"Батыр Баян" поэмасы 1 - тапсырма. 1 – сұрақ. Батыр Баян монологіндегі риторикалық сұрақтардың қолданысын талдаңыз. 1. 2. 2 – сұрақ. «Қозым», «марқам» сөздері троптың (метафора, эпитет, теңеу т.б.) қай түрі екенін анықтаңыз және автордың қолдану себебін талдаңыз. 2 – тапсырма. Мағжан Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасынан берілген үзіндіден аргумент келтіріп, «Ноянды өлтіруге Батыр Баянды не итермеледі: ел намысы ма, әлде махаббат жолындағы қызғаныш па?» тақырыбында эссе жазыңыз. Сөз саны: 100 Ісімді мынау ағат немен жабам? Қарабет болдым алаш баласына, Ер дер ме енді мені Абылай данам?! Тәтті бал, балауса тал жас сұлуды Көр болғыр, екі көзім, көрдің неге? Қозымды қас дұшпандай қудым неге? Майысып Ноян қалқам, ерке марқам, Қасқиып қарсы алдымда тұрдың неге? Бауырыма тас жүрегім жібімеді-ау, Бір ата, бір анадан тудым неге? Салдырып шіріп қалғыр саусақтарым Қанымен өз қозымның жудым неге? Күнәсіз екі жасты өлтіргенше, Өлмедім ішіп уын удың неге? Жоқ, әлде, жоқ... жоқ... Әлде... Өлтірдім бе, Інімді алты алаштың намысы үшін?! Арқамдай жер жүзінде жер бола ма? Айбынды алашымдай ел бола ма? Інісі Ер Баянның жасық Ноян Атадан азып туған дер болар ма? Құл болса бір қыз үшін балдырғаны Алашқа бұдан да ауыр шер бола ма?! Дариға, жұбанамын жел ойменен, Тартпадым сұм садақты бұл ойменен. Тандырған мені есімнен ғашықтық қой, Бір тынбай сұр жыландай жаным жеген. Ел беті енді маған болсын арам, Алашым, аттанамын, жауыңда өлем!» –

1) шығарманың "жусан иісі" деп аталу себебі, сол кездері ауыл маңында жусанның көп болуы мен кішкентай балалардың жеңіл жусан иісі шығатын ата-анасы мен жақын жандарын сағынуынан қойылды деп ойлаймын.

2) Аянның тағдыры көз қуантатын, тамаша болды деп айта алмаймын. Себебі кішірек болған кезінде әкесі мен ағасы майданға кетіп, анасы мен әжесі қайтыс болды. Ал кейін сондай қиын кезде қолдап, көмек берген жақын достарымен де қимай қоштасып, балалар үйіне кетті.

3) Пікір: Жусан иісі соғыс кезінде болған қиындықтар мен кішкентай балалардың көрген азабын сипаттайтын мұңды повест.

Дәлел: Бұл повесте Аян атты зерек баланың аянышты әрі қиындықтарға толы өмірі туралы айтылады.

Мысал: Аянның әкесі мен ағасы майданға кеттіп, анасы мен әжесі қайтыс болған. Ал кейін сондай қиын кезде қолдап, көмек берген жақын достарымен де қимай қоштасып, балалар үйіне кетті. Меніңше бұл қазіргі балаға ғана емес үлкен, ересек адамдарға да ауыр тиер еді.

Қорытынды: Осындай қиын өмірді басынан өткізген, бұрынғыларды қастер тұтып, қазір олар қорғаған қазақ жерін қастерлеп, аялап, құрметпен қарауымыз қажет.

Объяснение:

дұрыс болмаса кешір

Қазақ күйлері мен күйшілері

Күй - бұл қазақтың көне заманнан бүгінгі күнге дейін жеткен ең киелі де қастерлі өнері. Ұлы күйшілер: Қорқыт, Асанқайғы, Қазтуған, Құрманғазы, Дина.

Олар сан ғасырлық тарихымызды домбыра үні арқылы жеткізе білді. Күйдің түрі көп. Сарыарқа, Аман бол, шешем, аман бол, Сылқылдақ, Қара жорға, Балбырауым. Т. б.

Қазақ аналарының арасынан тұңғыш күйші болған Дина Нұрпейісова. Ол біздің мақтанышымыз. Сол Дина анамыздың жолын жалғастырушы қазіргі атақты күйші, ол да сол топырақтан туып өскен асыл апамыз Айгүл Үлкенбаева. Екеуі де бір өлкеден туып өскен біздің жерлесіміз деп мақтан етемін. Және, сол топырақтың күй атасы құдіретін жарататын қасиеті бар ма, деп те ойлаймын. Өйткені, күй атасы Құрманғазы да, «Қазақ күйінің Қаршығасы», заңғар күйші Қаршыға да Атыраулық.

Қазақ күй мен күйшілерінің сырын ұғыну үшін кейде күй әлеміне саяхаттағым келеді.