1. Мәтінді оқы. Мәтіннен дерексіз және көптік мәнді зат есімдерді теріп жаз. (Выпишите из текста собирательные и абстрактные существительные) Менің анам – әлемдегі ең асыл жан. Анам екеуміздің арамызда бір құдіретті күш бар. Ол мейірім деп аталады. Мен гүл болсам, анам – сәулесін төккен күн. Мен сол сәуледен жылу аламын. Мен тамшы болсам, ол – теңіз. Мен сол теңізде тербелемін. Мен құрақ болсам, ол мөлдір бұлақ. Мен сол бұлақтан нәр аламын.Біз анам екеуміз кез келген мәселе жөнінде пікірлесеміз. Ол өте сезімтал. Анам менің адам болғанымды тілейді. Анамнан өнеге аламын. Демалысымызды ақылдасып, бірге жоспарлаймыз. Бұл маған үлкен жауапкершілік артады. молю те кто знает казик​

Альбина, һеҙ эшләгән ойошма республика халҡын экологик яҡтан тәрбиәләү менән шөғөлләнә тип әйтеп буламы?
– Эйе, дөйөмләштереп әйткәндә, тап шулай. Исеменән үк күренеп тороуынса, “Тәбиғәт” – махсуслашҡан тәбиғәтте һаҡлау предприятиеһы. Алдыбыҙға ҡуйылған төп маҡсат – халыҡты хозур тәбиғәтебеҙҙе тәләфләмәй ҡулланырға өйрәтеү, кешеләрҙә экологик мәҙәниәт тәрбиәләү.
– Әйтегеҙ әле: кеше экологик яҡтан мәҙәниәтле булырға теләһә, эште нимәнән башларға тейеш?
– Әлбиттә, эш үҙ өҫтөңә яуаплылыҡ алыуҙан башлана. Урамда, тәбиғәт ҡосағында сүп-сар ташламау, һыу буйҙарын бысратмаҫҡа тырышыу кеүек ябай, әммә шул уҡ ваҡытта сикһеҙ яуаплы нәмәләр тураһында бер генә минутҡа ла оноторға тейеш түгелбеҙ. Былар һәр кемдең ҡанына һеңһен ине. Аныҡ эштәргә килгәндә, бөгөнгө көндөң афәте – сүп-сар менән нисек эш итеү тураһында һүҙ алып барырға теләйем. Бөгөн тирә-яҡ мөхитте сүплеккә сығарып ташлан­ған ҡалдыҡтар шул тиклем бысрата – сәстәрең үрә торор.
Республикала махсус төҙөлгән полигондар бар – улар заманға яраҡ­лаштырып, нормалар буйынса эшләнгән. “Тәбиғәт” дәүләт унитар предприятиеһына ҡараған полигондарҙың барыһында ла сүп-сар йыйыу ҡағиҙәләр буйынса башҡарыла. Ләкин полигондар менән генә эш бөтмәй шул – иҫәпһеҙ-һанһыҙ сүплектәрҙә нимәләр сереп, ағыу сәсеп ятҡанын белеп тә бөтөп булмай. Сүплек сүплектән айырыла – унда йортоңда артыҡ булған бөтә нәмәне лә сығарып быраҡтырмайҙар.

Қоршаған ортаны қорғау – қоршаған ортаның табиғи жағдайын жақсарту,табиғи ресурстарды тиімді пайдалану, табиғи байлықтарды сақтау және көркейту негізінде табиғат пен қоғамның өзара үйлесімді әрекетін қамтамасыз етуге бағытталған мемлеккеттік және қоғамдық іс шаралар жүйесі. Қазақстан Республикасында “Қоршаған ортаны қорғау туралы” Заң 1997 жылы 5 тамызда қабылданған. Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге, шаруашылық және басқадай қызметтің табиғи экологиялық жүйелерге зиянды әсеріне жол бермеуге, биологиялық әр алуандылықты сақтауға және табиғатты оңтайлы пайдалануды ұйымдастыруға бағытталған. Қазақстан Республикасының экология қауіпсіздігі туралы мемлекеттік тұжырымдамада (1997) қазіргі және болашақ ұрпақтардың мүдделерін ескере отырып, Қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалануды экологияландыруға көшу стратегиясы белгіленген.