1.Мәтіннің түрі: 2.Мәтіннің негізгі идеясы:3.Мәтіннің мақсатты аудиториясы(мәтін кімдерге арналған?): 4.Мәтіннің жеке бөліктеріндегі берілген ой (әр абзацқа тақырып қою):5.Мәтін лексикасы: (берілген сөздердің мағынасын анықтаңыз)ЗағипТөс қағысып, дос боладыТарпа бас саладыЖасақАнталаған жауТұтқиылданҚапыда6. Мәтіндегі ой логикасы: (берілген үзінді бойынша ) Мұны көрген жаудың қолбасшысы: «Мұндай ерлері бар халықты тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу өте қиынға соғар», - деп түйеді. Сөйтіп өзінің әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен. –Мәтіннен алынған үзіндідегі ойды3-4 сөйлем арқылы өз сөзіңізбен түсіндіріңіз.ТАПСЫРМА№2. Мәтіннен есімше тұлғалы етістіктерді тауып, есімшенің қай жұрнағы арқылы жасалғанын ажыратып, кестеге орналастырыңыз.-ған, -ген, -қан, -кен жұрнақтары арқылы жасалатын есімшелер-ар, -ер, -р жұрнақтары арқылы жасалатын есімшелер-мақ, -мек, -бақ, -бек, -пақ, -пек жұрнақтары арқылы жасалатын есімшелер-атын, -етін, -йтын, -йтін жұрнақтары арқылы жасалатын есімшелерЕтістіктің болымсыз түріне жалғанатын – с жұрнағы арқылы жасалатын есімшелер1.2.1.2.1.2.1.2.1.2.​

Табиғатты қорғау- біздің парызымыз Табиғаттың ғажайып әсемдігін көз алдына елестете отырып, өзің бір керемет сезімге бөленесің. Табиғаттың бар әсемдігін, бар кереметін, оның әрбір әсерін сөзбен де, жазумен де жеткізу оңай емес. Оның керемет көрінісі жаныңды тербетеді. Бұлттары аппақ мақтадай, шөптері жасыл кілемдей төселген. Табиғат - тіршілік көзі. Оның әрбір әсері адам өмірінде үлкен роль атқарады. Аяулы табиғатсыз осы ғаламда өмір сүру, тіршілік ету мүмкін емес еді. Жыл мезгілдерінің өзгеруі де, табиғатты одан әрі әсерлейді. Әр жыл мезгілі әр қилы. Төрт жыл мезгілі бізге төрт түрлі ғажайып күйін сыйлайды. Таудан сарқырап аққан өзеннің айналасында өксіген оттай жанған жануарларды көрудің өзі керемет көрініс емес пе?! Бау-бақшада өскен жеміс-жидектердің иісі мұрын жарады. Жайқалып өскен түрлі гүлдер көзге өз кереметтігін сыйға тартады. Аспаннан күннің көзі түскенде, жердің жүзі қуана қыбырлайды. Көлдер қойнын ашса, қаңқылдап оған құстар қонар. Табиғат жайлы өнегелі сөздер, мақалдар мен өлең- жырлар да аз емес. Оның керемет әсемдігін жырлаған, суреттеп жазған ақындар баршылық. Табиғат көркемдігін өз өлең-шумақтарында жырлаған ақындардың қатарында Абай Құнанбайұлы («Жаз!, «Күз», «Қыс»), Сұлтанмахмұт Торайғыров («Шілде»), Қасым Аманжолов («Дауыл»), Ыбырай Алтынсарин («Өзен») сияқты ақындарды атауға болады. Шалғайын шалқар маушыған Бұлт келді, көктем кір кетті. Топырлап ұрған тамшыдан, Топырақ иісі бұрқ етті. Шілде мен тамыз пышаны Шаң ғана болса, Қалдырма Терезелер құшағын Түгелдей ашшы жаңбырға,- деп Қадыр Мырзағали атамыз әсем табиғатты жырлады. Табиғат көркемдігін ақ қағаз бетіне түсірген ақындарымыз оның құдіретін білген. Сол өлең жолдарын болашақ ұрпаққа, яғни бізге қалдырып отыр. Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.

Дереккөзі: https://www.zharar.com/kz/shygarma/510-tabigat.html
© www.ZHARAR.com