Орындау уақыты: 20 минут 1-тапсырмаМәтінді оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.Дүниежүзіндегі жеңіл автокөліктер жылына 1 триллион литрдей жанармайжағады. Қазіргі таңда шамамен 806 миллион көлік құралы бар екен. Көліктің саныда, ауаға шығарылатын зиянды газдың көлемі де қарқынды өсіп келеді. Ал оларғақажетті табиғІІ отынның қоры азайып бара жатыр.Жердегі қуат көздері тиімді пайдалануға шындап кіріскен болсақ, әуеліадамзат үшін аса маңызды көлік мәселесін тиімді шешу керек. Ал оның қандайжолдары бар? Көлікте пайдаланылатын биоотынның екі түрі бар: биодизель жәнеэтанол. Биодизельмен жүретін көліктер дизельді отын мен өсімдік майыныңқо жүреді. Этанолды көлiк қант құрағы, жүгері немесе арпа сияқтыдақылдардан жасалатын отынмен жүреді. Биоотын да парниктік газдар шығарады, бірақ оның мөлшері табиғII отынға қарағанда аз.Электр көліктер тек электр энергиясымен қозғалады. Олардың үнемізарядталатын үлкен аккумуляторлары бар. Олар атмосфераны ластамайды, біраққуаты біткен аккумулятор он сағатқа дейін күш жинайды және оларды электрменқамтамасыз ету парниктік газдар шығаратын электр станциялары арқылы ғанажүзеге асады.Сутегімен жүретін көліктер ең тиімді эко-көлік технологиясына жатады.Сутегімен жүретін көлік шығаратын жалғыз ғана қалдық – су, сондықтан да бұл еңтаза экокөлік технологиясы деп танылған. Бірақ, мұндай көліктер жасау өтеқымбат және көпшілікке қолжетімді болғанша көп уақыт керек.Сұрақтарға жауап беріңіз.1. Табиғи отынға қарағанда биоотынның ерекшелігі неде?2. Қуаты азайған аккумуляторлар қайтадан қалай қуаттандырылады?3. Көліктердің қай түрі зиянсыз?4. Сумен жүретін көліктерді шығаруда қандай мәселелер бар?​

Футбол (ағылш. foot — аяқ, ball — доп) — спорттың командалық ойын түрі. Футбол – әлемге аса танымал ойындардың бірі. Ойынның негізгі мақсаты қарсылас команданың қақпасына аяқпен немесе басқа да дене мүшелерімен (қолдан басқа) қарсылас команда салған саннан көбірек доп салу болып табылады.

Футбол тарихы XII ғасырдан басталады. Алғаш рет Англияда дамыды. Саяхатшы Гастон де Фуа өз заманында футболды бар ынтасымен бақылап, «Ағылшындар футболды ойын деп есептесе, онда төбелесті не дейді?» деп жазып кеткен екен. Футболға қарсылық көрсеткендер болды. Мысалы, шіркеудегі діндарлар, феодалдар футболға тыйым салынуын талап еткен екен. Өйткені, бүгінгі күнге дейін футбол өте қауіпті ойын саналып келеді.

1313 жылы белгілі феодал Эдуард II қала ішінде футбол ойнауға шектеу қойған. Тіпті, 1314 жылдың 13 ақпанында король Лондон қаласында футболға қарсы шаралар қолданған деседі.

1389 жылы Ричард II патша сарайы маңында доп тепкендерді өлім жазасына кескен. Патшаға бірнеше мәрте рұқсат сұрап барған футбол жанкүйерлері әрқашан жағымсыз жауап алып отырған.

Әр халықтың өзіне тән музыкалық өнері бар. Қазақ халық музыкасы ерте заманнан атадан балаға мирас болып келе жатыр. Қазақ әндерімен аспапқа жазылған шығармалары түрі мен мазмұны жағынан өте бай, әрі сан алуан болып келгендіктен, жаңа заман кезінде кешікпей кәсіби хор ән, би ансамблі, опера, халық аспаптар оркестрі өнерлерінің пайда болуына тікелей көмектесті. Ұлттық әншілік өнердің дамуы ХІХ ғасырда сал, серіліктің қалыптасып, қанат жаюымен тығыз байланысты. Ал аспаптық өнер халқымыздың бойына сіңірген қасиеті, ерте заманнан қалыптасып біздің заманымызға дейін келіп жетті. Бұған дәлел Қорқыт, Ықылас, Құрманғазы, Дина шығармалары.

Эстрадалық музыка вокалдық аспаптардың орындауындағы шығарма және сол аспаптардың сүйемелдеуінде айтылатын ән.