Перевидите табиғатты сүйе білуіміз керек. оның біздерге беретін пайдасы көп. табиғат-асыл қазына. оны үнемі қорғауымыз керек. орман, өзен, әр түрлі мәдени ескерткіштер- мұның бәрі табиғаттағы зор байлық.

Надо уметь любить природу.она нам дает много пользы.природа-дорогое богатство.надо ее постоянно оберегать.лес,река и другие культурные памятники-все это богатство природы.

  әуелгі байлық — ден саулық, екінші байлық — он саулық, үшінші байлық — ақ жаулық.   денсаулық — зор байлық.   жарлының байлығы — дәнінің саулығы.   жан ауырса тән азады, қайғы басса,' жан азады.     айдалада атқан оқ ажалдыға тиеді.   жеңіл барып, ауыр қайт, аман барып, сау қайт.   бас аманда мал тәтті, бас ауырса, жан тәтті.   аяншақ көзге шөп түскіш.   күлегештің көңілі азбас, күтіншектің өзі азбас. қырықта қылау, сексенде шылау.   ұрынарға қара таппай, емдетуге жара   жасырғанның жарасы асқынады.   өлгенге өкпе жүрмейді.   сақинаны сәнге салмайды, тазалыққа таразы.   лас — кіршіл, надан — діншіл.   боранын бұрқыратқан қыстан, сай-сүйегіңді сырқыратқан сары уайым жаман.   күлкі — ашылған гүл, көңіл — шашылған нұр.   қотырды қаси берсең қаны шығар. киізді қаға берсең шаңы шығар.   соқырдың қолына түспе, саңыраудың астына түспе.   таздыңтарағы алтын, мергеннің садағы алтын.   көбікті қарда түлкі ойнар, көңілді көзде күлкі ойнар.   ауру жайын баққан біледі, аңның жайын атқан біледі.   үшнәрсенің алдынал: аурудың алдын ал, жаудың алдын ал, қайта қозған даудың алдынал.   біреуге өлім тілегенше өзіңе жүрім тіле.   тісі ауырғанның көңілінсұрамайды.   өлім деген ойран, өмір деген майдан.   кесел батпандап кіріп, мысқылдап шығады.   жас жігіттің жарасы, жол-жөнекей жазылар.   алты қатын азаға келсе, әр қайсысы өз мұңын айтып жылайды

қажы мұқан мұңайтпасұлы  — қазақ халқының тарихындағы тұңғыш кәсіпқой  . тұтас ғұмырын күрес өнеріне арнап, ұланғайыр жері мен өршіл халқын бірінші болып өзге жұртқа паш еткен, өзінен бұрынғы қандастары баспаған топырақты басып, көрмеген елді көріп, өзге қазақ тақпаған алтын, күміс медальдарды мойнына тұңғыш ілген қажы мұқан бабамыз.

орасан күштің иесі, күрестің бірнеше түрінен әлем чемпионы атанған тұңғыш қазақ алыбы! теңдессіз өнерімен жер шарын аралаған, 54 мемлекетте күреске түсіп, 48 медаль олжалаған қажымұқандай мықты xx ғасырдың басында түркі халықтарының ішінде қазақта ғана болды. ресейдің тобында қажымұқаннан күші асқан ешкім болмағанын да айтуға тиіспіз. дүние жүзінің чемпиондары  иван поддубный, иван шемякин, алекс аберг, иван заикин, георг лурих, георг гаккеншмидт, поль понс, вейланд шульц сынды жампоздармен қатар жүру, боз кілемдегі айқастарда осы шетінен жығып, бәйге алу — сол заманда нағыз ерлік еді. ол кезде империяның буына семірген  ресей  күресінің қожайындары  қазақты  шын мәнінде менсінбеуші еді. қажымұқан сондай ортада намысын жатқа берген жоқ. кеудесін ешкімге бастырмады. күрес қожайындарының, төрешілердің сан мәрте әділетсіздігіне белі бүгілмеді, еңсесі түспеді.