Жаңаша жыл санауға дейін-ақ ірге бекітіп, қуатты мемлекетке айналып үлгерген сақ, ғұн, үйсін, қаңлы елдері, VI–VIII ғасырлардағы Түрік, Түргеш, Қарлық қағанаттары, VIII–IX ғасырлардағы оғыз, қыпшақ, қарахан дəулеттері, XI–XIV ғасырлардағы Алтын Орда ұлысына ұласты. Ұлы дала төсіндегі алып империялардың сынығы — Алтын Орда хандығы есеңгіреп, ыдырап, ақыр аяғында бірнеше хандықтарға бөлініп кетті. Ағайынның арасына алауыздық кіріп, бүтін халық екі жартыға бөлінді. Бір ата, бір анадан туғандар жылап айырылысты.Менен қалған мынау Еділ жұрт!... – деп еңірейтіні осы тұс.
Қай кезде де ел басына үйірілген бұлт оның əйгілі тұлғаларын айналып өткен емес. Алтын Орданың шаңырағы құлап, Еуразияның ұлы даласына көктей көшкен көшпелілер басынан бақыт құсы ұшқан кезде сұңқылдап тұрып жоқтау айтқан əйгілі тұлғаларымыздың бірі Сүйінішұлы Қазтуған жырау болған. Қазтуған өткенін қимай, бүгінге риза болмай, болашағына секеммен қарап өткен жырау.
Филология ғылымдарының кандидаты А.Сейітованың деректеріне сүйенсек, Қазтуған қазіргі Астрахан облысына (қазір Ресейге жатады) қарайтын Краснояр ауданы, Еділдің төменгі салалары Бозан, Ақтұба өзендері маңында дүниеге келген. Жыраудың ғұмыр кешкен кезеңі жайлы əр түрлі пікірлер бар. Əдебиеттанушы-ғалымдардың дені жыраудың дүниеге келген уақытын ХV ғасырдың 20–30 жылдарымен байланыстырады
батырларға тағзым
қазақтың ұланғайыр ұлы жерін қорғаған ерлер ерлігі сан ғасырлар бойы сан ұрпақты отаншылдық рухқа бөлеп келеді. ел мен жер тұтастығын сақтап, жаудың бетін қайтарған батырлардың өршіл рухы мен тағылымды өмірі қандайда болмасын құрметке лайық. елдің елдік қасиетін үстеп, тарих тағылымына жетелейтін игілікті іс шара тәуелсіздігіміздің рухани тұғырын барынша нығайта түсері хақ. сондай мәні мен мағынасы ерекше мәдени іс-шара қарағанды қаласы маңындағы шахан кентінде болып өтті. аталмыш кенттің мәдениет үйі алдында кезінде «күн көсем» ленин ескерткіші тұрса, ендігі кезекте қазақтың шерубай биболдыұлы (1693 ж..т. – қайтыс болған жылы белгісіз), таймас бектасұлы (1795-1870), мәнжі күржікейұлы (1815-1911) сынды айбынды батыр ұлдарына ескерткіш (стелла) тақтасы орнатылды.
шерубай биболдыұлы жоңғар шапқыншылығына қарсы жүргізілген соғыста қолға ту ұстаған атақты қолбасшылардың бірі. ал таймас бектасұлы, мәнжі күржікейұлы ресей отаршылдығына қарсы азаттық күресін жүргізген ұлы тұлға кенесары қасымұлының сенімді батырлары болған. міне, сапар епкеев, айханбай құдабаев, дәулет жүнісов, бекежан және бекболат құрынбаевтар сынды алаштың намысты азаматтарының қаржылай демеушілігімен ұлт тарихында айрықша із қалдырған жаужүрек батырларға ескерткіш қойылды.
қажы мешітінің имамы оралбай қажы батырлар рухына бағыштап рухани тағылымды шараны құранмен ашып берді. академик, шежіреші ғалым рашид каренов батыр ң тағылымды ғұмырынан жасады. шахтинск қаласы әкімінің орынбасары достық егішев құттықтау сөз сөйлеп, бұл ескерткіш монументтің ұрпаққа берер тәрбиесінің зор екенін баса айтты. жас ұрпақты отаншылдық рухта тәрбиелеу мақсатында өрбіген іс-шараның биік деңгейде өтуінде айтыскер ақын айтбай ботпайұлының зор үлесі бар. арқаның аузымен құс тістеген ақындары мақсат аханов пен дидар қамиевтер жырдан шашу шашса, айтулы әншілер сержан мұсайын, ержан базарбеков, дәуренбек аркенов, сәттар сәрсенбаев та ерлік пен елдік рухындағы әндерімен елді бір серпілтіп тастады. батырларға тағзым жасалған іс-шараның көркін астанадан арнайы келген ибрагим ескендір «көктудың желбірегені» әнімен бедерлеп берді.
иә, ел мен жер қорғаған батырларға көрсетілер құрмет асқақ болуы керек. сол арқылы алаштың намыс туы да заңғар биікте желбірей бермек.
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Переведите этот диалог: жігіт: ассалаумағалейкум, ата қарт: аманбысың, ? бақытты болу оңай ма? жігіт: ата, жары жақсы болса, бақыты жанында қарт: жоқ, ! ақыл басында болса, бақыт жанында болады. ақыл азаптан да, мазақтан да құтқарады. өмірде шын бақытты болам десең, ақылдылықты үрен, не ақылды қызға үйлен жігіт: дұрыс айтасыз, дұрыс айтасыз қарт: , үйде кім, елде кім қадырлы жігіт: үйде ана, елде бастық қадірлі қарт: жоқ, , үйде қонақ, қарт, қадірлі. елде хан, әкім, ұстаз қадірлі. қонақты қадірлеуді бәрі біледі. " - үйдін патшасы", " үй - базар, үй - мазар" деген халқым. , отбасының алтын казыған білесің бе? жігіт: білемін, ата. үйде алтын қазық - ер . себебі, ер - шаңырақтың иесі қарт: айтқының дұрыс қой, бірақ үйдегі алтын қазық қай уақытта да ана. ана мейірімді болса, отбасында жылылық болады. "анаға қарап қыз өседі, әкеге қарап ұл өседі" деген бар жігіт: ой, қандай керемет сөздер! қарт: , достықты нығайтатын не? жігіт: ата, достық пен жлдастықты ынтымақ, бірлік, теңдік, туыстық, бауырмалдық нығайтатын қарт: дұрыс, , сенің айтқаның достық пен жолдастықты . есіде болсын, шын достық ақылдағы тән. өмірінде дос болуды олайсаң, " сәлеметсіз бе! ", "кешіріңіз", " рақмет", "сау болыңыз", "сәлем айтыңыз", "рұқсат па? " деген сөздерді шын көңілмен айтуға үйрен. жігіт: рақмет, ата, сіздің ғибрат аларлық сөздеріңізді есте сақтаймын!
Дед: сын мой? Легко ли быть счастливым?
Сын: Дед, если рядом хорошая жена - это счастье.
Дед: Нет, мой сын! Если в начале ума, счастье рядом. Смешные ум человеческого страдания и Я хочу, чтобы быть счастливым в жизни, благоразумию Uren или выйти замуж за умнуюдевочку