2. Оқылым мәтінін негізге алып , су туралы 5 сөйлем жазыңдар . Есім діктің қай сөз табының орнына жүмсалып тұрғанын көрсетіңдер . Ешкім сусыз өмір сүре алмайды . Есімдік зат есімнің орнына қол данылып тұр . Жер ғарыштан мұхиттар планетасы сияқты болып көрі неді . Оның бетінің 70 % -дан астамын су басып жатыр . Судың шамамен 97 % -ы мұхиттарда жинақталып , Жер ауданының 360 миллион шаршы км - ін алып жатыр . Кейбір жерлерде мұхиттың тереңдігі 10 км - ден асады . ( « Сұрақ және жауап » энциклопедиясынан )​

Оқылым мәтінін негізге алу мақсатында, су туралы 5 сөйлем жазамын:

1. Ешкім сусыз өмір сүре алмайды.
Эндік есімдік зат басы арқылы "сызымдықсыз" өмірге айналдыру: Су "сызымды өмір"ге айналдыру.

2. Есімдік зат есімнің орнына қол данылып тұр.
Есімдік зат басы арқылы "тынымсыздық"ды атап алатын қол данылды: Су "тынымсыздық"ты атап алады.

3. Жер ғарыштан мұхиттар планетасы сияқты болып көрі неді.
Бұл тыңдау осы мәтіннің қай дүние бөлігі дегенді қана шығаруымыз керек. "Мұхиттар планетасы" сөз табыны маусымдеу болып табылады.

4. Оның бетінің 70%-дан астамын су басып жатыр.
Біз су бөлігіне сөз көрсетуге болатындықтан, су "бөлігіне бөлінген шөп" екенін білетінміз. Осы себептен, су басып жатқан деген сөз табы "бөлігіне бөлінген шөп" түрінен болады.

5. Судың шамамен 97% -ы мұхиттарда жинақталып, Жер ауданының 360 миллион шаршы км-ін алып жатыр.
Су бөлігіне сөз көрсетуге болатындықтан, су "бөлігіне бөлінген шөп" екенін білетінміз. Орнына, "су бөлігі" деген дүние бөлігінде су 97%-ші бөлігін жинақтап, Жер ауданының 360 миллион шаршы км-іне алып тұр.

Бұл сөйлемдерді аяқтау үшін, мәтіні бастапқы сөздерге бөлу керек. Сонымен қатар, маңызды сөздерді түсіндіру керек. Мысалы, осы мәтінде "есімдік зат" деген сөз келеді. "Есімдік зат" деген сөз арқылы қолданылатын сөздерді анықтау қажет. Сонымен қатар, сөздердің мағынасы мен бетін білу, оларды толыққанды алмасу, орнату және толық анықтап көрсету керек.