Составь характерны для лесной зоны цепи питания: из четырёх звеньев

Жук-короед--->мышь--->лиса
шишки--->белка--->куница
растение--->гусеница--->стриж
растение--->заяц--->волк

Тұқым қуалаушылық  — ұрпақтар арасындағы материалдық және функционалдық сабақтастықты қамтамасыз ететін тірі организмдерге тән қасиет. тұқым қуалаушылыққа байланысты тірі организмдердің  морфология,  және  құрылымы мен жеке ерекшеліктері ұрпақтан ұрпаққа беріледі. организмдердегі тұқымқуалаушылық факторларының болатынын алғаш болжам жасап, тұқым қуалау заңдылықтарын ашқан г.мендель болды. ол ата-аналық дарабастарды бір-бірінен бір не бірнеше белгілері бойынша ажыратылады, ал ол факторлар ата-аналарынан ұрпақтарына жыныс жасушалары арқылы беріледі деген қорытынды жасады (мендель заңдары).  1909  жылы дат биологы в.иогансен (1857  –  1927) бұл тұқым қуалау факторларын ген деп атады.1911  жылы америкалық биолог т.морган (1866  –  1945) және оның әріптестері ұсынған “тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы” бойынша да тұқымқуалаушылықтың бірлігі – ген деп көрсетілген. гендер жасуша ядросындағы хромосомаларда тізбектеле, бір сызықтың бойында орналасқан және әрбір геннің хромосомада нақты тұрақты орны (локусы) болады. кез келген хромосома өзінің гендер тобымен ерекшеленеді. генетика ғылымының барысында тұқым қуалау факторлары тек ядрода ғана емес, жасуша цитоплазмасының кейбір органоидтарында (митохондрияда,хлоропластарда) да кездесетіні анықталды. осыған байланыстыцитоплазмалық  тұқымқуалаушылық жайлы ілім қалыптасты. тұқымқуалаушылық материалының сақталуы, екі еселенуі және ұрпақтан ұрпаққа берілуі нуклеин қышқылдарына (днқ  және  рнқ) байланысты болады.[1]тұқымқуалаушылық жасушада жүретін репликация (генетик. ақпаратты дәл көшіруді және оның ұрпақтан ұрпаққа берілуін қамтамасыз ететін  нуклеин қышқң өздігінен жаңғыруы), транскрипция (днқ-да жазылған генетик. ақпаратты жұмсаудың алғашқы кезеңі) жәнетрансляция  (ақпараттық рнқ молекулаларындағы нуклеидтердің бірізділігі түрінде “жазып алынған” генетик. ақпаратты “есептеу”) процестерімен тығыз байланысты. бұл кезде комплементарлық принципке сай днқ және рнқ молекулаларының айна қатесіз көшірмелері алынып, түзілетін белоктың құрамындағы  амин қышқылдарының  орналасу реті дәл анықталады. мұның нәтижесінде тұқым қуалайтын нақты белгі белгілі болады. жер бетінде тіршіліктің пайда болуы мен тұқымқуалаушылық шешуші рөл атқарады. өйткені  эволюциябарысында қалыптасқан тіршілікке қажетті жаңа белгілермен басқа да өзгерістер осы тұқымқуалаушылыққа байланысты ұрпақтан ұрпаққа беріліп, бекітіліп отырады. тұқымқуалаушылықтың негізінде органдардың алуан түрлі топтары қалыптасты, дербес және біртұтас жүйелер (популяциялар, түрлер) құрылып, олардың тіршілік етуіне және қоршаған орта жағдайларына сай бейімділіктің сақталуына мүмкіндік туды. сондықтан да тұқымқуалаушылық эвол. әрекеттің негізгі қозғаушы күшінің бірі болып табылады. табиғатта тұқымқуалаушылық өзгергіштікпен қатар жүреді. ауыл шаруашылығы мен медицина үшін тұқымқуалаушылықтың заңдылықтарын зерттеп білудің маңызы зор. тұқымқуалаушылықпен өзгергіштіктің заңдылықтарынгенетика  ғылымы зерттейді.[2]

мировоззрение людей всегда существовало в определенных и культурно обусловленных формах — мифологии, религии, философии, науки. кроме того, различаются два основных уровня его функционирования — обыденно-практический (жизненно-повседневный) и мыслительный (когнитивно-теоретический). такое разделение по "вертикали" начинает обнаруживаться уже в древних обществах и сохраняется до наших дней. разумеется, взаимосвязь и взаимодействие между обоими указанными пластами мировоззренческого сознания со временем менялись и, в зависимости от господствующего типа миропонимания, приобретали различную окраску.

обыденное мировоззрение занимает особое место в культуре, ибо представляет собой как бы твердую породу первичного слоя, такую реальность духовной жизни людей, которая служит отправной точкой для любого мировоззренческого творчества. первичный, наиболее устойчивый слой мировоззрения основывается на "данностях" культуры и всеобщих "очевидностях" здравого смысла соответствующей эпохи. и любой период в обществе функционирует некая система устойчивых представлений о мире и человеке, которая образует ядро мировоззренческих структур — категорий, установок, архетипов. структуры эти являются результатом многовекового стихийного опыта поколений и носят бессознательный, неявный характер; например, убежденность здравого смысла в том, что окружающие нас вещи существуют вне человеческого сознания.

было бы неверно видеть в убеждениях и установках здравого смысла всего лишь мысленные образования в головах людей. весь образ жизни, поведенческие стереотипы людей, мотивы их деятельности — все так или иначе подчиняется и происходит в соответствии с этими убеждениями и установками. они выступают как некая социокультурная реальность , которую нельзя изменить по желанию отдельных личностей и целых социальных групп.

несмотря на всю диффузность, стихийность, расплывчатость массового мировоззренческого сознания, оно на протяжении тысячелетий успешно выполняет свою функцию осмысления жизни и . и ни одна философская или религиозная система прошлых эпох не могла соперничать,— с точки зрения своей устойчивости,— с мироощущением и миропониманием обыденного слоя. сила его в том, что оно непосредственно связано с материальной практикой людей, со сферой человеческой повседневности, образуя с этой последней единый комплекс жизнедеятельности. из сказанного следует, что мы не можем всесторонне понять природу философского или, скажем, религиозного мировоззрения, игнорируя первичные мировоззренческие структуры. так, очевидно, что некоторые философские системы прямо опирались на исходный базис здравого смысла, другие ориентировались на религию, на предшествовавшие философские учения, на науку. но при всем при том ни одна философская доктрина, если она претендовала на мировоззренческую значимость, не могла развиваться и существовать, не определив — явно или неявно — свои взаимоотношения с "идеологией здравого смысла".