З(е/я) лёны мех, а у iм - чырвоны сне (г/х загадка

Зялёны мех, а у iм - чырвони снег.Арбуз

Рамантызм – надзвычай важны этап у развіцці культуры, гэта сапраўдная рэвалюцыя ў мастацтве, не толькі ў літаратуры. Рамантыкі падпарадкавалі сабе тэатр, жывапіс, музыку, філасофію, многія гуманітарныя навукі. А ў літаратуры тэмп развіцця надзвычай паскорыўся, новыя плыні і напрамкі ўзнікалі і развіваліся нават за месяцы. Як ні ў адну іншую эпоху, літаратура рамантызму звязана з філасофіяй. Рамантыкі сцвярджалі веру ў панаванне духоўнага пачатку ў жыцці, падпарадкаванне матэрыі духу.
Адным з выдатных пісьменнікаў-рамантыкаў быў Ян Баршчэўскі. Вяршыняй творчасці пісьменніка стала кніга "Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях". Яна складаецца з чатырнаццаці апавяданняў міфалагічна-фальклорнага зместу, сюжэты якіх скаладаюць аповеды падарожнікаў у доме шляхціца Завальні падчас доўгіх зімовых вечароў. Усе апавяданні глыбока павучальныя і ў той жа час займальныя.
Найбольш цікавыя апавяданні "Плачка" і "Сын Буры". "Плачка" - адно з самых незвычайных апавяданняў кнігі. У гэтай гісторыі апісваецца незвычайная прыгожая кабета, якая з'яўляецца ў пакінутых дамах, у пустых касцёлах і на руінах. На яе вачах заўсёды блішчэлі слёзы, з-за таго людзі называлі яе Плачкай. Вобраз Плачкі сымвалізуе, што ў чалавека на першым месце павінны быць не матэрыальныя, а духоўныя каштоўнасці. Яна плача, бо іх, каштоўнасці, не бачаць, не разумеюць, ганяюцца за ўяўным, несапраўдным.
У апавяданні "Сын Буры" сляпы Францішак расказвае пра сваю сустрэчу з дзіўным пілігрымам, які назваў сябе Сынам Буры. У час буры гэты чалавек не хаваўся ад дажджу і ветру. Сын Буры расказаў, як некалі каля беднай хаціны сваіх бацькоў спаткаў Плачку, апранутую ў сукенку вясёлкавых колераў і з кветкамі на галаве. Плачка паказала юнаку далёкі свет, над якім пад аблакамі кружылі арлы. Хлопе вырашыў пабачыць, што дзеецца на свеце, і з таго часу блукае па зямлі. Сын Буры - чалавек, апантаны вечнай прагай творчасці, пошуку ісціны, пазнання, дзеяння.
Вобразы Плачкі і Сына Буры арыгінальны і не сустракаюцца ў іншых славянскіх літаратурах. Кніга "Шляхціц Завальня" ўздымае перш за ўсё маральна-этычныя праблемы. Але паўстаюць яны ў цікавых міфалагічных вобразах.

1. Сказ з раскрытымі дужкамі і знакамі прыпынку.

Віхор наляцеў на ліпку. Дрэва густа зашумела. На зямлю пасыпалася насенне. Вецер падхапіў адно зярнятка і панёс над зямлёю. Потым віхор сціх. Зярнятка апусцілася на зямлю. Яно схавалася ў шчылінцы, заснула да вясны.

2. Дзейнік і выказнік у кожным сказе (па нумары).Вецер - дзейнік; наляцеў - выказнік.Дрэва - дзейнік; зашумела - выказнік.Насенне - дзейнік; пасыпалася - выказнік.Вецер - дзейнік; падхапіў - выказнік.Віхор - дзейнік; сціх - выказнік.Зярнятка - дзейнік; апусцілася - выказнік.Яно - дзейнік; схавалася, заснула - выказнік.

3. Склоны назоўнікаў у дужках.

ПАМЯТКА

Назоўны склон (хто? што?)

Родны склон (каго? чаго? адкуль? дзе? куды?)

Давальны склон (каму? чаму? куды?)

Вінавальны склон (каго? што? куды? калі?)

Творны склон (кім? чым? дзе? калі?)

Месны склон (аб кім? аб чым? дзе?)

Наляцеў [на што? куды?] на ліпку - Вінавальны склон

Пасыпалася [на што? куды?] на зямлю - Вінавальны склон

Панёс [над чым? дзе?] над зямлёю - Творны склон

Апусцілася [на што? куды?] на зямлю - Вінавальны склон

Схавалася [у чым? дзе?] ў шчылінцы - Творны склон

Заснула [да чаго?] да вясны - Родны склон