1. Запішыце словы ў транскрыпцыі: едзьце, барацьба, баскетбол, пясчаны, нарэчцы5 б.)​

.......................

Хатiкa: Самы лепшы сябар.

Прафесар універсітэта Паркер Уілсан знаходзіць на вакзале шчанюка , адпраўленага з Японіі ў Амерыку . Так як ніхто за ім не з'яўляецца , Паркеру даводзіцца пакінуць шчанюка ў сябе. За той час , што сабака жыве ў прафесара , паміж імі ўзнікае моцнае сяброўства. Паркер вельмі моцна прывязваецца да свайго новага прыяцеля . Кожны дзень Хатiка праводзіць гаспадара да вакзала , калі той адпраўляецца на працу , а ўвечары прыходзіць да вакзала , каб сустрэць яго . У адзін з дзён прафесар раптоўна памірае на лекцыі ў універсітэце ад сардэчнага прыступу . Не дачакаўшыся гаспадара , Хатико працягваў прыходзіць на станцыю , не прапускаючы ні дня. Нягледзячы на тое , што сабаку спрабавалі забраць сваякі прафесара, ён нязменна працягваў вяртацца на станцыю . Мясцовыя гандляры і чыгуначнікі падкормлівалі Хатiка , захапляючыся яго упартасцю і адданасцю. Неўзабаве аб незвычайным сабаку даведаюцца газетчыкі , і Хатiка становіцца героем прэсы. Да канца сваіх дзён Хатiка штодня прыходзіць на станцыю да прыбыцця цягніка , і чакае да самага вечара , што вось-вось яго гаспадар выйдзе з чарговага цягніка. Ён так і не прыходзіць , але Хатiка - верны сабака - не пакідае свайго месца. На той станцыі адданы сабака і памёр, не дачакаўшыся гаспадара.

асилий Быков – народный писатель Беларуси. Родился 19 июня 1924 года в деревне Бычки Ушачского района Витебской области. Все его произведения проникнуты темой войны. О войне В. Быков знал не понаслышке. Война застала Быкова на Украине: вначале копал окопы, затем 17-летним добровольцем отступал с армией .Участвовал в боях за Кривой Рог, Александрию, Знаменку. Во время Кировоградской операции был ранен в ногу и живот. В начале 1944 года три месяца находился в госпитале. Затем участвовал в Ясско-Кишинёвской операции, освобождении Румынии. С действующей армией по Болгарии, Венгрии, Югославии, Австрии Василий Быков всю войну. Особенностью его произведений является то, что он показывает нам войну такой, какая она есть– в страданиях и крови.Быков показывал всю горечь и жестокость войны, и всю правду. В его произведениях люди поставлены в крайне сложные условия. Человеку приходится совершать моральный, нравственный выбор, полагаясь лишь на свою совесть. Каждый выбирает свою дорогу на свой страх и риск. Именно поэтому бескомпромиссность прозы Быкова стала причиной нападок советской критики, которая обвиняла писателя в очернении советского строя. Все его произведения проникнуты напряжением, реалистичностью. Они обращены к переживаниям конкретного человека. Повесть «Жураўліны крык» вышла в 1959 году. Как говорят критики, в ней четко отражены глубокий психологизм и отражение войны в судьбах конкретных героев. 1941 год. Пятеро наших солдат во главе со старшиною Карпенко должны перекрыть чугунный переезд и держать его сутки, чтобы прикрыть отступление батальона.