Переведите на казахский. заранее ) экологическая проблема аральского моря имеет много последствий. концентрация соли в воде возросла в 14 раз. бывшее дно моря — это огромные солончаки, причем соль с их поверхности разносится ветром на сотни километров и вызывает эрозию земель, находящихся далеко отсюда. увеличилась концентрация в воде не только соли, но и ядовитых веществ, которые стекали с удобряемых сельскохозяйственных земель в реки. это погубило промысловый лов рыбы в озере — с 1980-х годов он перестал существовать. раньше здесь водилось 32 вида рыб в несметных количествах. известны поразительные факты: в годы гражданской войны в этих краях сушеной рыбой топили паровозные котлы, когда не хватало угля.

Аудармасы:

Арал теңізінің экологиялық проблемасының көптеген салдары бар.

Судағы тұздың концентрациясы 14 есеге артты. Теңіздің бұрынғы түбі - үлкен тұзды батпаққа айналды, ал олардың бетінен шыққан тұзды жел жүздеген шақырымға тасып, осы жерлерден алыс жерлердің де эрозиясын тудырады.

Суда тек тұздың концентрациясы ғана емес, сонымен қатар тыңайтылған ауылшаруашылық жерлерінен өзендерге ағатын улы заттардың да концентрациясы артты. Бұл көлдегі кәсіптік балық аулауды жойды - 1980 жылдардан бастап балық аулау тоқтады. Бұрын мұнда сансыз балықтың 32 түрі болған. Тарихта таңқаларлық фактілер белгілі: азамат соғысы жылдары паровоз қазандықтары көмір жетіспеген кезде кептірілген балықпен қыздырылған екен.

1. Шебердің қолы ортақ,
Шешеннің сөзі ортақ.
Руки умельца и язык оратора – народа достояние.
2. Ақынның тілі қылыштан өткір, қылдан нәзік.
Слово акына острее клинка и нежнее волоска.
3. Ділмардың сөзі ұстаның бізінен өткір.
Слово оратора острее шила сапожника.
4. Аз сөйлесең де саз сөйле.
Говори редко, но метко.
5. Тілге шешен – іске мешел.
Кто на слово щедр, тот на дело скуп.
6. Тілде тиек жоқ,
Ауызда жиек жоқ.
Язык – без запора, рот без ограды.
7. Қысыр сөзде қырсық көп.
Языком зря молоть – беду накликать.
8. Тіл қылыштан өткір.

Адам көңілден азады, тілден жазады.* * *Адамға келген он пәленің тоғызы – тілден.* * *Адам көңілінен азады, 
Тілінен жазады.* * *Айтпас жерде тілің тарт.* * *Ана тілі – бәріміздің анамыз, 
Өйткені ол – ұлтымыздың анасы.* * *Ана тілің алпыс тілге татиды.* * *Ақынның тілі қылыштан өткір.* * *Ат жүйрігі айырады, тіл жүйрігі қайырады.* * * 

Атағыңды өсіретін де, өшіретін де – тіл.* * *Аузы құлып сандықты тіс ашпаса, тіл ашады.* * *Ашынған тілді болар, 
Ашыққан ұры болар.* * *Ауызда жиек жоқ, 
Тілде тиек жоқ.* * *Әдеп басы – тіл.* * *Әрбір халық өзінің ана тілінде ғана бақытты.* * *Бас кеспек бар, тіл кеспек жоқ.* * *Бал тамған тілден у да тамар.* * *Балаға өз тіліңмен сөйлеме, өз тілімен сөйле.* * *Басқа пәле – тілден.* * *Жаман көлдің суы ащы, жаман қатынның тілі ащы.* * *Жалтақтамай өзге тілді ұлысқа, 
Ең алдымен өз тіліңді дұрыста.* * *Көнектей басыңа шүмектей тілің жау.* * *