Оқылым2-тапсырма. Мәтінді оқы. Мәтінге тақырып қой. Түсінгеніңді айт.Абай қазақтың жазба әдебиетінің негізін қалады. Ол казактын пат.өлең жуйесін мағыналық жағынан да, тур жағынан да байытты. Абайнаөлеңіне жиырмаға жуың жаңа өлшем енгізді.Абаймен тоғыз жасымда кездестім. Ол кезде қазақ мектебіне онуватүсіп, қазақ тілін енді-енді үйрене бастаған едім. Мұғаліміміз — КүлшараКасымова Абайдың «Қыс» деп аталатын өлеңін үйден жаттап келуге тап-сырма берді.Есілдің жағасындағы кішкене қазақ ауылы қарлы боранның астындақалған. Сол жылы қыс сұмдық қатал болды. Біз бұрынғы дәрігерлік пунктінбір бөлмесін паналап отырғанбыз. Терезені жел ұрғылайды. Кішкенеқаңылтыр пештің іші гу-гу етеді. Жетілін шамның сығырайған жарығыныңастына алба-жұлба оқулығымды қойып, күбірлеп Абайдың өлеңін оқып менжатырмын.Аң киімді, денелі, ақ сақалды, Соңыр, мылқау, танымас тірі жанды.Үсті-басы - ақ қырау, түсі суық, Басқан жері сықырлап келіп қалды.Мен Абайдың өлеңін оқысам, анам кішкене қарындасыма әлдилеп не-місше өлең айтады. Шешемнің айтып отырғаны - кейін білдім, Гетенің«Даланың раушан гүлі» атты өлеңі екен. Сөйтіп, менің санама Гете мен Абайбейнелері қатар еніпті. составить 3 во к тексту

Тақырыбы Абаймен жүздесу

30-шы жылдардағы әлемдік дағдарыс көптеген мемлекеттердің экономикалық, әлеуметтік және халықаралық қатынастарын шиеленістірді. Бұл жағдай әлемдік билікке талпынған күштердің пайда болуына жол ашты. Осындай күштердің ішіндегі ең қауіптісі – Германияда орнаған фашистік тәртіп еді. Батыс мемлекеттері тарапынан ұйымдасқан  қарсылықтың болмауы фашистік агрессияның күшеюіне жол ашты. 1937 жылы фашисттік мемлекеттер – Германия мен Италияның милитаристік Жапониямен әскери-саяси одақ құруы екінші дүниежүзілік соғыстың негізі болды. Оқи отырыңыз: Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстан Екінші Дүниежүзілік соғыс 1939 жылы Германияның Польшаны жаулап алуымен басталды. Франция мен Англия Германияға қарсы соғыс ашқанын хабарласа, КСРО осы жылы Германиямен 10 жылдық бейбіт келісімге қол қойды. Бұл құжат тек 1989 жылы алғаш жарияланды. Құпия келісімге сай 1939 жылы Германия мен КСРО Еуропадағы билік жүргізу аймақтарын бөліп, жаулап алу шараларын бір мезгілде бастайды. Осының нәтижесінде Германия Польшаны басып алғаннан кейін, Кеңестер Одағына Польшаның 12 млн. халқы орналасқан 200 000 шаршы км. жері өтті. Кейінірек бұл территория Украина, Белоруссияға қосылды. 1940 жылы Германия Францияны басып алғаннан кейін Литва, Латвия, Эстониядағы мемлекеттік билікті Кеңестер Одағы иеленіп, Литва, Латвия, Эстония Кеңестік Социалистік Республикалары құрылды. Қызыл Армия Прибалтикаға кіргеннен кейін Кеңестер үкіметі Румынияға бұрын Ресей империясының құрамында болған Бессарабия территориясын қайтару туралы ультиматум жіберді. Нәтижесінде Буковина мен Бессарабияның жарты бөлігі Украина КСР-іне, Бессарабияның қалған бөлігі Молдавия КСР-не берілді.

. Сұрақтар:

1) Қай елдер балама энергияны қолданады?

2) Күн энергиясы дегеніміз қандай энергия?

3) Күн Жерге қалай әсер етеді?

4) Қандай металдар Күннің арқасында пайда болған?

5) Энергетика мәселесін шешу үшін адамзатқа не істеу керек?

Жауаптар:

1) АҚШ, Канада, Англия, Қытай, Жапон елдері

балама энергияны пайдаланады.

2) Күн энергиясы дегеніміз дәстүрлі емес энергияның бір түрі.

3) Күн - Жердегі тіршіліктің болуына, өзендердің ағуына, желдің соғуына, өсімдіктің өсуіне тікелей әсер етеді.

4) Мұнай, газ, көмір металдары Күннің арасында пайда болған.

5) Энергетика мәселесін шешу үшін адамзат Күн энергиясының 1%-ын ғана пайдалану керек.