Қасым ханның қасқа жолы — қазақ халқының хандық дәуіріндегі әдет-ғұрыптық заң ережелерінің жиынтығы. Қасым хан хандық құрған кезде (1511 - 23) ел басқару ісінде қолданылған. Негізі орта ғасырларда Қыпшақ, Шағатай ұлыстары қолданған «ярғу» заңынан (қазақша «жарғы» - хақиқат деген ұғымды білдіреді) алынған. Қасым хан өзі билік құрған кезеңде қазақ халқының этникалық аумағын кеңейту барысында әдет-ғұрыптық заңдарға арқа сүйеді. Тіпті шариғат қағидасын мығым ұстанған отырықшы аудандар да Қасым ханның қол астына өткен соң, әдет-ғұрыпқа сүйенген қазылық биліктерге жүгіне бастады. Қасым хан өз заңында Құран талаптарына қайшы келмейтін қазақи ғұрып ерекшеліктерін сақтады. Мысалы, жеті атаға дейін үйленбеу, әмеңгерлік, құдалық жол-жоралар, қазылық билік, т.б. Ол халықтың көкейінен шыққан әрі ежелден келе жатқан билік дәстүрді, әдет-ғұрыптық «жарғыны» жаңғыртып, күшейтті. Бұл заңға енген ережелер:
мүлік заңы (жер дауы, мал-мүлік дауы);
қылмыс заңы (кісі өлтіру, талау, шапқыншылық жасау, ұрлық қылу);
әскери заң (қосын жасақтау, аламан міндеті, қара қазан, тұлпар ат, ердің құны т.б.).
елшілік жоралары (майталман шешендік, халықаралық қарым-қатынастағы сыпайылық, әдептілік, ибалылық);
жұртшылық заңы (шүлен тарту, ас, той, мереке, думан үстіндегі ережелер, ат жарыс, бәйге ережелері, жасауыл, бекеуіл, тұтқауыл міндеттері).
Объяснение:
Поделитесь своими знаниями, ответьте на вопрос:
Казак тілі талгат бегилденинов окылым матиндеги тірек создердин негизинде қаратпа сөздерді катыстырып диалог құрандар тірек сөздердін мәнін ашатын макал мателдермен фразеологизмдерди калданындар
-сәлем
-привет
-қалың қалай?
-хорошо ты как?
-жақсы
-Сен неше тіл білесің?
-немного языков.Там англиский,немецкий,русский и узбекский
-Мәссаған,ал неге сен өз тіліңді білмейсің?
-...Мен қазақша түсінсемде,сөйлей алмаймын.
-Қазақ тілі -ол сенің ана тілің.Сен оны құрметтеу керексің,қадірлеу керексіз.Әрқашан біліп жіру керексің.Қазақта мақал бар ғой.Өзге тілдің бәрін біл,өз тіліңді құрметте деген.Сенде қазақ тілі 1 орында тұру керек.Содан кейін ғана өзге тілді меңгеруге болады.
-Ия,дұрыс айтасың.Бүгіннен бастап қазақ тілін жетік меңгеремін
-Дұрыс айтасың,онда мен кеттім.Сау бол!
-Сау бол!