Шылау сөздер мен одағайларды қатыстырып, берілген мәліметтер негізінде мәтін жазыңдар. Құрамында гендік модификацияланған ағзалар бар көгөністердің таза өнімдерден ерекшелігі: 1) мұндай өнімдер ұзақ сақталады, бұзылмайды; 2) олардың пішіні бірдей болады; 3) көздің жауын алады; 4) бұл жемістерді кескенде шырын шықпайды; 5) мұндай жемістермен жәндіктер қоректенбейді. ПОМАГИТЕ ТОЧНО

Мысалы: Ер тостик

Кейыпкерлери: Мыстан, Ер тостик, Ерназар - Төстіктің әкесі

Төстік

Кенжекей - Төстіктің жары

Таусоғар - тау қопаратын күші бар алып күш-қуат иесі

Желаяқ - айшылық алыс жерлерді бірер сәтте басып өтетін жылдамдық иесі

Көлтауысар - Көл суын бір сәтте жұтып қоя алатын адам

Саққұлақ - адам құлағы жетпейтін жерден дыбысты ести алады

Мыстан

Бапы хан

Шойынқұлақ

Объяснение:

Ер Төстік» – қазақ батырлық ертегілерінің ең көне үлгісі. «Ер Төстікте» ерте дәуірдегі халықтың мифтік танымы, ырымдары мен әдет-ғұрыптарының бәрі бар.

Төстік қиял-ғажайып жағдайда дүниеге келіп өседі. Жылан Бапы ханның жұмсауымен Төстіктің Темір хан еліне барып, онда қалыңдықты алу үшін сайысқа түсуі, осы сайыста кейіпкердің өз күшімен емес, керемет достарының арқасында жеңуі – қиял-ғажайып ертегінің заңдылығы. Мысалы, Шалқұйрық – тек жүйрік ат қана емес, алдағыны болжай алатын қабілеті бар, неше түрлі сиқырды білетін, адамша сөйлеп, адамша іс-әрекет қылатын қасиетті жануар. Ал жер астында Төстікке дос болатын Желаяқ, Таусоғар, Көлтауысар сияқты кейіпкерлер – мифтік танымның сипаты. Ертедегі адамдардың мифтік түсінігі бойынша, желдің, таудың, судың "иелері" болған. Кейінгі замандарда олар көркемдік сипат алып, "достар осындай болса екен" деген адам арманын жүзеге асырушы бейнелер ретінде қабылданған

ұйқас деген ол сөздердің бір-біріне жақсы дыбыстық үндестігі келісуі қысқаша айтсам.

Ұйқас – өлең тармақтарындағы сөз аяқтарының үндестігі, өзара ұқсас, дыбыстас естілуі. Ұйқас өлең сөздің ырғағын күшейтуге себін тигізеді, өлеңнің әуезділігін арттырады.

Ұйқас – ұйқас үшін тұрмауы керек, яғни ұйқас өлеңнің пішініне ғана емес, мазмұнына қызмет етуі шарт. Ұйқастағы табиғилық та осында жатады. Өлең ұйқасының үстіндегі іздену осы тұрғыдан болуға тиіс.

Ұйқастың түрлерін жіктеп-ажыратқанда, алдымен, оның сапасын, яғни сөздердің өзара қаншалықты үйлесетіні еске алынады. Бұл жағынан келгенде ұйқасты толымды ұйқас және толымсыз ұйқас деп бөледі. Мәселен, мақтанба, баптанба – толымды ұйқас болса, жұбанып, доғарып – толымсыз ұйқас екені өзінен-өзі көрініп тұр.

«Қазақ поэзиясында ұйқастардың түрі көп, – деп жазды академик Қ. Жұмалиев, – бірақ ең негізгісі және көп қолданылатындары мыналар:

1) қара өлең ұйқасы (ааба),

2) шұбыртпалы ұйқас (),

3) ерікті ұйқас (абвгб),

4) кезекті ұйқас (абвб),

5) шалыс ұйқас (абаб),

6) егіз ұйқас (аабб),

7) аралас ұйқас (аабвбвббб),

8) осы күнгі ерікті ұйқастар (абабвгд)».

Қазақ тіліндегі өлеңдерде жиі кездесетіндері – қара өлең ұйқасы, кезекті ұйқас және шалыс ұйқастар. Қара өлең ұйқасы, әсіресе, халық әндерінде кеңінен қолданылған:

Астыма мінген атым Бұқпа қара,

Шаң тисе, ақ бетіңе – ыққа қара.

Аулыңның сырт жағынан ән салайын,

Даусымды танымасаң, шық та қара!

Кезекті ұйқасқа мысал:

Еділдің бойы ен тоғай,

Ел қондырсам деп едім.

Жағалай жатқан сол елге,

Мал толтырсам деп едім (Махамбет)

Шалыс ұйқасқа мысал:

Желсіз түнде жарыық ай,

Сәулесі суда дірілдеп;

Ауылдың маңы терең сай,

Тасыған өзен гүрілдеп (Абай