Tomatensuppe mit Knoblauch.Petra: Diese Suppen sind auch lecker. Und heute bietet man uns nur Fischsuppe aus Lachs mit grünen Bohnen und Salzgurken. Ich probiere, die Suppe muss nicht schlecht sein.Birgit: Und ich will keine Suppe. Heute möchte ich einen leckeren Salat essen. Also, was gibt es hier: Frühlingssalat aus saisonalem Gemüse, Thunfischsalat, Salat mit Hühnerfleisch und Kohl, Salat mit Meeresfrüchten, Fruchtcocktail. Also, ich nehme den Salat mit Meeresfrüchten und den Fruchtcocktail zum Nachtisch.Petra: Hauptgerichte bereitet man hier immer gut zu. Heute nehme ich gegrilltes Hühnerfilet mit Basilikum und gegrillten Tomaten. Gestern habe ich hier Rindfilet in Zwiebelsoße bestellt. Rindfleisch war so zart und würzig! Ich würde dieses Gericht heute auch nehmen. Leider fehlt es in der Speisekarte.Birgit: Ich möchte heute beim Fisch bleiben. Nach dem Salat mit Meeresfrüchten esse ich gerne diese gebratene Seezunge mit Kartoffelpüree und Blumenkohl. Fischgerichte schmecken mir üblicherweise am besten. Fleisch esse ich nicht so gern.Petra: Ich esse alles. Wichtig ist nur, dass es gut gekocht ist.Birgit: Zum Nachtisch esse ich meinen Fruchtcocktail. Und wofür wirst du dich entscheiden? Hier gibt es tolle Kuchen mit verschiedenen Füllungen. Auch Pfannkuchen mit Schokolade und Eis schmecken perfekt.Petra: Ich nehme heute Eis mit Erdbeeren und Schlagsahne.Birgit: Gute Wahl. Und wahrscheinlich zwei «Espresso» für uns beide?Petra: «Espresso» trinken wir unbedingt. Er macht uns wieder munter nach dem Mittagessen. Über Mineralwasser ohne Gas dürfen wir auch nicht vergessen. Ich habe großen Durst und möchte gerne ein Glas Wasser vor dem Mittagessen austrinken. Петра: Привет, Биргит!Биргит: Привет, Петра! Как твои дела?Петра: Хорошо. Я сейчас иду в нашу столовую. Ты там уже была?Биргит: Пока нет. Пошли туда вместе. Там мы сможем спокойно поболтать.Петра: Хорошо. Итак, что мы хотим сегодня съесть… Я хочу обязательно взять какой-нибудь суп. Мои любимые супы – это грибной и суп-гуляш.Биргит: Я с удовольствием ем куриный бульон с овощами и лапшой, а также холодный итальянский томатный суп с чесноком.Петра: Эти супы тоже вкусные. А сегодня нам предлагают только рыбный суп из лосося с зелеными бобами и солеными огурцами. Я попробую, суп должен быть неплохим.Биргит: А я не хочу никакого супа. Сегодня хочу отведать вкусного салата. Итак, что здесь имеется: весенний салат из сезонных овощей, салат из тунца, салат с курицей и капустой, салат с морепродуктами, фруктовый коктейль. Итак, я беру салат с морепродуктами и фруктовый коктейль на десерт.Петра: Основные блюда здесь всегда готовят хорошо. Сегодня я возьму зажаренное на гриле куриное филе с базиликом и жареными помидорами. Вчера я заказывала говяжье филе в луковом соусе. Говядина была такая нежная и пряная! Сегодня я бы снова взяла это блюдо. К сожалению, оно отсутствует в меню.Биргит: Я сегодня хочу остановиться на рыбе. После салата из морепродуктов я с удовольствием съем этого жареного морского языка с картофельным пюре и цветной капустой. Рыбные блюда мне обычно больше приходятся по вкусу. Мясо я ем не так охотно.Петра: Я ем все. Важно лишь то, чтобы оно было хорошо приготовлено.Биргит: На десерт я сегодня съем свой фруктовый салат. А ты на что решишься? Здесь есть шикарные пирожки с разнообразными начинками. Блинчики с шоколадом и мороженым также великолепны на вкус.Петра: Сегодня я возьму мороженое с клубникой и взбитыми сливками.Биргит: Хороший выбор. И, наверное, два «эспрессо» для нас обеих?«Эспрессо» мы выпьем обязательно. Оно нас снова взбодрит после обеда. О минеральной воде без газа мы тоже не должны забывать. У меня сильная жажда, и я хотела бы выпить перед обедом стакан воды.