ТМД елдері ішіндегі алғашқы мұхитбақ Астана қаласын- тықта жатқан әлемдегі жалғыз океанариум. Мұхитбақтыңда ашылды. Бұл – мұхиттан 3 мың шақырымнан аса қашық-120 тонна теңіз тұзы пайдаланылған. Әлемнің әр түкпірінентеңіз жануарларының жүзден аса түрінің 2 мыңнан аса дана-бырлар, 34 күшті сорғы, 6 құм сүзгісі, судың химиялық құ-сы әкелінген. Мұнда арнайы жасалған 11 шақырымдық құ-қыш мұхитбақ мекендеушілерінің тіршілік етуін қамтама-көлемдегі он бір аквариумы бар екі көрме бөлімінен тұрады.сыз етіп тұрады. Мұхитбақ үлкен аквариумнан және әртүрліМұхитбақтың ең қызықты бөлігі – үлкен аквариум. Оның тү-бінде жылжымалы жолмен жабдықталған 70 метрлік әйнекөткел бар. Әйнегінің қалыңдығы – 7 см. Осы суасты өткелі ар-тықта серуендеп жүре аласыз. Мұнда мұхитбақтың ең үлкенқылы теңіз түбімен жыртқыш акулалардан қолсозым қашық-мекендеушілері - акулалар, алып теңіз алабұғасы және басқа3 миллион литр. Мұхит суын әзірлеу үшінсыйымдылығымөлдірлігін қамтамасыз етіп тұратын су тазарт-рамы менда балықтарды көріп тамашалауға болады «Сен білесің бе?» энциклопедиясынан)1. Астана қаласында ашылған мұхитбақтың ерекшелігі неде?2. Мұхитбақты мекендейтін балықтардың өмір сүруі үшін жасал-ған жағдай сендерге қандай ой салды?3. Мұхитбаққа келушілерді таңғалдыратын өткел туралы не біле-сіңдер

1) "Қыз Жібек" жыры - қазақтың ең көне лиро-эпостық жырларының бірі.

2) ХVІ-ХVІІІ ғасырлардағы қазақ қоғамында жеке бастың, сезімнің бостандығы, махаббат еркіндігі туралы мәселе мұндай деңгейде ашық айтыла бермеген кезі суреттелген.

3) Алғаш рет 1894 ж. бастырылған.

4) Батыс Қазақстан жері.

5) Жырдың негізгі кейіпкерлері:Төлеген,Жібек,Бекежан,Қаршыға, Сансызбай,Базарбай, Сырлыбай т.б.

6) Жыр мазмұнының негізгі арқауы - Төлеген мен Жібек бірін-бірі шын сүйген ғашықтар,бірақ әке батасынан аттап кеткен Төлегеннің өлімі мен Жібектің қайғылы тағдыры.

7) Ең алғаш Жібек туралы Төлеген өз елінде жүргенде естіп, сұлуды іздеп шығады.Содан соң Жібек жайында Қаршығадан қанығып,оны көруге асығады. Сөйтіп, Қаршығаға ілесіп, көштің соңына түседі. Көш үлкен, аяғынан басына дейін баруға тура келеді. Жол бойы бірінен бірі әдемі он үш қызды көреді.Олардың бәрі Жібек болмай шығады.Кейін Жібекпен алғаш кездескенде оның сұлулығы бейнеледі.

8) Қыз Жібек" жыры екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімінде Төлегеннің Жібекке үйленуі әңгімеленсе, екінші бөлімде Жібектің Сансызбаймен қосылғаны баяндалады. Екі бөлім - екі оқиғаны жырлайды, бірақ сюжет біреу: жігіттің үйленуі баяндалады.

9) "Қыз Жібек" жырының шығуы сол дәуірдің өзінде-ақ халықтың идеал туралы эстетикалық пайым-түсінігінде белгілі бір дәрежеде өзгеріс болғанын айғақтайды.Төлегеннің де, Жібектің де өзіне лайық жар іздеуі, сүйіспеншілікпен үйленуді көздеуі - сол кезеңдегі жастардың ойында, көкірегінде жүрген арманын, мұңын, тілегін аңғартады. Жырдың ел арасында кең тарағанының бір себебі осында.

10) Базарбай - Төлегеннің әкесі.

11) Төлеген - жырдың бас кейіпкері,Жібектің сүйгені,Базарбайдың баласы.Ол бай болуды, батыр болуды көксемейді.Оның арманы - өзіне лайықты сұлуды сүю, соны өзіне өмірлік жар ету. Ал Сансызбай - Төлегеннің інісі,ісін жалғастырушы.

12) Жібек туралы Төлеген Қаршығадан естиді.

13) Төлеген қасына бірнеше нөкер ертіп,"жылқыдан екі жүз елу жорға алып, бірнеше күн жол жүріп" Жібекті іздеп,қыздың көшіне келеді.

14) Жырда қыздардың келбеті өте шебер суреттелген, оларды көрген Төлеген енді тезірек Жібекті көруге ынтығады. "Қаршығадан озып, Жібектің күймесіне бұрын жетеді. Бірақ Жібек онымен "сөйлесуге намыстанады". Тек Қаршығаның үгітінен кейін ғана Жібек "бетін бір ашып, жарқ етіп көрініп, амандасты да, қайтадан бетін жауып, пәуескенің қақпағын түймелеп, жатып қалды".Осылайша екеуі алғаш кездескен еді.

15) Жібектің ағасы Қаршыға көмектеседі.

16)  Бекежан - романдық эпостағы дәстүрлі кейіпкер, яғни екі ғашықтың ортасында жүрген қастангер.

17)  "Егер Алла бұйырса, мен қаздармен бірге келемін" деп,аман-сау оралатынына уәде береді.

18) Базарбай баласының тілегін қолдамай,оған оң батасын бермейді.

19) Төлегеннің жолын Жібек 8 жыл күтеді.

20) Жібек кейін Сансызбайға тұрмысқа шығады.Жібек марқұм болған жарының өсиеті мен ата салтын орындау үшін ғана тимейді Сансызбайға.Ол өзі ғашық болады, сөйтіп, оның Төлегенге деген іңкәрлігі Сансызбайға ауысады.

Объяснение: